دکتر نادر ریاحی عالم، پژوهشگر نمونه بیست و دومین جشنواره پژوهش دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: متاسفانه دسترسی به آثار پژوهشی که بیشتر به زبان انگلیسی ارایه می‌شوند، بسیار مشکل است. به این معنا که این‌گونه آثار به دلیل سپری کردن مرحله طولانی ترجمه، بسیار دیرهنگام در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرند، در نتیجه از کارآیی لازم برخوردار نیستند.
وی با اشاره به دیگر مشکلات موجود در عرصه پژوهش، گفت: نکته تاسف‌برانگیز جامعه علمی ایران، فراهم نبودن زمینه‌های مکتوب نشدن نتایج تحقیقات پژوهشگران داخلی است، بنابراین، بسیاری از این نتایج از دید علاقه‌مندان مغفول می‌مانند. حتی برخی پایان‌نامه‌ها به دلیل نبود نظام اطلاع‌رسانی، در قفسه کتابخانه دانشگاه‌ها باقی می‌مانند و منتشر نمی‌شوند و تنها عده معدودی از افراد که همان استادان دانشگاه‌ها و دانشجویان هستند، از انتشار چنین آثاری باخبر می‌شوند.
پژوهشگر نمونه بیست و دومین جشنواره پژوهش دانشگاه تهران، باابراز امیدواری برای تالیف، ترجمه و انتشار روزافزون نتایج تحقیقات در قالب کتاب، عنوان کرد: انتشار این‌گونه آثار، باعث اشاعه نتایج تحقیقات در سطح جامعه می‌شود و زمینه ترغیب و فعالیت بیش از پیش پژوهشگران در عرصه‌های مختلف را فراهم می‌کند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، دلیل مکتوب نشدن نتایج تحقیقات را در بیشتر موارد، وقت‌گیر و هزینه‌بر بودن این امر دانست و گفت: بنده آثار تالیفی و ترجمه فراوانی دارم که در برخی موارد به دلیل هزینه‌های زیاد انتشار، برای عرضه آن‌ها در بازار نشر از بودجه پژوهشی شخصی استفاده کرده‌ام. این مشکل در شرایط بحران اقتصادی و گرانی کاغذ، بیشتر آشکار می‌شود. بنابراین، تعداد محدودی از پژوهشگران به ارایه نتایج تحقیقات خود در قالب کتاب رغبت نشان می‌دهند. لازم است مسوولان فرهنگی کشور نسبت به برطرف کردن این معضل تمهیداتی را بیندیشند و بودجه‌های جداگانه‌ای را برای مکتوب کردن طرح‌های پژوهشی در نظر بگیرند.
ریاحی عالم، با بیان این‌که ایران از نظر تولید علم در جهان وضع مناسبی دارد، بیان کرد: خوشبختانه ایران از منابع انسانی و مالی خوبی برخوردار است. نیروهای مستعد انسانی ، باهوش و جوانی که در ایران وجود دارند اگر به درستی مدیریت شوند و منابع مالی موجود در کشور به شایستگی به چرخش درآیند، دانشجویان بیش از پیش به اهمیت پژوهش پی می‌برند.
وی در پاسخ به این سوال که «برای نهادینه کردن فرهنگ پژوهش چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنید؟» گفت: اگر محتوای کتاب‌های درسی مدارس و دانشگاه‌ها با رویکرد پژوهشی تالیف و نتایج پژوهش‌ها در طرح درس‌ها ارایه شوند، می‌توان به ترویج فرهنگ پژوهش در کشور امیدوار بود.
پژوهشگر نمونه بیست و دومین جشنواره پژوهش دانشگاه تهران، ادامه داد: محتوای کتاب‌های درسی باید از حالت حفظیات صرف و ارایه مطالب تکراری خارج شوند. همچنین وادار کردن دانش‌آموزان و دانشجویان به حفظ کردن مطالب، نباید به‌صورت صد در صد ملاک قبولی آن‌ها در آزمون‌ها قرار گیرد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، اظهار کرد: بیشترین سهم ملاک قبولی دانش‌آموزان و دانشجویان باید به ابتکار و خلاقیت دانش‌آموزان و دانشجویان اختصاص یابد تا خودشان مطالب درسی را مطالعه و به تحقیق، پژوهش و ارایه سمینار از آن‌ها، اقدام کنند.
ریاحی عالم افزود: متولیان آموزشی کشور باید موضوع پژوهش را در همان مقاطع تحصیلی ابتدایی مطرح کنند تا دانش‌آموزان با پژوهش مانوس شوند و در دانشگاه‌ها به‌صورت پیشرفته در این عرصه فعالیت کنند. متاسفانه در بیشتر موارد، عکس این موضوع مشاهده می‌شود و دانشجویان با ورود به دانشگاه، تازه با مفاهیم پژوهش آشنا می‌شوند.
وی در پایان بر ضرورت ارایه آموزش همزمان با پژوهش تاکید کرد و گفت: امروزه دولت‌ها در دانشگاه‌ها دیگر اجازه آموزش رشته‌هایی را که ارزش مادی در بازار ندارند، صادر نمی‌کنند. ما نمی‌خواهیم تنها افراد باسواد تربیت کنیم، بلکه باید علم به کار آید و کارآیی آن جز با پژوهش میسر نمی‌شود.
سه‌شنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۲ - ۱۶:۳۴
نظر شما