یکشنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۱ - ۰۸:۰۰
پیشروی در مرداب‌های شمال هورالعظیم در اواسط تابستان 1364

عملیات قدس 5 عملیاتی کوچک و محدود بود و با موفقیت نیروهای ما به پایان رسید. اما بعثی‌ها شکست‌شان را منکر شدند و حتی وقوع درگیری در شمال هورالعظیم را تکذیب کردند. البته حقیقت معلوم بود و جای انکار وجود نداشت.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عملیات قدس 5 در نیمه مرداد ماه 1364 در هور و به هدف رسیدن به پاسگاه موسوم به الیج انجام شد. اجرای آن را به تیپ الغدیر یزد سپرده بودند و تعدادی از نیروهای ویژه غواص نیز در عملیات حضور داشتند. نقشه این بود که ابتدا تیم شناسایی، تیم تخریب و تیم غواصی به عنوان جلودار با پاکسازی آبراه‌ها از سیم‌های خاردار و مین‌ها و بشکه‌های انفجاری و با غافلگیر کردن نگهبانان، خط دشمن را بشکنند و بعد با صدای تکبیر آن‌ها، نیروهای اصلی سوار بر قایق حمله خود را شروع و مواضع دشمن را منهدم کنند و سرانجام کار تصرف و پاکسازی کل منطقه هدف را به اتمام برسانند.
 
عملیات در سه محور انجام می‌شد و طبق محاسبات اولیه، رسیدن به خط دشمن بین 2 تا 3 ساعت طول می‌کشید. چون درگیری اصلی ساعت 21 شروع می‌شد، نیروهای خط‌شکن ساعت 18 کارشان را شروع کردند و به دل دشمن زدند. در دو محور همه‌چیز طبق نقشه و بدون مشکل پیش رفت، اما تا ساعت 23 خبری از محور سوم (که مسیرش طولانی‌تر از دو محور دیگر بود) نرسید. نیروهای ما 2 ساعت بیشتر از آنچه انتظارش را داشتند به انتظار ماندند و دقایق پرالتهابی را سپری کردند.
 
سرانجام صدای تکبیر از آن محور هم بلند شد و این علامت حمله بود. که یعنی خط نخست دفاعی دشمن شکسته است و زمان، زمان پیشروی است. رزمندگان تیپ الغدیر وارد منطقه درگیری شدند و نه فقط پاسگاه الیج، که کل آن منطقه در شعاع یک‌ونیم کیلومتری را کاملاً پاکسازی کردند و سپس برای مواجهه با ضدحملات احتمالی دشمن، مواضع دفاعی خودشان را شکل دادند و جای پای خودشان را محکم‌ کردند. در پایان عملیات قدس 5 که 38 نفر در آن به شهادت رسیدند، حدود 30 کیلومتر مربع از هور به دست نیروهای ما افتاد و پاسگاه الیج (هدف اصلی) و پاسگاه‌های فرعی اطرافش از آن ما شد. طبق اطلاعات موجود 18 نفر از عراقی‌ها نیز به اسارت نیروهای ما درآمدند و 51 نفرشان هم در درگیری‌ها کشته شدند.
 
رسانه‌های ما خبر اجرا و موفقیت عملیات قدس 5 را همان روز (شانزدهم مرداد) رسانه‌ای کردند و درباره آنچه در هور روی داده بودند نوشتند. اما خبرگزاری رسمی رژیم بعث صحت خبر منتشرشده از سوی ایران را رد کرد و اساساً منکر وقوع درگیری، ایجاد تغییر و تحولی در آن منطقه شد. حتی در گزارشی به نقل از خبرنگار خود در شرق دجله کوشید اصل ماجرا را نفی و پنهان کند. اما رسانه‌های دیگر دنیا، از فرانسه گرفته تا آلمان و حتی رادیو اسرائیل، عملیات را پوشش خبری دادند و به نوعی با نقل خبر منتشرشده از طرف ایران، آن را تأیید کردند. گفتند عملیات، هرچند عملیاتی کوچک در منطقه‌ای محدود بوده است، اما در آستانه نشست فوق‌العاده سران کشورهای عرب – و تلاش‌های سیاسی عراق برای دریافت کمک‌های بیشتر از دولت‌های عرب – انجام گرفته است. گفتند ایرانی‌ها حدود 50 کیلومتر مربع از مرداب‌های ناحیه شمالی هورالعظیم را تصرف کردند و نیروهای عراقی را از آن منطقه بیرون راندند.
 
درباره عملیات قدس 5 که در قیاس با عملیات‌های بزرگ ما، عملیاتی محدود و کوچک محسوب می‌شد کتاب مستقلی وجود ندارد. حتی در برخی کتاب‌ها، مثل «دایره‌المعارف مصور جنگ ایران و عراق» (جعفر شیرعلی‌نیا، نشر سایان) یا «نبردهای سال 62 تا پایان 64» (یعقوب حسینی، نشر ایران سبز) به نام این عملیات اشاره هم نمی‌شود. اما در سی‌وهفتمین کتاب از مجموعه کتاب‌های روزشمار جنگ ایران و عراق (مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس) که به قلم هادی نخعی و حمیدرضا فراهانی تدوین شده و عنوان «توسعه روابط با قدرت‌های آسیایی» روی آن به چشم می‌خورد به عملیات قدس 5 نیز اشاره می‌شود. در این کتاب، در بررسی حوادث و اظهارنظرهای روزهای پانزدهم و شانزدهم مرداد 1364 برخی اطلاعات مربوط به این عملیات عرضه، و چگونگی شروع و پایان آن  بازخوانی می‌شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها