به گزارش خبرنگار کتاب ایران(ایبنا)، «اولین کتابچه بودجه حقوق و مستمریات مجلس اول مجلس شورای ملی، به تاریخ 1286 خورشیدی» در غرفه کتابخانه مجلس در نمایشگاه کتاب 1402 رونمایی شد.
این اثر در 400 صفحه و در قطع رحلی به چاپ رسیده، این کتاب از اصل اثر که بخط سیاق بوده بازخوانی شده است.از ویژگی‌های سند مهم حقوق و مستمریات آن است که پس از تشکیل اولین دوره مجلس شورای ملی و تصویب قانون اساسی در دی‌ماه 1285 خورشیدی، اولین برنامه و مهمترین مسئله‌ای که کانون توجه نمایندگان قرار داشت، برنامه اصلاح مالیه بود.
اصلاح تقویت عایدات دولت و صرفه جویی در مخارج و حذف هزینه‌های اضافی دولتی و درباری و اصلاح نظام پرداخت حقوقات، از مهمترین دغدغه‌های نمایندگان مجلس اوّل و کمیسیون مالیه در مجلس بود. بر همین اساس، این کتابچه «اولین سند بودجه رسمی دولت»بود که در سال 1286 خورشیدی به تصویب نمایندگان رسید.
از دیگر ویژگی‌های کتابچه، این است که به خط سیاق تدوین و تنظیم شده است. همان‌طور که ذکر گردید، بودجه مجلس دوم به‌سال ایت ایل1289 خورشیدی مشهور به بودجه صنیع‌الدّوله به اعداد ریاضی و جدول‌کشی و تنظیم یافته و براساس بودجه‌های کشورهای اروپایی تنظیم گردیده است. این کتابچه فاقد تاریخ است و سال ترکی ـ مغولی قوی‌ئیل(گوسفند)1325 قمری برابر است با سال 1286 خورشیدی (1907میلادی) و با توجه به مشروح مذاکرات مجلس اوّل و دوم که در آن از بودجه قوی‌ئیل به کرات یاد شده، و مشروح مذاکرات که در همین تاریخ درباره تعدیل حقوق صورت گرفته، شکی نیست که تاریخ قوی‌ئیل همان 1286 است. در واقع این کتابچه بودجه را باید اولین بودجه تاریخی مصوب مجلس شورای ملی به خط سیاق دانست، و البته آخرین آن هم به خط سیاق در تاریخ پارلمان ایران است.
اسدالله عبدلی آشتیانی، زاده 1346 در آشتیان استان مرکزی، فرزند استاد تقی از سند شناسان و نسخه پژوهان در علم سیاق است. سیاق روشی در حسابداری قدیمی است که در ثبت و ضبط ارقام و اعداد محاسبات دیوانی و تجاری کار بُرد داشته است.
عبدلی آشتیانی طی سال‌ها و با تلاش شبانه روزی توانست در این حوزه اطلاعات ارزشمندی جمع آوری و تدوین کند.
چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۸:۳۱
نظر شما