به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «پدرم سلطان عبدالحمید: خاطرات شاهدخت عثمانی» نوشته عایشه عثمان اوغلو از سوی نشر تاریخ ایران منتشر شد.

این ترجمه از روی نسخه چاپی سال 1986 میلادی در آنکارا انجام گرفته است؛ این چاپ حاوی پانویس‌های عایشه عثمان اوغلو است که پس از بازبینی نهایی متن و چاپ سوم اثر در سال 1986 پس از مرگ عایشه، توسط پسران وی عمر نامی و عثمان نامی پانویس‌های تکمیلی بر آن متن افزوده شده است. در ترجمه نیز پانویس‌های هر دو گروه آورده شده است.

این کتاب پس از یادداشت مترجم به پیش‌گفتار پرداخته و در هفت فصل تنظیم شده است. پدرم و کاخ ییلدیز، زندگی خود و خاطراتم، دوران مشروطیت، نه ماه زندگی من در کوشک آلاتینی سلانیک، زندگانی پدرم تا زمان بازگشت دوباره به استانبول و پس از رجعت، زنان و فرزندان سلطان عبدالحمید دوم و در پاسخ به جمیل پاشا فصل‌های هفت‌گانه کتاب را تشکیل می‌دهد. تصاویر،  مستندات و نمایه پایان‌بخش کتاب است.

با توجه به بذل توجه و امعان نظر پژوهشگران و اساتید حوزه تاریخ به مطالعات تاریخ معاصر خاورمیانه و به‌ویژه تاریخ معاصر دولت عثمانی در سال‌های پایانی سده نوزدهم تا سال‌های میانی سده بیستم که با فروپاشی امپراتوری عثمانی معادلات تازه‌ای را در ایجاد و استقلال کشورهایی نوپدید و مرزبندی‌های نوین آسیایی و اروپایی رقم زد و نیز لزوم ترجمه هرچه بیشتر متون دست‌اول تاریخ‌نگارانه که توسط اعضای خاندان سلطنتی یا اعضای وابسته خاندان عثمانی به رشته تحریر درآمده باشد، این متن که توسط یکی از دختران سلطان عبدالحمید ثانی، یعنی عایشه عثمان اوغلو در بحبوحه دو جنگ بین‌المللی اول و دوم و آشفتگی‌های سال‌های مذکور نوشته شده است و به عنوان متنی کلاسیک و قابل توجه در مطالعات تاریخ معاصر عثمانی پس از فرمان دوم مشروطیت مورد استفاده پژوهشگران حوزه تاریخ در ترکیه است، ترجمه شده است.

عایشه اوغلو (1887 ـ 1960 م) فرزند دهم سلطان عبدالحمید دوم و ششمین دختر وی بود که در کاخ ییلدیز متولد شد. او که تحت تربیت ترکی ـ اسلامی قرار گرفته بود، روحی هنرمند داشت و نقاش خوبی بود، ترانه‌های اروپایی می‌سرود، ماهرانه پیانو می‌نواخت و حافظه قوی‌اش را تا آخرین روزهای حیات حفظ کرده بود. او در خانه‌ای واقع در سرنجه بیگ (سراشیبی بشیکتاش) که در آنجا همراه با مادرش مشفقه کادین افندی (1867 ـ 1961) می‌زیست، شروع به نوشتن خاطراتش کرد و در مدت زمان کوتاهی آن را به پایان رساند. شاید مهم‌ترین جنبه خاطرات او که به زبانی ساده، درست، سلیس و زنده ترکی نوشته است، این باشد که به اندازه صمیمانه‌بودنش، عرف و عادات، دستورالعمل‌ها و قوانین، رسم‌ها و آیین‌ها و نمایش‌های کاملاً فراموش‌شده کاخ در زمان حال را به تصویر می‌کشد و چهرل سلطان عبدالحمید دوم را با تمام ظرافتش به منصه ظهور می‌گذارد.

این کتاب به عنوان سندی معتبر در مطالعات تاریخ معاصر خاندان عثمانی در پیش و پس از فرمان دوم مشروطیت در ترکیه است که توسط عایشه عثمان اوغلو نوشته شده است. عایشه بعد از واقعه عزل عبدالحمید دوم همراه وی به شهر تسالونیکی در یونان تبعید شد. پس از بازگشتش به استانبول، به‌ناچار و طی فرمان مجلس مؤسسان به همراه کلیه خاندان سلطنت از ترکیه اخراج شدند که در این میان او به همراه همسر و فرزندانش به مدت 28 سال در فرانسه زیست و با اعلام عفو عمومی پس از جنگ جهانی دوم در زمان جمهوری آتاتورک به ترکیه بازگشت و در استانبول درگذشت.

گفتنی است قبلاً کتابی دیگر نوشته شادیه عثمان اوغلو که خواهر بزرگ‌تر نویسنده این کتاب است، ترجمه شده است. با کنار هم قراردادن و مقایسه این دو متن که در زمانی یکسان و مقارن یکدیگر به قلم دو خواهر ناتنی نوشته شده‌اند، می‌توان به تصویری آشکار و روشن از آخرین سال‌های سلطنت ـ خلافت سلطان عبدالحمید ثانی، وقایع عزل، اعلام مشروطیت، تبعید به سلانیک (تسالونیکی)، تشکیل مجلس مبعوثان، وقایع جنگ بین‌المللی اول و دوم و اضمحلال و فروپاشی آخرین امپراتوری اسلامی در سده بیستم و سنن و آیین‌های رو به زوال و مرگ دربار عثمانیان از نگاه زنان پرده‌نشین درباری دست یافت.

کتاب «پدرم سلطان عبدالحمید: خاطرات شاهدخت عثمانی «نوشته عایشه عثمان اوغلو» در 388 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و قیمت 320 هزار تومان از سوی نشر تاریخ ایران منتشر شد.