به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، با هدف شناسایی فضلای حوزوی و دانشگاهی فعال در عرصه پژوهش‌های کاربردی و همچنین افزایش کارایی مطالعات و تحقیقات حوزوی با بهره‌گیری از ابزار‌های هوش مصنوعی نخستین همایش ملی «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» در سالن جلسات مدرسه علمیه معصومیه قم با حضور علما، صاحب‌نظران، پژوهشگران و پیام آیات عظام برگزار شد.
 
آیت الله مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید در پیامی به این همایش با تشکر و تبریک به همه شرکت‌کنندگان تاکید کرد: در دنیای امروز، فناوری‌های نگهداری و استفاده از اطلاعات، رشد همه جانبه و قابل توجهی یافته به گونه‌ای که در تولید و نشر سایر علوم، تأثیر بسزایی گذاشته است. از طرف دیگر گسترش افسار گسیخته فضای مجازی و تسهیل دسترسی کاربران به انواع اطلاعات، سبب شده است تا از این بستر در راستای انتقال تفکر نظام سلطه جهانی بیشترین بهره برداری صورت گیرد.
 
وی این حرکت علمی را در خور توجه توصیف کرد و افزود: لازم است در هدف گذاری برای بهره‌مندی از هوش مصنوعی علاوه بر تمرکز در حل مسائل دینی، در حوزه‌های اجتماعی و نیازهای جامعه نیز بهره برداری‌های ضروری صورت گیرد.
 
دومین پیام، پیام آیت الله صافی گلپایگانی بود که در آئین افتتاحیه نخستین همایش «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» قرائت شد. در این پیام آمده است: یکی از افتخارات حوزه‌های علمیه در طول غیبت کبری که فقهای عالی مقام به آن توجه بسیار داشته‌اند، استفاده از علوم و دانش‌های معتبر هر عصر و زمان بود که در پیشبرد اهداف مقدس دینی نقش به سزایی داشته است. اگر نگاهی به تمدن‌های مختلف در ادوار گذشته داشته باشیم، می‌بینیم که تمدن اسلامی و مدنیت دینی سرآمد همه تمدن‌ها بوده است که حتی اسلام شناسان و خاورشناسان بر این امتیاز بزرگ اسلامی اذعان و اعتراف نموده‌اند.
 
وی تاکید می‎‌کند: حوزه‌های علمیه ما امروز هم این افتخار را دارد که از فن‌آوری جدید و تکنولوژی برتر و وسایل ارتباطی نوین و به اصطلاح هوش مصنوعی برای پیشبرد عقاید صحیح و هدایت و ارشاد مردم و زندگی سالم و کمال انسانیت استفاده نموده و از آن به عنوان یک متد جدید و روش نو برای ارائه نظرات و دیدگاه‌های دینی بهره بگیرد.
 
آیت الله علیرضا اعرافی به عنوان سخنران نخستین همایش ملی «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» به شرایط نامناسب ائمه بعد از امام هشتم(ع) اشاره کرد و گفت: همه ائمه بعد از شکست مامون در توطئه ولایت عهدی حضرات معصومین، در سنین کم به شهادت رسیدند.
 
مدیر حوزه‌های علمیه گفت: سه امام بعد از امام رضا (ع) عقل و ذهن جامعه را برای امامت حضرت حجت (عج) و عصر فقاهت آماده کردند.
 
وی تصویب رشته‌ای با محوریت فناوری و فضای مجازی را از اقدامات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواند و اضافه کرد: همه دروس خارج و تحقیقات سطوح عالی حوزه در سامانه تقریر به عنوان یک بازار مشترک علمی قرار گرفته است که  با این سامانه می‌توانیم یک ذخیره فکری کارآمد در حوزه علوم اسلامی ایجاد کنیم.
 
امام جمعه قم به تدوین درختواره جامع رشته‌های حوزوی اشاره کرد و گفت: بیش از ۱۰۰ پروژه در حوزه دیجیتال سازی، فضای مجازی و هوش مصنوعی تصویب، تکمیل و حتی به بهره‌برداری رسیده است.
  
رئیس همایش هوش مصنوعی و علوم اسلامی بیان کرد: یکی از اقدامات ما به توجه به ویروس کرونا و تعطیل شدن آموزش‌های حضوری، طرح علم‌سنجی با رویکرد حوزوی است که مقدماتش فراهم شده است.
 
وی تصریح کرد: طرح علم‌سنجی و رتبه‌بندی متون علمی بر اساس روش‌ها و رویکردهای غیر حوزوی انجام می‌شود اما ما باید این رتبه‌بندی را بر اساس رویکرد حوزه عملیاتی کنیم.
 
آیت الله اعرافی اضافه شدن مجموعه‌ای تحت عنوان فضای مجازی به ساختار مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه را از دیگر اقدامات حوزه بر شمرد و بیان کرد: در بخش‌های تبلیغی حوزه مثل معاونت تبلیغ و دفتر تبلیغات موضوع فضای مجازی به صورت جدی مورد توجه بوده است.
 
این استاد برجسته حوزه علمیه در مورد هوش مصنوعی یادآور شد: هوش مصنوعی در یک رویکرد به عنوان موضوعی است برای تحقیق رشته‌هایی مثل فلسفه، اخلاق، حقوق و فقه که باید به پرسش‌هایی که درباره این موضوع وجود دارد پاسخ دهند و در رویکرد دیگر ابزاری است که مجتهد، فقیه و محقق حوزه می‌تواند کار علمی و استدلال فقهی را سریع‌تر دقیق‌تر انجام دهد.

بهروز مینایی دبیر همایش ملی «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» با بیان اینکه هوش مصنوعی به معنای توانایی ماشین و رایانه‌ای برای انجام کارهای پیچیده و حل مسائل سخت است، گفت: استفاده از هوش مصنوعی موضوع بسیار مهم و باارزشی است، بسیاری از کشورها از وزیر هوش مصنوعی بهره می‌برند و این وزارتخانه همچون وزارت خانه دفاعی مورد توجه قرار گرفته است.
 
وی افزود: حوزه‌های علمیه در زمینه هوش مصنوعی رسالت مهمی بر عهده‌ دارند و باید در این زمینه برنامه‌ریزی مناسبی انجام شود. اگر به مسئله هوش مصنوعی  توجه شود بسیاری از مشکلات رفع می‌شود و در زمینه‌های مختلف اطلاعات کشورمان را نگهداری می‌کنیم.
    
یادآوری می‌شود در این همایش که 30 نهاد حوزوی آخرین دستاورد‌های خود را در عرصه بهره‌گیری از فناوری اطلاعات به نمایش گذاشتند، 73  نفر از پژوهشگران حوزه و دانشگاه مقالات خود را به این همایش عرضه کردند که  ۳۱ اثر به عنوان آثار برتر معرفی شدند.