نشر شاهدخت پاییز به تازگی کتاب «لطفعلی خان زند» را چاپ و راهی بازار نشر کرد. این کتاب در سالهای مختلف از سوی ناشران بسیاری منتشر شده است.
نویسنده کتاب «لطفعلی خان زند»، حسین سخنیار اصفهانی، معروف به «حسین مسرور» در سال ۱۲۶۹ هجری شمسی در اصفهان به دنیا آمد. وی پس از انجام تحصیلات مقدماتی به فراگیری صرف و نحو، معانی و بیان، منطق، فقه و اصول و حکمت پرداخت. پس از پایان تحصیلات به تهران رفت و به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و در دارالفنون و دبیرستان نظام به تدریس مشغول شد. او زبانهای عربی، فرانسه و انگلیسی را بهخوبی میدانست و با زبان پهلوی آشنایی داشت.
به مناسبت هزاره فردوسی، در سال ۱۳۱۳، مثنوی خوابگاه فردوسی را سرود که بسیار مورد توجه قرار گرفت. حسین مسرور علاوه بر آنکه در شعر و شاعری توانا و استاد بود، در نثرنویسی نیز مهارتی بسزا داشت. مقالههای ادبی و تاریخی او در مجلات ارمغان و یغما چاپ شده است. او مدتی مدیریت برنامههای ایران در آینه زمان و شهر سخن را، در رادیو ایران به عهده داشت. سرانجام حسین مسرور در سال ۱۳۴۷ در امیرآباد تهران درگذشت و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
کتاب «لطفعلی خان زند» مباحثی همچون اغتشاش و آشوب پس از فوت کریمخان، وضع قبایل قاجار پیش از آقا محمدخان، برادرکشی سران زند و شجاعتهای لطفعلی خان در شهر بم، شکست جعفرخان از آقامحمدخان و شروع خیانت حاج ابراهیم خان، سرانجام حاج ابراهیم خان کلانتر شیراز، محاصره کرمان توسط آقامحمدخان، آقامحمدخان لطفعلی خان را دعوت به سازش و دوستی میکند، گشودن دروازههای کرمان بر اثر خیانت بعضی از نگهبانان، وقایع بم و نرماشیر، مقایسهای از آخرین بازماندگان چند سلسله از زمان هخامنشیان، آقامحمدخان تهران را پایتخت قرار میدهد، تاخت و تاز آقامحمدخان در گرجستان و قتل شاهرخمیرزا، قتل آقامحمدخان در قلعه شوش، بررسی قسمتی از خصوصیات اولین پادشاه قاجار و... را دربرمیگیرد.
در پیشگفتار این کتاب میخوانیم: ضمن مطالعه کتب تاریخی به نظر رسید سرنوشت لطفعلی خان زند آنطور که باید و شاید تشریح نشده و زندگی او تا آن درجه مبهم و تاریک است که حتی عکسی از نامبرده در دست نیست. لذا نگارنده بر آن شد این کتاب را به رشته تحریر درآورد. این مجموعه سرگذشت دو سرداری است که یکی در مردمداری و رأفت و مهربانی در ردیف برجستهترین پادشاهان به شمار میآید که بیشتر مورخان درباره او چنین اظهار نظر کردهاند که چنانچه در مقابل حریف زورمند خود توفیق مییافت ایران را به پایهای آن چنان بلند میرساند که قابل قیاس با دوره قاجار نبود.
دیگری در آدمکشی و خونخواری نظیر و هم مانند نداشت و برای استقرار حکومت در خاندان خود انواع شکنجههای سخت و عقوبتهای دردناک را درباره مردم اعمال میکرد و از جمع سرهای بریده منارهایی میساخت و از کندن چشمها حوضها تشکیل میداد با این وجود عدهای از مورخین آقامحمدخان را با این همه ستمگری و خطا و خونریزی نظامی بزرگ میدانند و بر این عقیدهاند روزگار هرج و مرج آن روز به چنین مردی قسیالقلب احتیاج داشت در این کتاب آغاز مطلب با خصوصیات خاندان زند و قاجار شروع شده صحنههای جنگ دو طایفه تا سرحد امکان به طور خلاصه و از هم تفکیک درج شده و ضمنا صدماتی که جامعه ایرانی بر اثر تجاوز و اعمال خلاف انسانی سربازان تحمل کرد در این مجموعه به اختصار ذکر شده است.
چنانچه در طی تاریخ مشاهده میشود بعضی از فرماندهان برای اجرای فرامین خود به سربازان و عمل زیردست خود اجازه هر گونه تجاوز و تعدی را دادهاند و آثار و نتایج حاصله از این اجازه حتی پس از انقراض همان فرماندهان نیز نمودار بوده است. سرزمینی که ما در آن زندگی میکنیم از همان ابتدا گاهگاهی مرکز تاخت و تاز اقوام وحشی بوده غالبا دستخوش زورگوئی و قتل و غارت شده، روزگار پرآشوب فراوان داشته است. منتهی در بعضی از ادوار تاریخ این تاخت و تازها و انقلابها مصادف با ظهور مردانی توانا و بلندهمت چون نادر بوده که مدت زمانی کوتاه خرابیها و نابسامانیها جای خود را به پیشرفت و ترقی و سربلندی داده است و گاهی این دگرگونیها باعث انحطاط کشور و رسیدن به پرتگاه سقوط بوده است.
چنانچه در زمان پادشاهان قاجار در حدود یک سوم خاک ایران از دست رفت و دشمنان این آب و خاک هر وقت ضعف و ناتوانی حکمرانان را احساس کردند چنین موقعیتی را مغتنم شمرده و قسمتی از مملکت را مجزا ساختند تا جائی که ایران را به دو منطقه نفوذ خود تقسیم کردند اما در مدت پنجاه سالی که خاندان زند بر ایران حکومت کردند به استثناء سالهای آخر که مصادف با قتل عام آقامحمدخان بود، دوران آسایش و رفاه مردم بوده است. کریم خان بنیانگذار این سلسله از افراد پایین ایران از قبایل بسیار کوچکی است که تنها تبحر و کاردانی و شجاعت او سبب غلبه او بر دشمنان این سرزمین شد. این سردار بزرگ با اغماض و خطاها و خوشرفتاریها کینهجویان خودسر را بر سر مهر و محبت آورد از طرف دیگر همین مدارای با سرکشان و به وجود نیاوردن تشکیلات منظم عواقب وخیم و تالمات ناگوار برای بازماندگانش به بار آورد. خلاصه وضع آشفته بعد از کریم خان درس عبرتی است برای بر کنار ماندن آشوب و بلوا و جلوگیری از لجام گسیختگی اشخاص خودسر و پرهیز از به وجود آوردن یک فاجعه دردناک که ضرر آن متوجه فردفرد است.
کتاب «لطفعلی خان زند» تالیف حسین مسرور در 200 صفحه و با قیمت 135 هزار تومان از سوی نشر شاهدخت پاییز چاپ و راهی بازار نشر شد.
نظر شما