به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، یاسین حجازی در این محفل که در آخرین روز برپایی نمایشگاه کتاب 1402 در غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد، در سخنانی عنوان کرد: تاریخ بیهقی اثری است که تمام اساتید، چه آنها که شاعرند و چه داستان‌نویسن، به اهمیت بزرگی و قوت این اثر تأکید و اشاره کرده‌اند و از جلال آل‌احمد و شاملو گرفته تا گلشیری به این اثر به صورت ویژه پرداخته‌اند.
وی با بیان اینکه به طور مشخص در تاریخ بیهقی می‌توان مسئله جنسیت را بسیار آشکار دید، به دو نامه در این اثر اشاره کرد و گفت: یکی نامه عمه مسعود غزنوی برای او و دومی نامه بونصر مشکان است. نامه نخست را زنی به برادرزاده‌اش نوشته که وی را برای نشستن بر مسند قدرت مقتدرتر یافته است و بیهقی جزئیاتی که از چشم یک زن دیده می شود را با جملات کوتاه به‌خوبی توانسته آشکار کند. در جمله «.و من با همه حُرَم...» می‌توان مقوله جنسیت را آشکارا دید که چگونه بیهقی از زبان یک زن این موضوع را مورد توجه داشته است.
حجازی توضیح داد: در نامه دوم که توسط بونصر مشکان، صاحب دیوان رسالت محمود و سپس دیوان درگاه مسعود نوشته شده در همان ابتدای نامه که از اول جلد پنجم یعنی همان آغاز تاریخ بیهقی انتخاب شده، روشن می‌شود که پرطمطراق و سنگین حرف‌زدن از ویژگی‌های یک مرد است و معلوم می‌شود که یک مرد در حال چاپلوسی و ارادتمندی نسبت به ولی نعمت خود است.
وی با اشاره به اینکه تکرار استدلال‌های شرعی از خصوصیات زبان مردانه است، افزود: جملات اغلب در زبان یک زن کوتاه‌تر است و ریتم احساسات را در این نوع از نحو می‌توان پررنگ‌تر و بیشتر بیان کرد و این از نشانه‌های زبانی زنانه است. اما آن زبانی که جملات بلند می‌سازد مردانه است و در این جملات بلند استدلال و برهان به‌خوبی بیان می‌شود. پس نامه مرد از بعد احساسی با نوشتار یک زن تفاوت دارد.
حجازی با بیان اینکه در چگونگی نگارش این اثر می‌توان دریافت که جنسیت در این دو نامه چطور ساخته و پردازش شده است، گفت: شگفت‌انگیز است که تاریخ بیهقی حدود یک هزاره قبل نوشته شده اما توجه به مقوله جنسیت در نوشتارش را ملحوظ داشته؛ ولی امروزه می‌بینیم که در بسیاری از اشعار و داستان‌ها، معمولا جنسیت پیدا نیست و به آن توجه نمی‌شود.
شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۳:۲۰
نظر شما