به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نخستین چاپ کتاب «ژن‌درمانی» نوشته مائورو گیاکا، با ترجمه مشترک دکتر سیدعباس میرزائی، استادیار و عضو هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهر‌کرد، دکتر فاطمه الهیان، استادیار و عضو هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی شهر‌کرد، دکتر وحید افشاری، دکتر مریم هاشمی و دکتر یاسمن عیاری، با ویراستاری دکتر سیدعباس میرزائی از سوی انتشارات تیمور‌زاده نوین منتشر شده است.
«مقدمه‌ای بر ژن‌درمانی»، «اسید‌های نوکلئیک درمانی»، «روش‌های انتقال نوین»، «کاربرد‌های بالینی ژن‌درمانی» و «مشکلات اخلاقی و اجتماعی از ژن‌درمانی» عنوان‌های پنج فصل کتاب حاضر هستند.
در نخستین فصل کتاب در تشریح موضوع «ژن به‌عنوان دارو» آمده است: «ایده استفاده از «ژن» به‌عنوان «دارو»، نخستین‌بار در دهه 1970 در آمریکا مطرح شد. این تفکر دست‌آورد دو پیشرفت عمده در آن سال‌‌ها بود که شامل رشد تصاعدی دانش در حوزه عملکرد ژنهای انسانی و اثرات جهش‌زایی آنها و دیگری پیشرفته‌تر و موثر‌تر شدن تکنولوژی انتقال ژن به سلولهای پستانداران بودند. درمان بیماری‌های ارثی مونوژنتیک نخستین کاربرد پیش‌بینی شده ژن‌درمانی محسوب شد؛ از آن‌جمله می‌توان به بیماری‌هایی مثل سیستمیک فایبروزیس، دیستروفی عضلانی، اختلال لیزوزوم‌ها در ذخیره، هموفیلی و چندین هزار بیماری مختلف دیگر اشاره کرد. این بیماری‌ها به‌دلیل نقص یکی از آلل‌ها ایجاد می‌شوند و زمانی بهصورت یک بیماری بروز می‌نمایند که در هر دو آلل این ژن نقص داشته باشد. تجویز یک نسخه سالم به این بیماران، موجب بهبودی این افراد می‌شود و اگر بتوانیم این ژن را منتقل نمائیم، بیماری بهصورت کامل درمان می‌شود.»
در بخش دیگری از این فصل می‌خوانیم که نخستین آزمایش ژن‌درمانی در اکتبر 1988 در ایالات‌متحده آمریکا به‌طور رسمی تایید و در نخستین ماه‌های 1989 در موسسه ملی سلامت در بتسدای مریلند انجام شد.
نویسنده در دومین فصل کتاب «درباره ژنهای کدکننده پروتئین» آورده است: «ژن‌درمانی در واقع جبران یک نقص از فعالیت سلولی است و یک نسخه سالم جایگزین ژن معیوب می‌شود. اندازه میانگین ژنهای کدکننده پروتئین در سلولهای انسانی حدود 27 کیلو‌باز است و بسیار بزرگ‌تر از حداکثر طول مناسب برای سیستم‌های معمول انتقال ژن است.»
«سد‌های سلولی در مقابل انتقال ژن» یکی از موضوعات مطرح شده در سومین فصل کتاب است. براساس محتوای این قسمت کتاب، غشای دولایه پلاسمایی، لیپیدی غیر قطبی و هیدروفوپ است و سدی غیر‌قابل نفوذ در برابر مولکول‌های بزرگ و باردار از جمله DNA و RNA تشکیل می‌دهد، زیرا در Ph فسزیولوژیک گروه‌های فسفات موجود در اسکلت اسید نوکلئیک پروتون‌های خود را از دست‌داده و بار منفی دارند.
در چهارمین فصل کتاب درباره «تعداد مطالعات بالینی» می‌خوانیم: «تا جولای سال 2009 بیش از 1500 آزمایش بالینی انجام شد که برخی از آنها هنوز هم ادامه دارند. در سال‌های نزدیک به 1989، تعداد آزمایشات به‌سرعت افزایش یافت، به‌طوری‌که به بیش از 100 آزمایش در سال رسید. حدود دوسوم آزمایشات ژن‌درمانی در کشور آمریکا انجام شده و می‌شود.»
یکی از مهم‌ترین مباحث پنجمین فصل کتاب «ژن‌درمانی رویان» است. دستکاری ژنتیکی رویان با سلولهای مشتق شده از آن، جدال‌آمیزترین تکنولوژی‌های انتقال ژن هستند. در واقع این روش‌‌ها به‌جای ژن‌درمانی برای اصلاح نسل ژنتیکی در ارگانیسم استفاده می‌شوند. در چند گونه حیوانی، می‌توان DNA را به داخل ساختار پیش‌هسته‌ای سلول تخم لقاح یافته (انتقال ژن) یا درون سلولهای بنیادی رویان تزریق کرد تا امکان تغییر پایدار در اطلاعات ژنتیکی ارگانیسم فراهم شود.
نخستین چاپ از ویرایش نخست کتاب «ژن‌درمانی» با شمارگان یک‌هزار نسخه در 376 صفحه، به بهای 24 هزار و 200 تومان از سوی انتشارات تیمور‌زاده نوین به بازار نشر عرضه شده است.
پنجشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۰
نظر شما