احد جاودانی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و میزبان این نشست، ضمن تقدیر از نمایندگان تهران در مجلس قبل، مخصوصا نمایندگان فعال در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه، سخنان خود را با گزارش کوتاهی در رابطه با موضوع کتاب‌های عاشورایی و تالیفاتی که با موضوع امام حسین(ع) و عاشورا بعد از انقلاب به چاپ رسیده‌اند، آغاز کرد و گفت: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا انتشار کتاب «بیانیه عاشورا» که رونمایی می‌شود، هشت هزار و ۶۶۵ کتاب با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) در وشور چاپ شده است که چهار هزار و ۹۶۳ عنوان از این کتابها چاپ اول و سه هزار و ۷۰۲ کتاب هم چاپ مجدد بوده است. همچنین هفت هزار و ۳۸۰ عنوان کتاب از این تعداد، تالیف و یک هزار و ۲۸۵ عنوان هم از زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه و... به فارسی ترجمه شده است.
جاودانی با بیان اینکه پراکندگی کتاب‌های چاپ‌شده با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) در سطح کشور بوده، عنوان کرد: حدود پنج هزار و ۸۴ عنوان در شهرستان‌ها و استان‌های دیگر و ۳۵۸۱ عنوان هم در تهران چاپ شده است. همه ساله کتاب‌های با این موضوعات توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بررسی می‌شود، حتی شاهد بودیم بعضی از کتاب‌های با موضوع امام حسین علیه‌السلام و عاشورا جزو کتاب‌های سال قرار گرفته‌اند.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران در انتها با اشاره به کتاب «بیانیه عاشورا» آن را جزء کتاب‌های بسیار مفید و سودمند در حوزه عاشورا خواند و گفت: خود من این کتاب را پس از چاپ مطالعه کردم، مخصوصا الان که در آستانه محرم هستیم، پیشنهاد می‌کنم وقت بگذارید و این کتاب را مطالعه کنید.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مازنی، نویسنده کتاب، هم ضمن آغاز صحبت‌های خود با خواندن شعری درباره امام حسین که طلیعه فصل سوم کتاب بیانیه عاشورا آمده است، در بیان علت انتخاب این روز برای رونمایی کتاب «بیانیه عاشورا» گفت: از امروز تا آغاز محرم ده روز فاصله داریم؛ یعنی یک دهه فرصت برای استقبال از محرم است.
حجت‌الاسلام مازنی درباره چرایی انتخاب نام «بیانیه عاشورا در اختتامیه اربعین» برای این کتاب، عنوان کرد: افتتاحیه مجموعه سوگواره و کنگره عظیم عاشورا و همایشی که در ایام محرم و صفر برگزار می‌شود، اول محرم است؛ در روز عاشورا به اوج حضور در این کنگره عظیم می‌رسیم و پس از شهادت امام حسین (ع) هم با اسارت اهل‌بیت، خطبه آنان و تجلیل و تمجید و تفسیر آنچه که بر خاندان حضرت رسول صلی‌الله رفت، این مسیر تا روز اربعین ادامه دارد.
او ادامه داد: ما اربعین را اختتامیه عاشورا می‌دانیم؛ بنابراین در آنجا هم مثل همه کنگره‌ها، همایش‌ها و نشست‌ها که بالاخره یک بیانیه یا قطع‌نامه صادر می‌کنند، باید یک بیانیه صادر شود. ما در بیانیه عاشورا که در روز اربعین صادر می‌شود، درس‌های مکتب حسین بن علی علیه السلام را با هم مرور می‌کنیم، که دلیل نام‌گذاری کتاب همین امر بود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس دهم در بخش دیگری از سخنان خود، به مسائل فرهنگی کشور اشاره کرد و گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، زمینه بروز نظریه‌هایی در حوزه دین فراهم شد، که طی سال‌های اخیر، جامعه و به‌خصوص جامعه سیاسی و فرهنگی را به جامعه دو قطبی تبدیل کرد. یکی از این نظریه‌ها این است که دین فقط برای اخلاق آمده و هیچ رابطه‌ای بین دین و دنیا و زندگی سیاسی و حکومت وجود ندارد.
او ادامه داد: پیروان این نظریه تاکید و اصرار دارند که تجربه عملی حکومت دینی ناموفق بوده است، بنابراین ما باید به شرایط و موقعیتی برگردیم که تمام پیام دین مربوط به اخلاق و مسائل اخروی است.
نویسنده کتاب «بیانیه عاشورا» اضافه کرد: در مقابل این نظریه نظریه دیگری است که برای تثبیت پایگاه قدرت، اصرار دارد که اخلاق در دین، در درجه چندم اهمیت است و آنچه که مهم است قدرت است؛ این نظریه الان در رسانه‌های رسمی کشور ما یا در فضاها و مجالس و محافلی که به نام اهل بیت تشکیل می‌شود، تبلیغ می‌شود.
وی افزود: سخنرانانی که این نظریه را تقویت می‌کنند، اصرار دارند حدیث مشهور «بُعِثتُ لِاُتَمّمَ مَکارِمَ الاخلاق » اصلاً وجود ندارد و تمام دین برای قدرت است. این دو نظر در دو نقطه مقابل هم یک دو قطبی ایجاد کرده و فضای عمومی جامعه در عرصه‌های مختلف را تحت فشار قرار داده است است.
حجت‌الاسلام مازنی با اشاره به کتابی که تجربه عملی خلافت چهار خلیفه را به عنوان یک تجربه ناموفق و شکست خورده از حاکمیت دینی مطرح می‌کند و می‌گوید اصلاً دین ربطی به سیاست ندارد، اظهار کرد: حضرت امام رحمت‌الله به ما آموخت «دیانت ما عین سیاست ما و سیاست ما عین دیانت ما است.»
وی با بیان اینکه تجربه عملی زمینه بروز نظریه‌های فوق را فراهم کرده است، اضافه کرد: گرایش به این نظریه‌ها بیش از نظریه‌های‌های دیگر است، جمعی دنبال نظریه اول و جمعی دیگر دنبال نظریه دوم راه افتادند. من فکر می‌کنم آنچه که حضرت تلاش حضرت امام از ۱۵ خرداد ۴۲، بعد در کتاب ولایت فقیه و بعدها در تجربه عملی و ۱۰ سال حکومت و تأسیس جمهوری اسلامی برای این بود که این پیام را به ما منتقل کند که ما می‌توانیم و باید بتوانیم جامعه ای تربیت کنیم که در آن بتوان اخلاق و سیاست را با هم آمیخت.
وی تصریح کرد: ما به‌عنوان جامعه مسلمان و مدعی نهضت اسلامی، اتفاقا حکومت سیاسی را می‌خواهیم که اخلاق زیر پای مسئولان له نشود و فکر می‌کنم در مکتب عاشورا توانستیم این درس را بیاموزیم. یعنی شکست‌ها و ناکامی‌های ما در تجربه عملی ناشی از فاصله گرفتن ما از مکتب عاشورا و کامیابی‌های ما ناشی از عدم توجه به این مکتب است.
حجت‌الاسلام مازنی با بیان اینکه در کتاب «بیانیه عاشورا» تلاش شده درس‌های مکتب عاشورا تبیین شود، با اشاره به دو تا از این درس‌ها که در دو نقطه مقابل هم است، اضافه کرد: امام حسین علیه‌السلام به دعوت مردم عراق به سمت کوفه حرکت می‌کند، یعنی روی دعوت مردم عراق با حساب باز کرده و آمده تا عهد ببندند و حکومت تشکیل دهد؛ اما همین امام زمانی که عصر عاشورا روی خاک کربلا به زمین می‌افتد و دشمن به سمت خیمه‌های او هجمه می‌کند، زحمت به چیزی تکیه می‌دهد و می‌گوید «اگر دین ندارید، لااقل در دنیایتان جوانمرد باشید.» با این حساب می‌توان هم سیاستمدار و هم آزاده بود؛ مثل امام حسین علیه‌السلام،امام خمینی رحمةالله، نلسون ماندلا و گاندی.
وی افزود: این‌طور نیست که اگر ما در حوزه سیاست و قدرت بازماندیم، صورت مسئله را از اساس پاک کنیم و یا به قطب اخلاق، یا قطب قدرت بپیوندیم. درست است که سیاستمداری با حفظ اخلاق کار سختی است، اما ما که مدعی عاشورا، نهج‌البلاغه، ظهور و مهدویت هستیم، باید این را در عمل ثابت کنیم.
مازنی با اشاره به شرایط ناشی از ویروس کرونا در کشور، اظهار کرد: به برکت فضایی که فراهم شده است، فکر می‌کنم محرم امسال خیلی فرصت شور حسینی فراهم نیست؛ بنابراین باید فرصتی برای خواندن، فهمیدن و دانستن آنچه باشد، که امام حسین برای آن قیام کرد.
.jpeg)
محمدرضا عارف، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هم ضمن مبارک خواندن مراسم رونمایی کتاب «بیانیه عاشورا» در روز میلاد امام کاظم علیه‌السلام، گفت: من دو نگاه خاص به این مراسم دارم، یکی اینکه شاید کتاب یکی از مظلومین کشور ما باشد. یعنی وقتی شاخص‌های چاپ، انتشارات و کتاب و کتابخوانی را نگاه می‌کنیم؛ باور نمی‌کنیم که در کشوری با آن فرهنگ و عقبه غنی هستیم.
وی وضعیت نشر کتاب، حتی کتاب‌های عاشورایی را در کشور نامناسب خواند و تصریح کرد: با جایگاهی که عاشورا در فرهنگ ما دارد، بسیاری از کتاب‌های عاشورایی به چاپ دوم نرسیده است؛ بنابراین باید بیشتر به این مسئله دامن بزنیم، مراسم رونمایی از کتاب داشته باشیم و تلاش کنیم فرهنگ کتابخوانی نهادینه شود.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه فرهنگ کتابخوانی در کشور ما موانع جدی دارد، گفت: بخشی از این موانع متوجه صنعت نشر و کتاب و کتابخوانی است، اما بخشی از آن مربوط به مسائل اقتصادی است، که کتاب را از سبد هزینه خانواده‌ها خارج کرده است.
وی ضمن اشاره به موضوع کتاب «بیانیه عاشورا»، اظهار کرد: نهضت عاشورا و عاشورا حق بزرگی به گردن انقلاب دارد و پیروزی انقلاب ما که یک انقلاب فرهنگی است، مرهون نهضت عاشورا است.
عارف با تاکید بر این که انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی و مبتنی بر فرهنگ عاشورا است، اضافه کرد: امروز جا دارد عملکرد چهار دهه فرهنگی اخیر کشور به‌طور جدی ارزیابی و آسیب‌شناسی شود؛ زیرا با آن ظرفیت، انگیزه، آرمان‌ها و ارزش‌هایی که مردم به آن وفادار بوده و هستند، امروز نباید چنین وضعی داشته باشیم.
وی افزود: ممکن است در صحبت‌ها و موضع‌گیری‌هایی که می‌شود، بحث تاثیر مسائل و مشکلات بیشتر برجسته شود ـ که البته در بخشی از آن‌ها می‌توانستیم بهتر عمل کنیم ـ اما درمجموع مردم ما مردم عاشورایی و امام حسینی هستند.
نماینده پیشین تهران در مجلس با تاکید بر اینکه عملکرد فرهنگی کشور باید به‌طور جدی و بدون تعارف آسیب‌شناسی شود، تصریح کرد: با توجه به ارزش‌ها و انقلاب فرهنگی مبتنی بر نهضت ماندگار و همیشگی عاشورا، وضعیت امروز کشور باید خیلی بهتر از الان باشد.
عارف چالش‌های فرهنگی را یکی از چالش‌های مهم امروز جامعه دانست که حل یا کاهش آن روی بخش‌های دیگر تاثیر مثبت دارد و با اشاره به نقش فرهنگ در ساماندهی مسائل جامعه، عنوان کرد: امروز بخش بزرگی از بحران‌های کشور حاصل بی‌توجهی به مسائل فرهنگی، عبور از ارزش‌ها و توجه به مسائل حاشیه‌ای دیگر است.
وی با بیان اینکه ما مسئولیت ذاتی خود که مسئولیت فرهنگی است، را فراموش کردیم و با تاکید بر داشتن یک برنامه روشن و دقیق برای حل بحران‌های فرهنگی کشور، بیان کرد: همواره به نقش محوری وزارت ارشاد در این زمینه اعتقاد داشتم و در مسائل فرهنگی جایگاه ویژه‌ای برای این وزارتخانه در نظر داشته‌ام؛ اما اینکه خود این وزارتخانه چقدر این نقش را باور داشته و توانسته در مقابل رقبای دیگر نقش محوری و کلیدی خود را انجام دهد، یک بحث جدی است، که باید به آن پرداخته شود.
عارف با بیان اینکه امروز مهمترین مسئله ما در کشور اخلاق است، اضافه کرد: باور ما این است که انقلاب اسلامی ظرفیت و پتانسیل پاسخ‌گویی به نیازهای کشور را دارد، اما شرایط معیشت و اقتصادی امروز مردم با انقلاب و ظرفیتی که در آن وجود دارد تناسب ندارد، وضعیت اعتماد عمومی نسبت به دولت و حکومت خیلی مناسب نیست و اعتماد متاقبل مردم از بین رفته است و ... که باید با نگاه فرهنگی به سراغ این مسائل رفت؛ زیرا امکان ندارد که بتوان با نگاه دیگری این مسائل را حل کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر ورود و تقویت بخش فرهنگی و در راس آن‌ها حوزه‌های علمیه، برای حل مشکلات امروز جامعه گفت: یکی از مهمترین روش‌ها سیره ائمه علیهم‌السلام است. یعنی الگوی ما در جامعه باید رفتار ائمه باشد. رویدادهای مهمی هم که نقاط عطفی در تاریخ بشریت است، باید تحلیل و تفسیر شود؛ که مهمترین آن‌ها عاشورا است.
وی ضمن تبریک به حجت‌الاسلام مازنی به خاطر تألیف کتاب «بیانیه عاشورا» و پرداختن به این اصل مهم فرهنگی، عنوان کرد: جهت‌گیری کتاب خیلی ارزشمند است. کتاب از نظر حجم خیلی بلند نیست، اما از نظر محتوا و جهت‌گیری‌ها بسیار غنی است و این جهت‌گیری‌ها حقیقتاً بیانگر دید عمیق و دقیق نویسنده نسبت به نهضت حسینی و نیاز امروز جامعه ما است.
عارف در پایان گفت: در آستانه ماه محرم و عزاداری شهدای کربلا هستیم؛ قطعاً بیان فلسفه و پیام‌های عاشورا جزو راهبردهای محرم خواهد بود، ولی باید به شرایط کرونایی کشور توجه کنیم و در چهارچوب رعایت پروتکل‌هاو ضوابط و مقرراتی باشد که نهادها و مراجع ذی‌ربط را معین می‌کنند.
نظر شما