سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): 18 تیرماه؛ روز ملی ادبیات کودک و نوجوان در تقویم ملی کشورمان ثبت شده است.
روزی که با نام‌های بزرگی همچون مهدی آذریزدی شناخته می‌شود که توانسته با بازنویسی متون کلاسیک و کهن به نحوی کودکان و نوجوانان را با خود همراه کند و با کتاب‌هایی همچون « قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» در دل و جان کودکان و نوجوانان بنشیند.
این روز را با نام قصه گویی نیز می‌شناسیم، روزی که یادآور متون کهن و همچنین قصه‌های کهن ادبیات پارسی است که توانسته تمدن و پیشینه ما را سینه به سینه منتقل کند و کودک و نوجوان و پیر و جوان را در خود جذب کند.
خبرگزاری کتاب ایران به مناسبت 18 تیر سلسله گزارش‌ها و همچنین گفتگوهایی را با اهالی فرهنگ و ادب سراسر کشور ترتیب داده است.
الهام مزارعی که در سال ۱۳۵۸ متولد شده است فعالیتش را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان از سال ۱۳۸۳ با عضویت در انجمن داستان کودک و نوجوان شیراز آغاز کرد و پس از آن به عضویت انجمن انگشت جادویی شیراز درآمد. تاکنون چند جلد کتاب به قلم او منتشر شده که دخترکوچولو فرمانده سیبیلو، مامان کله دودکشی و گُوانجی و ۳۶۰ درجه جادویی از آن جملهاند. این نویسنده اهل استان فارس که فعالیت‌های گروهی بسیاری را در زمینه ادبیات کودک و نوجوان سامان داده است در این گفت‌وگو ضمن بررسی نقش جایزه کتاب سال استان فارس روند ادبیات کودک و نوجوان را کاوید.
- در حال حاضر وضعیت ادبیات کودک را چگونه ارزیابی می‌کنید؛ آیا ادبیات کودک و نوجوان در رکود به سر می‌برد؟
به نظرم از نظر توانمندی‌های تجربی و پیشرفت‌های آکادمیک قابلیت‌های خوبی نسبت به دهه‌های قبل در ایران داریم. متاسفانه وضعیت اقتصادی و کرونا و تحریم عواملی بودند که باعث رکود ادبیات کودک در چندسال اخیر شدند. اوضاع چاپ و نشر اصلا خوب نیست و اهل کتاب هم روزبه‌روز در میان علاقه‌مندان کمتر می‌شود البته بیشتر از وضع اقتصادی به نظرم فقر فرهنگی سیاه چاله‌ای هست که روز به روز در مملکت ما عمیق‌تر می‌شود و نمودش را در بین سبد اقتصادی خانواده‌ها می‌بینیم. همین الان با تمام گرانی و شرایط بد اقتصادی کشور خانواده‌ها پول‌های زیادی را برای مراکز زیبایی یا کلاس‌های متفاوت بچه‌ها یا تنقلات خرج می‌کنند اما نوبت به کتاب که می‌رسد حاضر به خرج در زمینه فرهنگی نیستند در حالی که تمام مشکلات ما همین فقر آگاهی و فرهنگ است و متاسفانه اکثر متولیان هم معمولا خودشان با فرهنگ سازی درست و اصولی بیگانه‌اند. صرفا به چشم یک شغل و پست اداری به آن نگاه می‌کنند و معدود کسانی هم که دغدغه‌ای دارند دستشان بسته است.
-با توجه به شرایط اقتصادی همچنان نیاز به مطالعه کتاب برای کودکان و نوجوانان اولویت خانواده‌هاست؟
نه؛ به نظر من اولویت خانواده‌ها کتاب نیست. آنان بیشتر ترجیح می‌دهند به خوراک جسم و بازی و تفریح و ....بپردازند تا خوراک روحی فرزندانشان.
- در نبود رویدادهایی مانند «لاک پشت پرنده» یا «انگشت جادویی» و انجمن‌های ادبی کودک و نوجوان راهی برای علاقه‌مند کردن این قشر به کتاب باقیمانده است؟
آدمیزاد همیشه به امید زنده است اما متاسفانه معدود افرادی هم که سواد و تخصصی در کاری دارند به هزار و یک دلیل خانه‌نشین می‌شوند و آنهایی هم که دست در کار هستند با این مقوله‌ها آشنایی و تخصصی ندارند و همین می‌شود که کاری از پیش نمی‌رود و تلاش‌های سال‌های گذشته هم محو می‌شود.
- وجود جایزه کتاب سال فارس توانسته است فضای رقابت را در زمینه ادبیات کودک و نوجوان استان ایجاد کند؟
به نظر من نه؛ رقابتی وجود ندارد نویسندگان مطرح ادبیات کودک که حرفه‌ای این حوزه را دنبال می‌کنند خیلی مایل به شرکت در این جشنواره‌ها نیستند و حتی در میان ادبیات بازاری کودک و نوجوان هم رقابتی در میان نیست. وقتی یکهو تمام جوایز به یک نشر خاص تعلق می‌گیرد خیلی نمی‌شود رقابتی را متصور شد. البته امسال باز شرایط کمی بهتر از سال‌های قبل از آن بود و یکی دو اثر به نام «تر» جز برگزیده‌ها بود.
- چهارسال است که نمایشگاه کتاب فارس برگزار نشده است، نمایشگاه کتاب را چقدر مهم می دانید؟
نمایشگاه کتاب فارس قطعا می‌توانست فضای خوبی باشد برای اینکه آشتی و آشنایی هر چند حداقلی خانواده‌ها با فضای کتاب و کتاب‌خوانی که متاسفانه همان حداقل‌ها هم رنگ باخته است.
- با وجود فروشگاه‌های اینترنتی و نمایشگاه مجازی کتاب برگزاری نمایشگاه‌های حضوری کتاب در زمینه کودک و نوجوان در تشویق آنان نتیجه‌بخش است؟
قطعا حضور فیزیکی بچه‌ها در این فضاها خیلی می‌تواند در ذهن‌شان نهادینه‌سازی کند. فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی را تا اینکه از طریق اینترنت بدون شناخت خانواده نهایت یکی دو جلد کتاب بخرد یا اینکه کلا بی‌خیال خرید شود.
- خودتان اکنون کاری یا نوشتن کتابی در دست دارید؟
در مراحل شروع نوشتن یک مجموعه رمان هستم.
روزی که با نام‌های بزرگی همچون مهدی آذریزدی شناخته می‌شود که توانسته با بازنویسی متون کلاسیک و کهن به نحوی کودکان و نوجوانان را با خود همراه کند و با کتاب‌هایی همچون « قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» در دل و جان کودکان و نوجوانان بنشیند.
این روز را با نام قصه گویی نیز می‌شناسیم، روزی که یادآور متون کهن و همچنین قصه‌های کهن ادبیات پارسی است که توانسته تمدن و پیشینه ما را سینه به سینه منتقل کند و کودک و نوجوان و پیر و جوان را در خود جذب کند.
خبرگزاری کتاب ایران به مناسبت 18 تیر سلسله گزارش‌ها و همچنین گفتگوهایی را با اهالی فرهنگ و ادب سراسر کشور ترتیب داده است.
الهام مزارعی که در سال ۱۳۵۸ متولد شده است فعالیتش را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان از سال ۱۳۸۳ با عضویت در انجمن داستان کودک و نوجوان شیراز آغاز کرد و پس از آن به عضویت انجمن انگشت جادویی شیراز درآمد. تاکنون چند جلد کتاب به قلم او منتشر شده که دخترکوچولو فرمانده سیبیلو، مامان کله دودکشی و گُوانجی و ۳۶۰ درجه جادویی از آن جملهاند. این نویسنده اهل استان فارس که فعالیت‌های گروهی بسیاری را در زمینه ادبیات کودک و نوجوان سامان داده است در این گفت‌وگو ضمن بررسی نقش جایزه کتاب سال استان فارس روند ادبیات کودک و نوجوان را کاوید.
- در حال حاضر وضعیت ادبیات کودک را چگونه ارزیابی می‌کنید؛ آیا ادبیات کودک و نوجوان در رکود به سر می‌برد؟
به نظرم از نظر توانمندی‌های تجربی و پیشرفت‌های آکادمیک قابلیت‌های خوبی نسبت به دهه‌های قبل در ایران داریم. متاسفانه وضعیت اقتصادی و کرونا و تحریم عواملی بودند که باعث رکود ادبیات کودک در چندسال اخیر شدند. اوضاع چاپ و نشر اصلا خوب نیست و اهل کتاب هم روزبه‌روز در میان علاقه‌مندان کمتر می‌شود البته بیشتر از وضع اقتصادی به نظرم فقر فرهنگی سیاه چاله‌ای هست که روز به روز در مملکت ما عمیق‌تر می‌شود و نمودش را در بین سبد اقتصادی خانواده‌ها می‌بینیم. همین الان با تمام گرانی و شرایط بد اقتصادی کشور خانواده‌ها پول‌های زیادی را برای مراکز زیبایی یا کلاس‌های متفاوت بچه‌ها یا تنقلات خرج می‌کنند اما نوبت به کتاب که می‌رسد حاضر به خرج در زمینه فرهنگی نیستند در حالی که تمام مشکلات ما همین فقر آگاهی و فرهنگ است و متاسفانه اکثر متولیان هم معمولا خودشان با فرهنگ سازی درست و اصولی بیگانه‌اند. صرفا به چشم یک شغل و پست اداری به آن نگاه می‌کنند و معدود کسانی هم که دغدغه‌ای دارند دستشان بسته است.
-با توجه به شرایط اقتصادی همچنان نیاز به مطالعه کتاب برای کودکان و نوجوانان اولویت خانواده‌هاست؟
نه؛ به نظر من اولویت خانواده‌ها کتاب نیست. آنان بیشتر ترجیح می‌دهند به خوراک جسم و بازی و تفریح و ....بپردازند تا خوراک روحی فرزندانشان.
- در نبود رویدادهایی مانند «لاک پشت پرنده» یا «انگشت جادویی» و انجمن‌های ادبی کودک و نوجوان راهی برای علاقه‌مند کردن این قشر به کتاب باقیمانده است؟
آدمیزاد همیشه به امید زنده است اما متاسفانه معدود افرادی هم که سواد و تخصصی در کاری دارند به هزار و یک دلیل خانه‌نشین می‌شوند و آنهایی هم که دست در کار هستند با این مقوله‌ها آشنایی و تخصصی ندارند و همین می‌شود که کاری از پیش نمی‌رود و تلاش‌های سال‌های گذشته هم محو می‌شود.
- وجود جایزه کتاب سال فارس توانسته است فضای رقابت را در زمینه ادبیات کودک و نوجوان استان ایجاد کند؟
به نظر من نه؛ رقابتی وجود ندارد نویسندگان مطرح ادبیات کودک که حرفه‌ای این حوزه را دنبال می‌کنند خیلی مایل به شرکت در این جشنواره‌ها نیستند و حتی در میان ادبیات بازاری کودک و نوجوان هم رقابتی در میان نیست. وقتی یکهو تمام جوایز به یک نشر خاص تعلق می‌گیرد خیلی نمی‌شود رقابتی را متصور شد. البته امسال باز شرایط کمی بهتر از سال‌های قبل از آن بود و یکی دو اثر به نام «تر» جز برگزیده‌ها بود.
- چهارسال است که نمایشگاه کتاب فارس برگزار نشده است، نمایشگاه کتاب را چقدر مهم می دانید؟
نمایشگاه کتاب فارس قطعا می‌توانست فضای خوبی باشد برای اینکه آشتی و آشنایی هر چند حداقلی خانواده‌ها با فضای کتاب و کتاب‌خوانی که متاسفانه همان حداقل‌ها هم رنگ باخته است.
- با وجود فروشگاه‌های اینترنتی و نمایشگاه مجازی کتاب برگزاری نمایشگاه‌های حضوری کتاب در زمینه کودک و نوجوان در تشویق آنان نتیجه‌بخش است؟
قطعا حضور فیزیکی بچه‌ها در این فضاها خیلی می‌تواند در ذهن‌شان نهادینه‌سازی کند. فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی را تا اینکه از طریق اینترنت بدون شناخت خانواده نهایت یکی دو جلد کتاب بخرد یا اینکه کلا بی‌خیال خرید شود.
- خودتان اکنون کاری یا نوشتن کتابی در دست دارید؟
در مراحل شروع نوشتن یک مجموعه رمان هستم.
نظر شما