به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، جزيني درباره شكل‌گيري اصطلاحي مانند ادبيات مردم پسند يا عامه‌پسند در ايران توضيح داد: اصطلاح عامه‌پسند خيلي زود براي ناميدن شكلي از داستان كه مخاطب عام دارد به كار برده شد، ولي در كشور ما ديدگاه‌هاي متعددي درباره اين نوع از ادبيات وجود دارد.
وي افزود: واضح است كه به زعم عده‌اي از روشنفكران، ادبيات عامه‌پسند سليقه مخاطب را بالا نمي‌برد و در نهايت خواننده داستان را در همان سطح نگاه مي‌دارد. در كشور ما برخي از نويسندگان داستان‌هاي عامه‌پسند به لحاظ صورت از سطحي‌ترين ساختار ممكن در نوشتن استفاده مي‌كنند.
اين داستان‌نويس در ادامه با اشاره به ديدگاه‌هاي «لوكاچ» درباره ادبيات مردم‌پسند گفت: لوكاچ در بررسي ادبيات عامه‌پسند معتقد است كه ميان اين ادبيات با ساختار ذهني مخاطب پيوند وجود دارد و هر چه ذهن‌ها پيچيده‌تر باشد، آثار پيچيده‌تري نيز خلق ميشوند.
جزيني با اشاره به وجوه ديگري از جريان ادبيات مردم‌پسند گفت: لوكاچ همچنين معتقد است كه ادبيات عامه‌پسند را طبقه بورژوازي و حاكميت هدايت مي‌كنند، چرا كه اين گونه از ادبيات سطحي‌ترين خواسته‌هاي مخاطبان را بيان مي‌كند و در صدد برآورده كردن مطالبات متفكرانه و عميق جامعه نيست و با طرح مبناي آزادي‌هاي اجتماعي نسبتي ندارد.
اين منتقد افزود: واضح است كه طبق اين نظريه، ادبيات عامه‌پسند آن‌طور كه ادبيات روشنفركانه زير ذره‌بين و دچار محدوديت نيست، ضمن آنكه بايد اذعان داشت كه براساس يک واقعيت اجتماعي، در همه كشورها ادبيات پاورقي وجود دارد.
جزيني با اشاره به اهميت فضاي دانشگاه در ارتقاي ادبيات مردم‌پسند و جريان‌هاي ديگر ادبي توضيح داد: در اغلب جوامع توسعه يافته، دانشکده‌هاي ادبيات فضايي است براي ارتقاي سطح ادبيات و فرهنگ عمومي. ولي ما هنوز به اين كاركرد در دانشگاه‌هايمان دست نيافته‌ايم و اغلب دانشگاههای هنر و ادبيات دانشجويان را از كار جدي در اين دو مقوله سرخورده و دلزده مي‌كنند.
نويسنده «كسي براي قاطر مرده گريه نمي‌كند» ادامه داد: در جوامع پيشرفته جامعه فرهنگي فاز به فاز مي‌شود، ولي در جامعه ما اغلب فيلم‌ها يا سريال‌ها در يک سطح توليد ميشوند، این در حالي است كه بسياري از فيلم‌هاي دهه 70 فرانسه، با فيلم‌ها و سريال‌هاي فعلي ما مطابقت مي‌كنند.
جزيني در پایان گفت: سطح ادبيات مردم‌پسند ما نيز قادر است به گونه‌اي رشد يابد تا اين گونه ادبي، جايگاه خود را به دست بياورد. نقش ارتباط هاي مفيد فرهنگي را در جوامع ديگر نهادهاي غير دولتي فرهنگي و آموزشي بر عهده دارند. شايد اميدوارانه بتوان گفت كه در صورتي كه ارتباط‌هاي مفيد فرهنگي در جامعه ما نيز به لحاظ علمي به سطحي قابل تعريف دست يابد، شاهد تعالي همه گونه‌هاي ادبي در جريان ادبيات معاصر فارسی باشیم.
شنبه ۲۹ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۴:۰۱
نظر شما