خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) سید محمد سادات محقق تاریخ و باستان‌شناسی: چند وقت پیش خبری در سایت‌های خبری از جمله همین سایت ایبنا از قول مسوولین کتابخانه مجلس شورای اسلامی مبنی یر ارایه خدمات دیجیتالی کردن کتاب‌های مورد نیاز محققان در دوران کرونا منتشر شد که در آن بیان شده بود که مسوولین کتابخانه مجلس در راستای حمایت از محققان و جلوگیری از راکدماندن امورتحقیقاتی و تردد فیزیکی افراد و مباحث کرونایی اقدام به دیجیتالی کردن منابع مورد نیازمحققان به سفارش آنها می‌کند و بطوررایگان در اختیار آنها قرار می‌دهد.
بسیار مشعوف شدم وبا خود گفتم الحمدالله بلاخره در این واویلای بی اعتنایی به مسایل فرهنگی و علمی جایی پیدا شده که بفکر مقوله پژوهش و تحقیق و محققان افتاده است لذا سری به تارنمای کتابخانه مجلس زدم و درقسمت ارایه خدمات دیجیتالی کتاب قوانین ارایه کتب دیجیتالی را خواندم ازتعجب دهانم واماند. در یکی از موارد نوشته بود فقط 20 درصد هر کتاب بصورت دیجیتالی ارایه می‌شود، باخود گفتم نکند اشتباه نوشتاری است اما کنکاش بیشتری کرده دیدم حقیقت دارد. آنگاه بر خیال باطل خود خندیدم و یاد بیتی از حافظ خوش الحان افتادم:
مازیاران چشم یاری داشتیم
خودغلط بود آنچه ما پنداشتیم
لذا چندین فرضیه در ذهنم شکل گرفت: ابتدا فکر می‌کنم مسوولین کتابخانه، این مکان را با کتابفروشی و انتشارات اشتباه گرفته‌اند زیرا این طریق کار در داخل و خارج کشور فقط مخصوص سایت‌های فروش کتاب برای آگاهی نسبی خوانندگان و مشتریان از محتوای یک کتاب و ترغیب آنها به خرید صورت می‌گیرد که کار بسیار درستی هم است.
دوم اینکه بنظر می‌آید دست اندرکاران این طرح کلا با امور پژوهش و تحقیق بیگانه هستند زیرا نمی‌دانند که گاهی یک محقق برای نوشتن یک سطر از تحقیق خود باید کل یک کتاب چندصد صفحه‌ای را مرور کند حال چطور می‌شود که مثلا با 20 صفحه از یک کتاب 100 صفحه‌ای مطلبی را پیدا کرد.
سوم اینکه محقق قبل از رجوع به منابع آنها را شناسایی می‌کند و آگاهی کلی از محتوای کتاب دارد بنابر این به آن رجوع می‌کند تا دقیق‌تر از محتوا و مطالبی که برای تحقیقش مفید است آگاهی یابد پس دیگرنیاز به آشنایی کلی با محتوا ندارد که 20 درصد یک کتاب را برایش دیجیتال کنند.
چهارم چنین استنباط می‌شود که مسئولین خواسته‌اند از سر رفع تکلیف کاری کرده باشند و به قولی نه این تمام نه آن تمام درضمن بامکاتبه‌ای که با دوستان کتابخانه داشتم بیان کردند برای رعایت حق مولف و تالیف و... این کارا می‌کنند که این هم عذر بدتر از گناه است. اگر کاری خلاف است که از پایه نباید انجام شود چه یک درصد چه 100درصد. فقط می‌توان درصفحه مخصوص کتاب درسایت کتابخانه جلد و شناسنامه کتاب و فهرست مطالب رادرج کرد که این کار در همه جا معمول است درخصوص کتاب‌هایی که با مساله حق تالیف مواجه هستند بهترین و رایج ترین راه حل دیجیتالی کردن و مطالعه برخط(آنلاین) آنها در سایت کتابخانه مجلس بدون توانایی دانلودا ست که این امر همانند مطالعه فیزیکی کتاب در محیط کتابخانه است و در کل جهان هم مرسوم است. اما این که بیایند باتوجیه این مساله پژوهشگران و اهل تحقیق را بسخره گرفته واین چنین رفتاری بکنند . بسیارکاری نابخردانه و سخیف وبدور از شان محققان و یک نهاد قدیمی و بزرگ علمی و فرهنگی مانند این کتابخانه است که یدکش پسوند ملی است و داعیه دارجهانی و مرجع بودن را دارد.
بقول قدما:
یامکن کاری یا اگر کردی تمامش کن همی...
یکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۰۹
نظر شما