خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- کتاب «مقدمه‌ای بر مدیریت آموزشی» نوشته محمدرضا آهنچیان که نشر نی به‌تازگی آن را منتشر کرده است، در پی رفع ابهام در باب مفهوم مدیریت آموزشی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این رشته و عموم مخاطبان است.
 
علاقه‌مندان به رشته مدیریت آموزشی، اغلب برای این پرسش که «تحصیل مدیریت آموزشی، چه توانایی معیّنی در فرد به وجود می‌آورد؟» به پاسخ روشنی دست نمی‌یابند. یک دلیل محتمل برای این ابهام، نشناختن قلمرو مدیریت آموزشی در نظر، و احساس ناتوانی در کاربست نظریه‌های آن در عمل است. نویسنده کتاب که استاد دانشگاه فردوسی مشهد است، در پیشگفتار اثر با اشاره به ابهام‌هایی که در باب کارکرد مدیریت آموزشی در میان دانشجویان این رشته وجود دارد گفته است: «به نظر می‌رسد امروز این امکان برای نویسنده کتاب حاضر وجود دارد که با اتکا بر تجربه و مراجعه به آخرین تحولات مفهومی و نظری، تصویری تقریباً دقیق و معتبر از مدیریت آموزشی، در اختیار دانشجویان دوره کارشناسی علوم تربیتی قرار دهد.» (13)
 
به گفته نویسنده نخستین هدف از تالیف این کتاب، همین موضوع بوده است. آهنچیان علاوه بر این، چهار هدف دیگر برای تالیف کتاب را نیز در پیشگفتار خود فهرست کرده است: ارائه قرائتی به‌روز شده از این رشته، تلاش برای برقراری پیوند با نظریات رایج در این رشته با واقعیت‌های اجرایی مدیریت آموزشی در ایران، نگاه انتقادی به مفاهیم و مباحث مطرح در مدیریت آموزشی و ارائه مفهوم و ساخت جدیدی از مدیریت آموزشی اهدافی هستند که در فصول مختلف کتاب دنبال می‌شوند.
 
کتاب «مقدمه‌ای بر مدیریت آموزشی» بر مبنای رویکرد جدیدی نوشته شده که بر اساس آن مدیریت آموزشی باید پای خود را از مرزهای «مدیریت آموزشگاهی» بیرون گذارد و هدایت جریان‌های یاددهی-یادگیری را بر عهده گیرد. فصول اول، سوم و چهارم کتاب که به‌ترتیب «ورود به دنیای مدیریت آموزشی»، «دامنه نظری و قلمرو عملی مدیریت آموزشی» و «نظام آموزشی و مدیریت آموزشی» نام دارند، محل بسط این ایده هستند.
 
مراجعه به آخرین یافته‌های علمی، هماهنگ کردن این یافته‌ها با واقعیت‌های اجرایی کشور و پوشش دادن یافته‌های علمی روزآمد با رویکرد انتقادی باعث تمایز کتاب مقدمه‌ای بر مدیریت آموزشی با سایر آثار هم‌نام در بازار کتاب شده است.
 
در کتاب مدیریت آموزشی که قرائت به‌روزشده‌ای از این رشته ارائه می‌دهد، به‌منظور ایجاد وفاق بین آنچه در متون علمی و معمولاً به‌صورت نظری گفته می‌شود، با آن‌چه به‌صورت واقعی در سازمان‌های کشور ما می‌گذرد، تا حد امکان سرفصل‌ها و محتوای هر فصل طوری انتخاب و تنظیم شده‌ است که خواننده بتواند کاربرد نظریه‌ها و مباحث نظری مدیریت آموزشی را در میدان عمل و بر اساس واقعیت‌ها درک کند.
 
این کتاب در درجه‌ نخست برای جامعه‌ هدف دانشجویان مقطع کارشناسی رشته‌های مرتبط تهیه شده است. علاوه بر این، مدیران آموزش و پرورش، آموزش عالی، معلمان، مدیران آموزش سازمان‌ها، و سایر علاقه‌مندان به مباحث اجتماعی‌ ـ‌ سازمانی نیز می‌توانند از آن استفاده کنند.
 
کتاب مقدمه‌ای بر مدیریت آموزشی شامل ده فصل است که بنا بر ارتباط منطقی فصل‌ها با یکدیگر به ترتیب چیده شده است. در فصل اول کتاب که دروازه‌ای برای ورود به دنیای مدیریت آموزشی است، مباحثی از قبیل ارزش مدیریت آموزشی، عناصر سازنده مدیریت آموزشی، کاربست‌ها و ارزش‌ها و فرصت‌های پیش روی مدیریت آموزشی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این فصل همچنین تعریفی از مدیریت آموزشی ارائه شده است. فصل با ارائه تاریخچه مختصری از مدیریت آموزشی در جهان و ایران که آن را به فصل دوم کتاب پیوند می‌دهد به پایان می‌رسد.
 
فصل دوم کتاب «تاریخچه مدیریت آموزشی» نام گرفته است و نویسنده در آن علاوه بر مرور سیر تحول مدیریت آموزشی و مراحل تحول آن، به مروری کوتاه بر مدیریت آموزشی در ایران دست زده است.
 
در فصل سوم کتاب که «دامنه نظری و قلمرو عملی مدیریت آموزشی» نام گرفته است نویسنده به مفاهیم نظری مرتبط با مدیریت آموزشی در دوران مدرن می‌پردازد. طبقه‌بندی تئوری‌های مدیریت آموزشی، رویکرد عام‌نگر و خاص‌نگر به مدیریت آموزشی، مدیریت آموزشی به عنوان یک سیستم اجتماعی، تئوری انتقادی و نسبت آن با مدیریت آموزشی و مطالعات فرهنگی و تئوری‌پردازی در زمینه مدیریت آموزشی از جمله مباحثی است که در این فصل مورد بررسی قرار گرفته است. این فصل در نهایت با نگاهی جامع به تئوری‌های مدیریت آموزشی به پایان می‌رسد.  
فصل چهارم کتاب «نظام آموزشی و مدیریت آموزشی» نام گرفته است و از جمله مباحثی که در ان طرح می‌شود نسبت نظام آموزشی و مدیریت آموزشی و همچنین مقصد و منظور مدیریت آموزشی است. در این فصل استدلال می‌شود که یادگیری مهمترین هدف یک نظام آموزشی است و بر این پایه، مسئولیت مدیریت آموزشی در نظام‌های آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله دیگر مباحث این فصل، بررسی نسبت فرهنگ با نظام آموزشی و نقش مدیریت آموزشی در این زمینه است. این مبحث کوتاه پیوند دهنده فصل چهارم با فصل پنجم است که به طور متمرکز به نسبت مقوله فرهنگ با مدیرآموزشی می‌پردازد. ابعد فرهنگ، سطوح فرهنگ و مقوله فرهنگ سازمانی و نسبت آن با مدیریت آموزشی، مباحثی هستند که در این فصل مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند.
 
بر پایه سبک کتاب، که بخش آخر هر فصل، تبدیل به سرفصل بعدی اثر می‌شود، «سازمان، ساختار و مدیریت آموزشی» مبحثی است که در فصل ششم کتاب مورد توجه قرار گرفته است. فصل هفتم به مقوله وظایف مدیریت آموزشی اختصاص دارد و وظایفی از قبیل برنامه‌ریزی، سازمان‌دهندگی، رهبری، هماهنگ‌کنندگی، نظارت و مربی‌گری برای مدیر آموزشی در این فصل برشمرده می‌شود. یکی از بخش‌های این فصل این پرسش را طرح کرده است که مدیر در مدرسه چه کارهایی می‌کند؟
 
«رفتار در سازمان آموزشی»، «بهسازی منابع انسانی» و «با هم نگری و نگاه به آینده» عنوان دیگر فصول کتاب است که هر یک مبحثی از مباحث مرتبط با مدیریت آموزشی را طرح کرده‌اند.
 
کوشش نویسنده در کتاب این بوده است که مطالب پایه مدیریت آموزشی منطبق با علم روزآمد این رشته؛ متکی بر انتظارات مخاطب ایرانی و به زبانی ساده ارائه شود. از جمله مزایای کتاب این است که نکته‌های کلیدی در هر قسمت داخل کادر قرار داده شده تا به خواننده در مرور سریع و کلی مطالب هر مبحث کمک کند و این شیوه جامه‌‎ای آموزشی نیز بر تن این کتاب کرده است.
 
 نشر نی کتاب 268 صفحه‌ای «مقدمه‌ای بر مدیریت آموزشی» نوشته محمدرضا آهنچیان را در 770 نسخه و با قیمت 46 هزار تومان در سال 1398 منتشر کرده است.