به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین اختتامیه نهمین دوره جایزه فیروزه با حضور محسن جوادی، سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدمهدی احمدی، مشاور عالی وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی، قادر آشنا، مشاور وزیر و دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، نیکنام حسینی‌پور، مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ایوب دهقانکار، مشاور علمی، فرهنگی و مدیریتی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ، مهتاب رضیئی، دبیر ستاد جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد، دوشنبه (۶ اسفندماه) در سالن سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
جایزه فیروزه با کلان برنامه‌های وزیر فرهنگ همسو است
محسن جوادی، سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن قدردانی از برگزارکنندگان و مشارکت کنندگان جایزه فیروزه درباره اهمیت این رویداد با اشاره به ابتکار ایجاد این جایزه از سوی دکتر صالحی بیان کرد: اهداف دکتر صالحی در زمان حضور ایشان در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در قالب کلان برنامه‌های ایشان در دوره وزارت دیده می‌شود. جایزه فیروزه با اهداف ایشان ازجمله اقتصاد فرهنگ، عدالت فرهنگی، فناوری‌های نوین در حوزه فعالیت‌های فرهنگی دنبال می‌شود.
وی با ابراز خرسندی از برگزاری نهمین دوره جایزه فیروزه، ادامه داد: سه رویکرد شامل «ایده‌های فرهنگی استارت آپی»، «کسب وکارهای فرهنگی نوپا»، همچنین «کسب و کارهای فرهنگی تجاری شده» در برگزاری این رویداد وجود دارد.
جوادی جایزه فیروزه را تلاش برای رونق دادن به تولید و مصرف فرهنگی معرفی کرد و گفت: جایزه فیروزه با هدف رونق دادن به تولید و مصرف محصولات فرهنگی برگزار می‌شود که از جهات گوناگونی آسیب‌پذیر است. می‌دانیم در جامعه‌ای که اقتصاد آن به مشکل می‌خورد و نیازهای اولیه آن به سختی تأمین می‌شود، نخستین جایی که ممکن است آسیب ببیند محصولات فرهنگی است.
سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: جایزه‌ی فیروزه در این اوضاع می‌تواند سهمی داشته باشد و به رونق محصولات فرهنگی کمک کند. هرچند به تنهایی نمی‌تواند کاری کند. فیروزه معنای خودش را از همین فعالیت‌های هنرمندان و مشارکت فرهنگی می‌گیرد.
جوادی با تاکید بر اینکه محصولات فرهنگی در واقع اشتغال فرهیختگان است، افزود: توان تولید کالای فرهنگی به خاطر تعداد زیاد هنرمندان و هنرورزان، ظرفیت بیشتری از ظرفیت مصرف فرهنگی ما در ایران است. در واقع توان تولید کالای فرهنگی زیادی داریم و اگر نتوانیم راه را هموار کنیم تا محصولات فرهنگی، به سوی مردمان کشورهای دیگر برود، شاید نتوانسته‌ایم به هدف و به سامان برسیم و پاسخ به تلاش افراد تولید کننده را نمی‌دهیم.
وی به ظرفیت بازار محصولات فرهنگی در خارج از ایران اشاره کرد و ادامه داد: نزدیک به ۷ میلیون ایرانی تحصیل‌کرده فرهیخته داریم که مهاجر هستند و خارج از کشور زندگی می‌کنند؛ علاوه براین در این حوزه نیاز و تقاضا دارند با توجه به اینکه گستره تمدنی وسیعی برای ایران وجود دارد و با بسیاری از همسایگانش تشابهات فرهنگی و هنری دارد، بازار خوبی می‌توانیم داشته باشیم.
جایزه فیروزه در ایستگاه نهم با رویکردهای فناورانه برگزار شد
نوری‌زاده با اشاره به رویکرد جدید این دوره، گفت: این دوره از جشنواره با رویکرد نوآورانه‌ای برگزار شد، به‌ویژه اینک نخستین بار از هوش مصنوعی در طراحی عروسک‌های فرهنگی استفاده کردیم تا هنر و تکنولوژی در کنار هم قرار گیرند.
وی همچنین به تغییرات ساختاری جشنواره اشاره کرد و توضیح داد: در این دوره، اولین بار ایده‌های ساخت کالای فرهنگی از سوی نوجوانان پذیرفته و آثار آنان به داوری گذاشته شد. در عین حال طراحی شخصیت نیز به عنوان یکی از موضوعات اصلی جشنواره مطرح گردید.
دبیر این دوره از جایزه در تشریح برگزاری نخستین کارگاه هوش مصنوعی در طراحی عروسک در جایزه فیروزه گفت: طرح عروسک‌ها با استفاده از هوش مصنوعی ساخته شدند و بخشی از ان‌ها تبدیل به عروسک شد.
وی همچنین احیای عروسک‌های سنتی، مانند عروسک دوتوک بلوچی را دیگر گام این دوره از جشنواره خواند.
نوری‌زاده در ادامه به اهمیت وفاق ملی در این جشنواره اشاره کرد و گفت: جایزه فیروزه فرصتی است تا هنرمندان از اقوام مختلف ایران، که هنرهای دستی‌شان به فراموشی سپرده شده بود، دوباره در مرکز توجه قرار گیرند.
به گفته وی، این جشنواره نشان داد که فیروزه نه‌تنها مورد توجه دولت‌ها قرار دارد، بلکه تبدیل به نمادی از وفاق فرهنگی در کشور شده است. تا آنجا که در هر دوره مدیریتی و حتی در دوره کرونا مسیر خود را طی کرده است.
وی افزود: جشنواره فیروزه بر آموزش و توسعه هنرمندان در استان‌ها تمرکز دارد و افزود: این جشنواره پایان کار هنرمندان نیست، بلکه مسیری است که در طول سال ادامه می‌یابد و حمایت‌های دولتی از فعالان این حوزه فراهم می‌شود.
اسامی برگزیدگان نهمین دوره جایزه فیروزه به شرح زیر است:
بخش عروسک:
رتبه اول -درحوزه عروسک‌های معاصر -آذربایجان شرقی-فاطمه محمودی چروزی
رتبه اول - در حوزه عروسک‌های بومی و اقوام -گلستان -رحیمه کردکتولی
رتبه دوم - در حوزه عروسک‌های معاصر -تهران -مریم ابراهیم آبادی
رتبه دوم مشترک -در حوزه عروسک‌های بومی و اقوام -گلستان -عصمت خواجه
رتبه دوم مشترک -در حوزه عروسک‌های بومی و اقوام -قزوین -رقیه کاظمی
رتبه سوم مشترک _ در حوزه عروسک‌های بومی و اقوام-مازندران -سارا بهجتی
- رتبه سوم مشترک - در حوزه عروسک‌های بومی و اقوام -خراسان شمالی -رقیه قره‌قاشلو
شایسته تقدیر - در حوزه عروسک‌های معاصر- ایلام - هایده هواسی
شایسته تقدیر - در حوزه عروسک‌های معاصر - خوزستان - بهناز پویان نسب
شایسته تقدیر - درحوزه عروسک‌های معاصر - البرز - صفورا نوفلاح
شایسته تقدیر - در حوزه عروسک‌های معاصر -چهارمحال و بختیاری - زینب هاشمی
شایسته تقدیر - در حوزه عروسک‌های معاصر - خوزستان - زینب موسوی
شایسته تقدیر - در حوزه عروسک‌هایی بومی و اقوام -سیستان و بلوچستان - زهرا جهان‌تیغ
شایسته تقدیر - در بخش عروسک‌های آئینی - آذربایجان غربی - محراب عبدالله‌زاده
شایسته تقدیر - در بخش عروسک‌های آئینی - آذربایجان غربی - اسرین ابراهیمی
اسباب‌بازی:
رتبه اول - تهران - عطیه دلیری
رتبه دوم- تهران - حامد علامتی
رتبه سوم - هرمزگان - زینب مشوش
رتبه شایسته تقدیر- تهران - حامد علامتی
نوشت‌افزار:
رتبه شایسته تقدیر- یزد - حسین رستگاری
هدایای فرهنگی:
رتبه اول مازندران - سیدرضا موسوی‌راد
رتبه دوم زنجان- عصمت علیرضایی
رتبه سوم قزوین- زینب محمدی
شایسته تقدیر قزوین- سکینه زارعی موینی
شایسته تقدیر مازندران- زهرا حبیبی
شایسته تقدیر همدان- مرضیه فرهادی
شایسته تقدیر مازندران-الهام افشان زاده
شایسته تقدیر سیستان و بلوچستان- محمود قاسمی وفا
ایده‌های نوجوانان:
شایسته تقدیر قزوین- مهدیه دیاله آبادی
شایسته تقدیر قزوین- سپیده فتاحی
شایسته تقدیر قم- عارفه الیاسی
شایسته تقدیر اردبیل- مبینا چراغعلی‌زاده
طراحی شخصیت و کاراکتر:
رتبه اول تهران- پوریا عالمی
رتبه دوم تهران- فرزانه طاهونی
رتبه دوم تهران- حامد اسدی
بیانیه هیئت داوران این دوره از جایزه فیروزه:
هیئت داوران نهمین دوره جایزه فیروزه ضمن قدردانی از نهادهای برگزارکننده و حمایت‌کننده در ستاد مرکزی و استان‌های کشور تلاش‌های شبانه‌روزی تک‌تک همکاران در دبیرخانه جشنواره را برای ایجاد فضایی جهت حمایت از پدیدآورندگان و فعالان فرهنگ و هنر ارج می‌نهد و بیانیه خود را تقدیم می‌کند.
بر اساس سیاست‌گذاری‌های تدوین شده، آثار برگزیده جشنواره‌های استانی در سراسر کشور در ۶ بخش اسباب‌بازی، عروسک، نوشت‌افزار و هدایای فرهنگی، طراحی شخصیت و ایده‌های نوجوانان در عرصه صنایع فرهنگی با موضوعات مرتبط در این دوره، در فرآیندی دقیق و کارشناسانه بررسی و داوری نمودند، به نظر می‌رسد در صورت فعالیت پیوسته و مستمر دبیرخانه جشنواره‌ی ملی جایزه فیروزه و با تدوین برنامه‌های راهبردی و عملیاتی برای برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی با کارشناسان، محققان و پدیدآورندگان آثار، می‌توان شاهد توسعه چشمگیر و روزافزون تاثیر این جشنواره در ایجاد رقابت و چالش سازنده و ارتقا سطح کیفی و کمی محصولات و نهایتاً توسعه زیست‌بوم کارآفرینی کشور در زمینه محصولات فرهنگی و خلاق بود.
بخش عروسک
در بخش عروسک جایزه فیروزه توانسته است اهمیت این دست‌آفریده‌های مردمی را که معمولاً از حد یک کارگاه خانگی بزرگ‌تر نمی‌شود، نشان دهد و نوری بر زاویه‌های مغفول فرهنگ و کنج غریبانه عروسک‌های بومی و سنتی بیندازد. این تلاش و همت به‌تنهایی مغتنم و ستایش برانگیز است، اما برای تبدیل‌کردن آن به امری فرهنگی، پویا و زنده کافی نیست.
جایزه فیروزه امروز آن‌قدر معتبر است و آشنا، که جا دارد از قالب یک رویداد فراخوانی سالانه به یک جریان پویا و زنده در طول سال مبدل شود و آن نوری که به گوشه‌های مغفول فرهنگ تابانده بود را این‌بار به راه هنرمندان و صنعتگران بوم و بر ایران بتاباند.
از این رو، ما در داوری‌های خود، با آگاهی از همه کاستی‌های بسترهای اجتماعی اقتصادی، تنها به دیدن شکل و کالبد عروسک‌ها بسنده نکردیم و غالب آثار را ابه‌عنوان نمادی از ارجاع به امر فرهنگی و با چشم‌پوشی جدی از کیفیت ساخت و طراحی بررسی کردیم. پس هر انتخاب ما، تنها نشانه ی برتری رقابتی برگزیدگان با آثار دیگر شرکت‌کننده‌ها نیست، بلکه توأمان اشاره‌ای‌ست به اصالت و خلاقیتی که برای این رگه درخشان از سرمایه تمدنی خودلازم می‌دانیم.
بخش هدایای فرهنگی
یکی از اهداف اصلی این جشنواره، ترویج فرهنگ کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری در حوزه هدایای فرهنگی است لذا این رویداد با ایجاد فضایی برای هم‌افزایی و تعامل میان فعالان این حوزه، زمینه‌ساز رشد و توسعه صنایع فرهنگی در سطح ملی و بین‌المللی خواهد بود. همچنین، جشنواره به دنبال رونق بخشیدن به بازار مصرف کالاهای فرهنگی داخلی و معرفی فعالان این عرصه به جامعه و نهادهای خصوصی است.
جشنواره فیروزه در بخش هدایای فرهنگی با حمایت از محصولات فرهنگی تولیدشده در استان‌ها، تلاش نمود تا این آثار را در سطح ملی و بین‌المللی مطرح کند. این رویداد همچنین با افزایش آگاهی و ایجاد دغدغه فرهنگی در میان خانواده‌ها، به ترویج مصرف آثار و تولیدات فرهنگی ایرانی و اسلامی کمک می‌کند.
هیئت داوران این جشنواره در بخش هدایای فرهنگی، با توجه به اهداف والای یاد شده، تلاش نمود تا با رعایت عدالت و دقت، بهترین آثار را بر اساس معیارهای اصالت، خلاقیت، نوآوری و تأثیرگذاری فرهنگی و نیز امکان تولید و تکثیر آثار، انتخاب نماید. امیدواریم این جشنواره گامی مؤثر در جهت تقویت هویت فرهنگی و اقتصادی کشور باشد.
بخش «ایده‌های نوجوانان در عرصه صنایع فرهنگی»
این بخش با تأکید بر نقش‌آفرینی نوجوانان به عنوان نسل آینده‌ساز، در راستای تحقق اهدافی همچون توانمندسازی، شناسایی ظرفیت‌های خلاقانه، ترویج کارآفرینی و حفظ اصالت فرهنگی برگزار گردید.
بر اساس شاخص‌هایی همچون اصالت و هویت فرهنگی، نوآوری و خلاقیت، کاربردپذیری و قابلیت تجاری‌سازی، زیبایی‌شناسی، همخوانی با نیازهای نسل جوان مورد ارزیابی قرار گرفتند که ایده‌های ارائه شده در این دوره، حاکی از درک عمیق نوجوانان از مفاهیم فرهنگی و ظرفیت‌های هنری ایران زمین بود.
بی‌تردید، حمایت از ایده‌های نوجوانان نه تنها آینده صنایع فرهنگی ایران را تضمین می‌کند، بلکه آنان را به عنوان سفیران فرهنگ ایرانی-اسلامی به جهانیان معرفی خواهد نمود.
ما علاوه بر برگزیدگان و تقدیرشدگان رویداد، به همه شرکت‌کنندگان که می‌توانستند راهی جز وفاداری به فرهنگ غنی و اصیل ایرانی پیشه کنند نیز شادباش می‌گوییم و همت‌شان را قدردانیم و در همین مقدار همت و کرامت، همه را برگزیده می‌دانیم.
امید آن می‌رود تا در آینده‌ای نزدیک با عزمی راسخ و با امیدی فراتر از پیش و با همکاری و مشارکت بیشتر نهادهای متولی در امر توسعه صنایع فرهنگی و صنایع خلاق، شاهد رشد و اعتلای فرهنگ، اصالت و ارزش‌های بومی کم‌نظیر خود باشیم و با پایبندی به تعهد خود در توسعه کیفیت و ارتقا محصولات بتوانیم از طریق مدیریت مدبرانه و هوشمند، زمینه‌ی توسعه‌ی مشارکت گروه‌های گسترده‌تر، خصوصاً جوانان کم نظیر این مرز و بوم را فراهم آوریم.
باری دیگر در پایان مراتب تشکر و سپاس خود را از تلاش تمامی سروران ارجمند و حضار گرامی اعلام می‌داریم.
با احترام
هیئت داوران نهمین دوره جشنواره جایزه فیروزه
کیانوش غریب‌پور، پوپک عظیم‌پور تبریزی، لیلا بابایی، مجید قادری، احمد عابدینی، بهروز آهنگر بیک، صمد خطیبی، حامد تأملی، محسن رجبی، ابوالفضل شیرزاد، فرید شاه‌مرادی، مهدی ایزدخواه، محمدجواد باقریان موحد
نظر شما