سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - محمد قبادی، مولف و پژوهشگر تاریخ معاصر: کتاب خوب و خواندنی کم نیست، اما این‌که بخواهی آنچه خوانده‌ای و خوشت آمده یا به کارت آمده را به دیگران هم معرفی کنی کار سختی است. به نظرم کتابخوانی حاصل ذوق و ذائقه کتابخوان است و این‌که اساساً گستره علاقه‌مندی‌اش در چه زمینه‌ای است و همین مهم کار را سخت می‌کند. با این وصف مایلم بخشی از آنچه در این یکی دوساله در موضوع دفاع مقدس / جنگ منتشر شده، خوانده‌ام یا مایلم بخوانم، تجربه کرده یا از آن بهره برده‌ام را در چند سطر معرفی کنم، شاید فرصتی دست داد و علاقه‌مندی خواند و مطلبی بیش از آنچه می‌دانست دست‌گیرش شد، چرا که کتاب نه فقط یار مهربان بلکه دانای خوش‌زبانی‌ست که باید آگاهی را در دلش جستجو کرد. البته اعتراف می‌کنم در این سال‌ها و در موضوع دفاع مقدس / جنگ آنچه نوشته و منتشر شده الزاماً نه ارزش خواندن دارد و نه اعتبار اعتنا و این مهم باید در پژوهش‌های تاریخی آینده در موضوع مهم و سرنوشت‌ساز دفاع مقدس / جنگ مورد توجه و دقت قرار گیرد، چرا که انحراف از تاریخ و وقایع تاریخی از همین نقطه آغاز می‌شود.
از میان خاطراتی که منتشر شده‌اند نقش زنان در دفاع مقدس / جنگ نمایان‌تر شده است. یکی از این زنان که خاطراتش منحصر به‌فرد است خانم کونیکو یامامورا (خانم بابایی) است که کتابش به همت سوره مهر با عنوان «مهاجر سرزمین آفتاب» انتشار یافته؛ راوی این اثر تنها بانوی ژاپنی و مادر شهید است. این کتاب را می‌توانید با قلم متین حمید حسام و مسعود امیرخانی مطالعه کنید.
«سفر به روزهای جنگ» نیز با قلمی روان که در سعید علامیان سراغ داریم، خواندنی است، چرا که راوی این کتاب، سرتیپ سیدحسام هاشمی روزهای بسیاری را در جنگ همراه و همگام سپهبد شهید علی صیادشیرازی بوده و از این‌رو خاطرات شایسته‌ای از خود برجای گذاشته است. این کتاب را خط مقدم منتشر کرده است.
«روزهای پیام‌بری» تالیف قابل احترام روح‌الله شریفی، خاطرات غلامحسن حدادزادگان، کارمند بنیاد شهید شهر قزوین، راننده آمبولانس پیکر شهدا و پیام‌رسان شهادت تعدادی از شهدای قزوین به خانواده‌های‌شان است. این کتاب روایتی نفس‌گیر و متفاوت در میان بسیاری از آثار منتشر شده دارد و توسط سوره مهر انتشار یافته است.
دو کتاب «پروازهای بی بازگشت» (از مرز و بوم که مایلم بخوانم) و «لباس شخصی‌ها» (از ۲۷ بعثت که پیش‌تر خوانده و یادداشتی بر آن نوشته‌ام) را می‌توان در زمره این فهرست آورد.
یادداشت‌های روزانه همیشه در منابع و آثار منتشر شده تاریخ از اهمیت و جایگاه ویژه برخوردارند؛ از جمله این یادداشت‌ها کتاب «راه خون» است. این کتاب یادداشت‌های روزانه سرلشکر پاسدار شهید غلام‌رضا صالحی (قائم مقام لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله) است که احمد دهقان با قوت و دقت آن را بازخوانی و تدوین کرده. دهقان درباره این کتاب تاکید می‌کند که «این دست‌نوشته‌ها بدون اغراق از مهم‌ترین دست‌نوشته‌هایی هستند که تاکنون راجع به جنگ نوشته و منتشر شده». این کتاب ناگفته‌هایی دارد که ۲۷ بعثت آن را منتشر کرده است.
«لهجه‌های غزه‌ای» روزنوشت‌هایی از دو شاعر، یکی یوسف القدره، شاعری ساکن خان‌یونس در باریکه غزه و دیگری شاعر فلسطینی‌الاصل مقیم بلژیک، خانم فاتنه الغره است که مشاهدات خود را از وقایع طوفان الاقصی (حوادث ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در منطقه مرزی میان غَزه و سرزمین‌های اشغالی) روایت می‌کنند. این کتاب کم حجم را محمدرضا ابوالحسنی به همت سوره مهر ترجمه و منتشر کرده است.
«جنگ بی‌تعارف» نقد و بررسی عملکرد لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) طی دوران فرماندهی احمد متوسلیان و محمدابراهیم همت است که صادق وفایی آن را با قلمش مانا کرده. این اثر روایتی مستند، بی‌پرده و دست‌اول از فرماندهان و رزمندگانی است که در جنگ ایران و عراق نقش آفریدند. کتاب را ۲۷ بعثت انتشار داده است.
کتاب «تاریخ ناتمام جنگ ایران و عراق؛ ایمان، قدرت آتش و سپاه پاسداران ایران» سهم آثار پژوهشی در این مجال است که خانم آنی تریسی ساموئل، پژوهشگر متخصص در تاریخ معاصر ایران و خاورمیانه در دانشگاه تنسی آن را پژوهش و منتشر کرده است. در این اثر مستنداتی بسیاری درباره توانمندی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ و پیوندش با انقلاب اسلامی ارائه شده و محمد ملکی آن را به همت نشر تاریخ ایران انتشار داده است.
بین سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ من دل‌مشغول مصاحبه و نگارش خاطرات قهرمانی از مردان دفاع مقدس / جنگ بودم که دربیست و یکمین دوره کتاب سال دفاع مقدس برگزیده شد. کتاب «خلبان‌صدیق» خاطرات امیر خلبان آزاده محمدصدیق قادری از ده روز نخست دفاع از خاک ایران و ده سال اسارت شرافت‌مندانه در سلول‌ها و اردوگاه‌های رژیم صدام است. این اثر را انتشارات سرو آراست و منتشر کرد. در خلال این چند سال وجهی از علاقه‌مندی‌ام به تلاش‌های سترگ نیروی هوایی ارتش قرار گرفت که در دل خود موضوعات مغفول بسیاری از تلاش‌های جاودانه در دفاع مقدس / جنگ دارد که از جمله آنها مو ضوع شناسایی مواضع دشمن در سال‌های تجاوز به خاک ایران ماست. «چشمان عقاب؛ حماسه گردان ۱۱ شناسایی تاکتیکی نیروی هوایی و عملیات عکس‌برداری هوایی در دفاع مقدس» و «گردان ۱۱ شناسایی» دو کتابی است که به قلم محسن شیرمحمد و مهدی بابامحمودی نگارش و انتشار یافته است. این دو اثر را مرکز انتشارات راهبردی نهاجا و آتشبار (وابسته به حفظ آثار و نشرارزش‌های دفاع مقدس آجا) چاپ کرده‌اند و اطلاعات ارزشمندی در موضوع نقش بخشی از خلبانان ماهر نیروی هوایی ارائه می‌دهد.
امیدوارم تجربه و نگاه این یادداشت کمکی باشد برای یافتن آثار شایسته و در نهایت کسب آشنایی و آگاهی بیشتر با تاریخ ایران عزیزمان در جنگ نابرابر که عراق و حامیانش بر ما تحمیل کردند.
نظر شما