به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب (ایبنا) محمدجعفر محمدزاده عصر چهارشنبه در نخستین نشست ایوار که با حضور جمعی از استادان دانشگاه، نویسندگان، شاعران و اصحاب قلم و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ لرستان به میزبانی انجمن لرستان‌شناسی در محل دانشنامه مطبوعات برگزار شد، گفت: لرستان در مقاطع مختلف تاریخی نقش ممتازی در شکل‌گیری فرهنگ و تاریخ ایران داشته است.
مدیر سابق رادیو ایران با بیان اینکه شناخت و معرفی جایگاه ممتاز لرستان از دو جنبه حائز اهمیت است، ادامه داد: اول اینکه به‌عنوان قطعه‌ای از ایران در شناخت کشورمان مفید است و دوم اینکه موجب می‌شود که فرزندان و نسل آتی به سرزمین پدری و ظرفیت‌های خود آشنا شده و اعتماد به نفس و هویت ملی و دینی تقویت شود.
وی اظهار کرد: در بعد توسعه فرهنگی و نیروی انسانی در لرستان غفلت شده‌است.
محمدزاده در ادامه با اشاره به اهداف تشکیل انجمن لرستان‌شناسی گفت: تلاش برای تدوین دانشنامه لرستان در دستور کار این انجمن قرار دارد تا منابع و اطلاعات پراکنده جمع‌آوری و در قالب شیوه‌نامه روشمند تدوین شود.
طراحی جایزه سالیانه بلوط طلایی برای بهترین آثار در حوزه فرهنگ لرستان
این استاد حوزه ادبیات افزود: طراحی جایزه سالیانه بلوط طلایی برای بهترین آثار در حوزه فرهنگ در سه حوزه ادبیات، پژوهش و تولیدات رسانه‌ای از دیگر برنامه‌ها و اهدافی است که در انجمن پیگیری می‌شود.
در ادامه ساسان والی‌زاده، نویسنده و پژوهشگر لرستانی به شخصیت مهم و تاریخی میرزا رحیم‌خان «معین‌السلطنه» اشاره کرد و گفت: معین‌السلطنه در ۴۰ سال پایانی دوره قاجار جزو مهمترین و تاثیرگذارترین سیاست‌ورزان خطه لرستان بود که هنوز ابعاد شخصیتی و مردمی او شناسانده نشده است و در شرایطی که سه قدرت جهانی در جغرافیای کوچک لرستان قدرت‌نمایی می‌کردند معین‌السلطنه اوج وطن‌پرستی خود را نشان داد و اعلام می‌کند که هرگز اجازه نمی‌دهد که بیگانه و اجنبی در این سرزمین حضور داشته باشند.
نویسنده کتاب ژغرافیای لرستان افزود: کتاب ژغرافیای لرستان هم در همین دوره به سفارش رکن‌الدوله نوشته می‌شود. این کتاب مثل همه کتاب‌هایی که در آن دوره نوشته شده شناسنامه امنیتی برای آن ایالت محسوب می‌شود و البته وجود نگاه جانبدارانه در آن مشهود است.
وی با اشاره به روش تحقیق و پژوهشی که در مسیر تصحیح و نگارش کتاب ژغرافیای لرستان به‌کار گرفته است، بیان کرد: در تدوین این کتاب، استفاده از روش‌ها و رویکرد انتقادی جوابگو نبود و لازم بود که از روش قیاسی استفاده شود ضمن اینکه کتاب بررسی چند وجهی لازم داشت، یعنی همزمان باید به اصطلاحات و ادبیات و گویش آن دوره و نوع رسم‌الخط توجه می‌شد که به نوعی از سختی‌های این تصحیح این کتاب است. با توجه به این موارد اصل کتاب که تقریباً کم‌حجم به حساب می‌آید در روند تصحیح قریب به هزار پانوشت دارد که بعضاً برای هرکدام از آنها هفته‌ها بررسی و به مرجع‌های مختلف مراجعه شده است. حتی درخصوص اسامی هر یک از رجال با پژوهشگران و طوایف آن طایفه و تیره گفت‌وگو انجام شده است.
در شناخت و معرفی رجال تاریخی کوتاهی شده است
این محقق و پژوهشگر در ادامه اهمیت رجال‌شناسی را مورد تاکید قرار داد و گفت: سوگمندانه در شناخت و معرفت نسبت به رجال تاریخی به شدت کوتاهی شده است و ما تک‌نگاری‌های جامع راجع به بیشتر شخصیت‌ها نداریم.
جامعه نیازمند تشکیل جلسات فرهنگی ادبی با حضور فرهیختگان و اندیشمندان است
والی‌زاده در این مراسم با قدردانی از حضور استادان و نویسندگان در این جلسه گفت: امروز حوزه فرهنگ به تشکیل چنین جلساتی با حضور فرهیختگان و اندیشمندان رشته‌های مختلف نیاز دارد که با نگاه جامع و به دور از سطحی‌نگری و پوست‌ورزی و با رویکرد انتقادی در عین رواداری کنار هم بنشینند تا گفتمان و دیالوگ شکل بگیرد.
فرهنگ عصب جامعه است
نویسنده کتاب فطن‌السلطنه با بیان اینکه فرهنگ حوزه گسترده و متنوعی را شامل می‌شود و نمی‌توان آن‌را به حوزه خاصی محدود کرد، گفت: بخش‌های مختلفی از جمله ادبیات، آداب و رسوم و زبان هر کدام بخش مهمی از حوزه گسترده و فراگیر فرهنگ هستند؛ اما مفهوم فرهنگ گسترده از این حوزه‌ها است. فرهنگ را می‌توان نوعی تربیت و آگاهی جمعی نامید و در تشبیه پیکره انسانی از آن به عنوان عصب یاد می‌شود.
تاریخ‌نگاری نوعی فعالیت فرهنگی است
این نویسنده و روزنامه‌نگار در ادامه تاریخ‌نگاری و حرکت در مسیر شناساندن مناسبات اجتماعی و سیاسی در ادوار مختلف تاریخی را نوعی فعالیت فرهنگی با هدف تقویت هویت‌بخشی در نسل‌های آتی دانست و گفت: هر کس که در معرفی وضعیت جغرافیایی منطقه‌ای گام بر می‌دارد و قلم‌فرسایی می‌کند بی‌تردید فرهنگ‌ساز بوده و تلاش‌هایش جنبه تربیتی دارد.
لرستان‌شناسی به جریان فرهنگی تبدیل نشده است
والی‌زاده گفت: برخلاف بسیاری از اقوام که در حیطه سیاسی و اجتماعی مطالعات و آثار جدی و قابل توجه دارند متاسفانه در لرستان این حلقه مفقوده وجود دارد و به‌رغم تلاش‌های ارزشمندی که از اواسط دهه هفتاد در حوزه لرستان‌شناسی انجام شده است؛ اما هنوز به جریان فرهنگی تبدیل نشده است.
این نویسنده و تاریخ‌نگار افزود: همه منابع تاریخی که تاکنون در زمینه لرستان شناسایی شده از دوره قاجاریه به بعد است و قبل از آن هیچ اثر مکتوب مستقلی به‌دست نیامده است؛ لذا با توجه به این فقر منابع، احساس کردم که باید برای جبران این مشکل کاری کرد بنابراین چند سال پیش کتاب مقصود جهان تالیف محمودمیرزا فرزند فتحعلی‌شاه قاجار که نخستین کوشش در شناخت جغرافیای لرستان است را تصحیح و منتشر کردم.
در حوزه لرستان‌شناسی با فقر منابع تاریخی مواجه هستیم
در ادامه این مراسم غلامرضا عزیزی، تاریخ‌پژوه لرستانی با اشاره به اینکه در حوزه لرستان‌شناسی با فقر منابع تاریخی مواجه هستیم، گفت: به رغم اینکه لرستانی‌ها در دوره اتابک کوچک ۵۰۰ سال دوره حکمرانی داشتند؛ اما هیچ منبع تاریخی از آن دوره به دست ما نرسیده است.
وی تلاش‌های والی‌زاده را در رفع محرومیت آثار مکتوب در حوزه لرستان قابل تقدیر دانست و گفت: آقای والی‌زاده در حوزه ادبیات تخصص و سررشته دارند و کتاب‌های تاریخی بجا مانده از دوره قاجار را با نگاه ادیبانه تصحیح و بازنویسی کرده که بسیار ارزشمند است. البته فعالیت‌هایشان صرفاً به حوزه کتاب و تاریخ‌نگاری محدود نیست و درحوزه موسیقی و آواشناسی نیز تبحر دارد.
تاکید بر لزوم زبان‌شناسی تطبیقی
عزیزی همچنین به نسبت زبان‌های ایرانی اشاره کرد و بر لزوم زبان‌شناسی تطبیقی تاکید کرد.
در بخش دیگری از نشست ایوار با پخش فیلم از خدمات فرهنگی مرحوم حسین غضنفری تجلیل شد.
یدالله گودرزی، شاعر و مترجم معاصر نیز به قرائت تازه‌ترین سروده‌های خود پرداخت.
دکتر هنگامه غضنفری، استاد دانشگاه در این برنامه ضمن اشاره به پیوستار فرهنگی در لایه‌های اجتماعی به نقش زنده‌یاد حسین غضنفری در حفظ میراث فرهنگی پرداخت.
در بخش پایانی نخستین نشست ایوار از کتاب ویرا ویژه نکوداشت زنده‌یاد غضنفری و کتاب ژغرافیای لرستان رونمایی شد.
نظر شما