به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همایش بین‌المللی «هزارمین سال سرایش شاهنامه فردوسی» به کوشش معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی صبح امروز (2 آذر) از ساعت 9 صبح در سالن همایش‌های مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی با حضور استادان و شاهنامه‌پژوهان ایرانی و غیر ایرانی آغاز شد.

در نخستین بخش علمی این همایش ابتدا از هیات رییسه این بخش فتح‌الله مجتبایی،محمد كاظم موسوي  بجنوردی، محمدرضا راشدمحصل و آنا کراسنوولسکا برای شرکت در نشست‌های تخصی و هدایت این جلسات دعوت صورت گرفت.

«شاهنامه» یک کهن‌الگوست 

در ادامه مهدی ماحوزی، رییس کمیته علمی همایش، پیام افتتاحیه بخش علمی را قرائت کرد و با اشاره به گفته عبدالحسین زرین‌کوب مبنی بر این‌که، «شاهنامه» سند عظمت زبان فاخر فارسی و روشن‌ترین گواه شکوه فرهنگ و تمدن ایران‌زمین است، گفت: این همایش نکوداشت گوینده تمام عیار و توانگر «شاهنامه» یعنی فردوسی، آفریننده رستم است.

وی در ادامه پرسش‌هایی را مطرح کرد و افزود: باید دید چرا پس از گذشت هزار سال از سرایش شاهنامه، روان همه اندیشمندان جهان از خواندن این اثر جاویدان رامش برده، پژوهشگری چون لونگینوس نوع سخن او را «نمط عالی» یا شیوه فاخر خوانده است؟

رییس کمیته علمی این همایش در پاسخ به این پرسش‌ها اظهار کرد: شاهنامه نوعی کهن‌الگوست که از «منِ» راستین آدمی و به تعبیر شیخ اشراق شهاب‌الدین سهروردی، از مثال حقیقی او سخن می‌گوید.

وی ادامه داد: بن‌مایه‌ داستان‌های شاهنامه، تصویر حماسی و عرفانی جهان هستی‌ است که در انوار اسپهبدیه و جهان امشاسپندان و در علم اجمالی آفریدگار هستی و به اصطلاح محی‌الدین بن‌العربی در اعیان ثابت یا به تعبیر مولانا در نیستان و بستان خداوند نقش بسته است.

ماحوزی از این کهن‌الگو به عنوان آیینه تمام نمای سرگذشت آدمی یاد و تشریح کرد: تمامی مردم جهان در این کهن الگو با ابرمن خویش دمساز هستند. روح شامل کائنات، همان کهن‌الگو است. قومیت دردناک تفرقه را در این مسیر خورشیدی راه نیست. یک نوع خرد جمعی همه آحاد بشری را در وحدتی توصیف‌ناپذیر گرد هم آورده است.

وی سخنان خود را با قرائت شعری درباره حکیم ابوالقاسم فردوسی به پایان رساند.

600 نفر مقالات همایش را بررسی کردند 

در ادامه محمدنوید بازرگان، دبیر علمی همایش گزارشی پیرامون «اهداف همایش، داوری‌ها و مقالات» ارایه کرد.

وی گفت: هدف اصلی از برپایی این همایش نکوداشت اثری گران‌قدر است، که هنوز پس از هزار سال در لابه‌لای اوراق زرین آن، نکته‌‌هایی نهفته دیده می‌شود و همانند منشوری ا‌ست که از وجه آن نگاهی تازه می‌توانیم به این اثر داشته باشیم.

دبیر علمی همایش ادامه داد: در این همایش سه روزه از یک سو در نشست‌هایی تخصصی، مجموعه سخنرانی‌های علمی ارایه می‌شود و در پایان هر سخنرانی زمانی را برای پرسش و پاسخ میان مخاطبان و سخنرانان قرار داده‌ایم. همچنین بخشی از مقالات رسیده به این همایش در قالب کتابی منتشر شد تا در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد.

وی در حاشیه این همایش در گفت‌و‌گو با «ایبنا» افزود: 250 مقاله از پژوهشگران ایرانی و غیر ایرانی به دیبرخانه همایش ارسال شد. برخی از این مقالات از سوی دو داور و برخی دیگر از سوی سه داور، ارزیابی شدند. به عبارت دیگر حدود 600 نفر در بررسی آثار مشارکت داشتند.

بازرگان توضیح داد: حجم بالای مقالات سبب شد تنها بخش نخست آثار برگزیده را برای انتشار آماده کنیم، تا ره‌آوردی از این همایش در اختیار شرکت‌کنندگان قرار گرفته باشد. بخش دوم مقالات نیز تا پایان امسال آماده و منتشر می‌شود. در مجموع حدود 50 مقاله برتر برای انتشار در کتاب‌های مجموعه مقالات همایش انتخاب شده‌اند.

وی درباره معیار انتخاب این مقالات یادآور شد: سعی داشتیم مقالاتی را انتخاب کنیم، که حرفی تازه داشته و از استنباط مبتکرانه و استنتاج هوشمندان برخوردار باشند. یا تالیفی کارآمد و نظام‌مند از اطلاعات پیش‌تر گفته شده، باشند.

بازرگان در پایان درباره مهمانان غیر ایرانی این همایش گفت: در این همایش از کشورهای آمریکا، فرانسه، ایتالیا، تاجیکستان و هندوستان مهمانانی حضور دارند و برخی از آن‌ها مقالات خود را طی روزهای برگزاری همایش ارایه می‌کنند.

همایش بین‌المللی «هزارمین سال سرایش شاهنامه فردوسی» از دوم تا چهارم آذر در سالن مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی برپاست.