دوشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ - ۰۸:۰۰
بازگشت نیروهای خودی به ارتفاعات میمک

عملیات نصر 6 که مرداد 1366 به اجرا درآمد، کوشش ما برای بازپس‌گیری ارتفاعات میمک در استان ایلام بود. دشمن از چندی قبل این منطقه را در اشغال گرفته و به هدف حفظ تسلط خود، قوای مجهز و پرشماری را در آنجا مستقر کرده بود.

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) مرتضی میرحسینی: عملیات را نصر 6 نامیده و کار اجرای آن را به نیروی زمینی ارتش سپرده بودند. منطقه عملیات ارتفاعات میمک و نقطه کانونی آن تپه شهدا بود. نصر 6 که رمز یا ابا عبدالله الحسین (ع) اجرایی شد، به نوعی ضدحمله ما بود به حمله عراقی‌ها، که از چندی قبل دوباره به میمک چنگ انداخته و آن را اشغال کرده بودند. ماجرا از این قرار بود که عراقی‌ها اوایل مرداد به آنجا یورش بردند و با پشتیبانی آتش سنگین بر بیشتر ارتفاعات آن مسلط شدند. یک هفته آنجا ماندند و همه حملات پراکنده نیروهای ما را دفع کردند. برخی تپه‌ها چند بار میان دو طرف دست به دست شد، اما درنهایت تسلط عراقی‌ها بر آن ناحیه ادامه پیدا کرد.
 
گزارش رسمی از درگیری‌های آن چند روز، به روایت سند شماره 22614 از اسناد مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ چنین است «در تاریخ سوم مرداد ماه ارتش عراق با استافده از واحدهایی از 30 تیپ و گردان پیاده، کماندویی و توپخانه حمله گسترده‌ای را جهت بازپس‌گیری ارتفاعت غرب و شمال غربی منطقه عملیاتی میمک آغاز نمود. در اولین مرحله عملیات، دشمن موفق شد ارتفاعات 640، 610، 600، 490، 450 و نیز ارتفاعات دوقلوی ناف میمک در غربی‌ترین نقطه ارتفاعات استراتژیک میمک شامل بلندی‌های 400، 404، 418، 430 و نیز یال شرقی ناف میمک را به تصرف خود درآورد.» ارتش ما حتی پیش از شروع رسمی عملیات، حملاتی را ضد نیروهای دشمن ترتیب داده و ضرباتی هم به مهاجمان وارد کرده و برخی ارتفاعات را پس گرفته بود. اما دشمن – که مجهز و برای ماندن آمده بود - عقب ننشست و مناطقی را که اشغال کرده بود تخلیه نکرد.
 
عملیات نصر 6 کوشش نیروهای ما برای عقب راندن دشمن از این منطقه بود. عملیاتی که در تاریکی‌های نخستین ساعات دهم مرداد 1366 و با پیشروی نیروهای ما در ارتفاعات محور شمالی میمک و مواجهه با سپاه دوم عراق آغاز شد. به گزارش روزنامه رسالت «نیروهای عمل‌کننده که از پشتیبانی موثر نیروی هوایی برخوردار بودند، با برتری دیده‌بانی و اجرای دقیق آتش توپخانه موفق شدند تلفات و خسارت‌های سنگینی به ارتش عراق وارد آوردند. در این حمله بسیاری از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند. همچنین تاکنون (12 مرداد) 120 تن از نیروهای عراقی اسیر و به پشت جبهه تخلیه شده‌اند که در میان آنان یازده تن افسر و سی تن درجه‌دار هستند.»
 
البته ماجرا به این سادگی تمام نشد و عراقی‌ها برای تصرف دوباره ارتفاعات دست به حملات دیگری زدند. هم نیروی زمینی آنان برای بازگشت به تپه شهدا یورش سنگینی را شروع کرد و هم هواپیماهای آنان چند بار نواحی مختلف منطقه عملیاتی میمک و جاده‌های مواصلاتی آن ناحیه را بمباران کردند. بعثی‌ها از این حملات، که حملات سنگینی هم بودند و نیز از تلاش‌های بعدی خودشان نتیجه‌ای نگرفتند، و عملیات نصر 6 در مجموع با پیروزی ما به پایان رسید. هرچند نباید ناگفته گذاشت که ارتفاعات غربی میمک همچنان در اشغال دشمن باقی ماند. آن زمان درباره علت ناکامی نیروهای ما در آزادسازی ارتفاعات غربی می‌گفتند دشمن برتری عددی دارد و نیروهای بسیاری را در آن نقطه مستقر کرده است و این نیروها از پشتیبانی بی‌وقفه هواپیماها و هلی‌کوپترها برخوردار هستند.
 

اما برای مطالعه درباره عملیات نصر 6 به چه کتاب‌هایی رجوع کنیم؟ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، در بخشی از کتاب «اسکورت نفتکش‌ها» (نوشته محمود یزدانفام) این عملیات را براساس مستندات موجود و گزارش‌های ثبت‌شده بازخوانی می‌کند. همچنین درباره اهمیت منطقه کوهستانی میمک، که از همان شروع جنگ تحمیلی یکی از کانون‌های درگیری ما و بعثی‌ها بود و حوادث بسیاری در آن روی داد، دو کتاب را می‌توان نام برد. یکی «اطلس ایلام در جنگ» کاری از امیر رزاق‌زاده و دیگری «مهران در تحولات جنگ ایران و عراق» نوشته مهدی حاجی خداوردی‌خان. هر دو کتاب در فهرست آثار منتشر شده از سوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ جای می‌گیرند.
 
اشاره به این نکته نیز ضروری است که رژیم بعث درباره میمک ادعاهایی داشت و حتی نوشته‌اند یکی از شروط عراق برای مصالحه در مسأله حق مالکیت بر اروند رود، به رسمیت شناختن حق حاکمیت این کشور بر بخشی از ارتفاعات میمک، از جانب ایران بود. ایران در قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر پذیرفته بود بخش‌هایی از میمک را به عراق بدهد و حتی دو دولت در دوره پهلوی، نخستین قدم‌ها برای تعیین مرزها را برداشته بودند. اما بعد که انقلاب روی داد، بعثی‌ها به خیال ضعف ایران به طمع افتادند و پروژه نصب میله‌های مرزی در میمک را نیمه‌کاره گذاشتند و رفتند. بعد از آن هم به نامه‌ها و مکاتبات ما توجهی نکردند و مصمم بودند با جنگ به آنچه در سر دارند برسند. یکی از بهانه‌های عراق برای تجاوز به خاک ما و آغاز جنگ تحمیلی، اشغال سراسر منطقه میمک بود، که البته آن‌ها آن را «سیف سعد» می‌خواندند. همین ادعای بعثی‌ها و دفاع جمهوری اسلامی از تمامیت ارضی ایران بود که ارتفاعات میمک را به یکی از نقاط حساس و کانونی جنگ تبدیل کرد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها