به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «موسیقی با مغزتان چه کار می‌کند» یکی از کتاب‌های تأثیرگذار در حوزه شناخت نوروساینس موسیقی و تأثیرات روان‌شناختی آن بر مغز است که به بررسی عمیق دلایل تأثیرگذاری موسیقی بر احساسات و رفتار انسان می‌پردازد.
لویتین، که به‌عنوان یک تهیه‌کننده موسیقی و دانشمند نوروساینس در عرصه موسیقی شناخته می‌شود، با تکیه بر دانش خود در روان‌شناسی فرگشتی و علوم اعصاب، موسیقی را نه‌فقط یک هنر، بلکه ابزاری برای کشف اسرار ذهن و درک عمیق‌تری از طبیعت انسانی معرفی می‌کند. او با پرداختن به تأثیرات بیولوژیکی، تکاملی و فرهنگی موسیقی، سعی دارد به سؤالاتی پاسخ دهد که شاید برای هر شنونده موسیقی جذاب و چالش‌برانگیز باشد. کتاب «موسیقی با مغزتان چه کار می‌کند» از یک مقدمه و ۹ فصل اصلی تشکیل شده است. هر فصل به زبانی ساده، اما همراه با مباحث علمی، به یکی از جنبه‌های مختلف ارتباط موسیقی با مغز می‌پردازد.
در مقدمه، لویتین به بررسی این پرسش اساسی می‌پردازد که چرا موسیقی تا این اندازه عمیق و اثرگذار است؟ او با اشاره به پیشرفت‌های علوم اعصاب و روان‌شناسی فرگشتی، به تأثیر موسیقی در زندگی انسان و ریشه‌های تکاملی آن اشاره می‌کند. این بخش، دروازه‌ای برای ورود به بحث‌های علمی و همزمان جذاب کتاب است که خواننده را برای ادامه مطالعه ترغیب می‌کند.
در ادامه به توضیحی کوتاه در مورد فصل‌های این کتاب می‌پردازیم.
«موسیقی چیست؟»
لویتین در این بخش موسیقی را فراتر از یک هنر یا سرگرمی معرفی می‌کند. او توضیح می‌دهد که موسیقی چگونه می‌تواند با مغز انسان تعامل داشته باشد و عمیق‌ترین لایه‌های احساسات و حالات روانی را تحریک کند. به گفته لویتین، موسیقی از ابتدای تاریخ بشری با انسان همراه بوده و بخش مهمی از فرهنگ‌های مختلف جهان را تشکیل می‌دهد.
«ضرب پا»
فصل دوم به جنبه‌های فیزیکی موسیقی و تأثیرات آن بر حرکات بدنی می‌پردازد. لویتین در این فصل بررسی می‌کند که چگونه ریتم‌ها و ضربات موسیقی می‌توانند بر الگوهای حرکت انسان تأثیر بگذارند و حتی باعث تغییر حالت‌های عاطفی شوند. این بخش به‌ویژه برای افرادی که به تأثیرات فیزیولوژیکی موسیقی علاقه دارند، جذاب است.
«پشت پرده»
این فصل به مکانیسم‌های مغزی پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه مغز ما اطلاعات موسیقایی را پردازش می‌کند. لویتین با استفاده از مثال‌هایی از موسیقی کلاسیک و مدرن، تلاش می‌کند فرآیندهای پیچیده مغزی مانند حافظه و شناخت الگوها را توضیح دهد. او به این نکته اشاره دارد که مغز انسان قادر است موسیقی را با سرعت و دقت بالایی پردازش کند و همین ویژگی، موسیقی را به پدیده‌ای خاص و یگانه تبدیل می‌کند.
«پیش‌بینی»
لویتین در این بخش بررسی می‌کند که چگونه ذهن انسان پیش‌بینی‌هایی درباره ملودی و ریتم موسیقی انجام می‌دهد و وقتی این پیش‌بینی‌ها درست از آب درمی‌آیند، لذت شنیدن موسیقی دوچندان می‌شود. در اینجا، او بر اهمیت شناخت الگوها و توانایی مغز در ایجاد انتظارات صحیح از موسیقی تأکید می‌کند.
اسمم را که می‌دانی، شماره‌ام را پیدا کن
این بخش درباره ارتباط موسیقی با هویت شخصی و حافظه است. لویتین توضیح می‌دهد که چگونه یک آهنگ خاص می‌تواند خاطرات مشخصی را برای ما زنده کند و ما را به گذشته بازگرداند. او معتقد است که این ارتباط عمیق با حافظه و احساسات، یکی از دلایل اصلی تأثیرگذاری موسیقی بر ذهن انسان است.
بعد از دسر کریک هنوز چهار صندلی آن طرف‌تر بود
این فصل به تحلیل احساسات و تأثیرات اجتماعی موسیقی می‌پردازد. لویتین نشان می‌دهد که چگونه موسیقی می‌تواند به عنوان وسیله‌ای برای ارتباط و همبستگی بین افراد عمل کند و حتی باعث تقویت احساس همبستگی اجتماعی شود.
موسیقی‌دان کیست؟
در این فصل، لویتین به بررسی توانایی‌های خاص موسیقی‌دانان پرداخته و به تحلیل توانایی‌های شناختی و احساسی آن‌ها می‌پردازد. او اشاره می‌کند که موسیقی‌دان‌ها به دلیل تمرین و تجربه طولانی در این حوزه، توانایی پردازش اطلاعات موسیقایی را به‌طور ویژه‌ای به دست آورده‌اند.
چیزهایی که دوست دارم و غریزه موسیقایی
لویتین در این بخش از کتاب به غریزه موسیقایی و تأثیرات ژنتیکی در ترجیحات موسیقی افراد می‌پردازد. او توضیح می‌دهد که چگونه عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو در شکل‌گیری ترجیحات موسیقیایی انسان نقش دارند. همچنین، به این موضوع پرداخته می‌شود که چگونه برخی افراد از دوران کودکی یا حتی قبل از تولد با موسیقی خاصی ارتباط برقرار می‌کنند.
در انتهای کتاب، دو پیوست مهم آورده شده که شامل اطلاعات فنی‌تر در مورد آکوردها، هارمونی و ساختارهای موسیقی است. این پیوست‌ها برای افرادی که علاقه‌مند به جنبه‌های فنی موسیقی هستند، منابعی ارزشمند محسوب می‌شوند.
کتاب «موسیقی با مغزتان چه کار می‌کند» نه تنها یک منبع علمی است، بلکه با روایتی جذاب، مفاهیم پیچیده علوم اعصاب و روان‌شناسی را به زبان ساده توضیح می‌دهد. این کتاب می‌تواند درک ما را از موسیقی و تأثیر آن بر ذهن و رفتار انسان ارتقا دهد. برای علاقه‌مندان به موسیقی و علوم شناختی، این اثر به مثابه پلی میان این دو حوزه است.
در پایان باید گفت اثر دنیل جی. لویتین به‌خوبی نشان می‌دهد که موسیقی تنها یک هنر شنیداری نیست؛ بلکه پدیده‌ای پیچیده و تأثیرگذار است که می‌تواند بر بخش‌های مختلف مغز و روان تأثیر بگذارد و ارتباطاتی عمیق با عواطف و هویت فرد برقرار کند. این کتاب فرصتی برای همه علاقه‌مندان به موسیقی و شناخت ذهن است تا درک عمیق‌تری از این هنر و تأثیرات آن بر انسان به دست آورند.
کتاب «موسیقی با مغزتان چه کار می‌کند» نوشته دنیل.جی.لویتین و ترجمه بابک علوی در نوبت اول ۱۴۰۳ با ۳۰۰ تیراژ به قیمت ۳۴۰ هزار تومان به همت انتشارات نیماژ منتشر شده است.
نظر شما