-سی سی سی
نینانه خوب گوش کرد. صدانزدیکتر شد.
-سی سی سی... سی سی سی
نینانه یک گنجشک آبی روی درخت آبی کشید و گفت: «مامان، سوسک آمد!» مامان ترسید. پرید روی صندلی؛ ولی هرچه نگاه کرد، سوسک را ندید. گفت: «پس کو سوسک؟» نینانه انگشتش را زد توی کاسه آب.
-چلپ!
برای گنجشک یک نوک گذاشت و گفت: «سوسک توی راه است، الان میرسد. صدای پایش را شنیدم. گفت: سی سی سی... سی سی سی.»
مامان از روی صندلی آمد پایین و گفت: «از دست تو! سوسک که صدا ندارد. فکر کردم شاخکش را دیدهای.» نینانه چندبار انگشتش را زد توی کاسه. آوازهای گنجشک را کشید و گفت: «اون هم شاخکش، اوناهاش، پشت پایت مامان!» مامان برگشت پشت پایش را نگاه کرد و جیغ کشید: «وای سوسک!»...
مطلبی که خواندید بخشی بود از رمان «نینانه» نوشته لاله جعفری که به تازگی از سوی انتشارات لوپهتو برای کودکان و خردسالان منتشر شده است.
لاله جعفری معتقد است «نینانه» یک رمان خردسال است و درباره این کتاب میگوید: این کار کاملا شخصی بود و منشا آن از زمانی شکل گرفت که پسرم کوچک بود و کارها و رفتارهایی داشت که حس و حالهایی را در ذهن من ایجاد میکرد که خیلی در فضا آفرینیها و ماجراهایی که در این کتاب به آنها اشاره میشود، موثر بود. برخی از ماجراها هم برای خودم رخ داده بود و اینها در ذهن من جرقههایی زد تا تجربه رمان کودک هم داشته باشم. چون بیشتر کارهای من داستان کوتاه هستند، دوست داشتم نوشتن یک رمان کودک را نیز تجربه کنم و این کار را نوشتم.
او درباره مدت زمان تالیف این اثر بیان میکند: نوشتن این کتاب خیلی طول کشید. حدود چهار سال پیش تعدادی از ماجراهایش را به صورت داستان کوتاه نوشتم اما به دلیل اینکه مجبور بودم کارهای سفارشی انجام دهم، مدتی آن را کنار گذاشتم و درگیر گذر زمان شد. از سویی دیگر هربار که به سراغش میرفتم مجبور میشدم دوباره از اول بخوانم و نگاهم تغییر میکرد و دوباره همه چیز را از اول و با نگاه جدید مینوشتم. چند بار پایان بندی را تغییر دادم و بارها کار را ویرایش کردم تا بالاخره این رمان آماده شد.
جعفری ادامه میدهد: این اولین تجربه رمان کودکم بود. شخصیت «نینانه» خیلی کودک است و معتقدم «نینانه» یک رمان خردسال است و من آن را به دید کار خردسال نوشتم ولی چون تا بهحال رمان خردسال نوشته نشده، ناشر ترجیح داد آن را به عنوان رمان کودک منتشر کند.
این نویسنده و منتقد ادبی، درباره محتوای اثر توضیح میدهد: «نینانه» بچهای است که حواس پنجگانهاش خیلی دقیق است البته من بیشتر روی حواس شنوایی نینانه تاکید کردم. درواقع بچه با خواندن این رمان یاد میگیرد چگونه روی ذهنش تمرکز داشته باشد و بر حواس پنجگانهاش تکیه کند، اگر بچهها حواس پنجگانهشان را خوب بشناسند، شناخت سالمتر و کاملتری از جهان اطرافشان کسب میکنند.
او میافزاید: شخصیتهای داستانها و رمانهای کودکی که میخوانیم اکثرا بچههای شلوغ و شیطانی هستند که همه جا را بهم میریزند. من دقیقا میخواستم عکس این باشد. بچهای که خیلی دقت و تمرکز دارد و نسبت به محیط پیرامونش حساس است و دقت نظر دارد. میخواستم شخصیتی برخلاف شخصیتهای داستانهای موجود خلق کنم. «نینانه» بچه تجربهگری است و میتواند با تجربههای شخصیاش بسیاری از چیزها را کشف کند.
به گفته خالق «نینانه»، مطالعه این کتاب کمک میکند به اینکه بچهها مشاهدهگر و تجربهگر باشند و نگاه کاشفانهای نسبت به پیرامونشان داشته باشند.
جعفری درباره تصویرگریهای این کتاب که از سوی بهار علیجانی انجام شده نیز بیان میکند: تصویرهای این کتاب کم است و تونالیته رنگهای زیادی در آن بکار نرفته چون اگر تصاویر رنگی میشد هدف «نینانه» که تمرکز بر محیط اطرافش است کم میشد همچنین اگر تعداد تصاویر رنگی زیاد بود، وقتی والدین کتاب را برای فرزندشان میخوانند تمرکز کودک روی داستان کمتر میشد و کمتر وارد عمق داستان میشد. درواقع نوع متفاوت تصویرگری این کتاب به نمایان کردن تفاوتی که نینانه با شخصیتهای دیگر داستانها و رمانهای کودک دارد، کمک میکند.
این نویسنده در ادامه تجربهاش در نوشتن داستان کوتاه و رمان کودک را با هم مقایسه میکند و میگوید: من نوشتن رمان کودک را خیلی بیشتر دوست داشتم تا داستان کوتاه. چون در رمان، نویسنده با شخصیت داستان زندگی میکند و با او همراه میشود. اما در داستان کوتاه همه چیز خیلی زود تمام میشود یعنی نویسنده زحمت زیادی میکشد و شخصیتی خلق میکند و برایش فضاسازی میکند اما داستان خیلی زود تمام میشود. اما در رمان میتواند به شخصیتی که میسازد دل بدهد و در مسیر داستان با او همراه شود و با اتفاقهایی که برایش رخ میدهد زندگی کند. البته نکته منفی رمان این است که به فراغ بال و تمرکز بیشتری نیاز دارد و اگر کارهای دیگری مابین نوشتن آن پیش بیاید مجبور میشوید ارتباطتان را با کار قطع کنید و رشته کار از دستتان رها میشود و وقتی دوباره میخواهید وصل شوید کار سختی است چون تغییراتی در این مدت در نگاه شما رخ داده است ولی داستان کوتاه نیازمند این فراغت طولانی نیست.
نویسنده «لنگه جوراب قرمز»، همچنین خاطرنشان میکند: از سویی فکر میکنم برای بچههای امروز خواندن رمان خیلی سخت است چون به دلیل درگیری زیاد با رسانهها، شبکههای اجتماعی، انیمیشنها و فیلمها،حواس و روحیهشان به گونهای تربیت شده که زود به جواب برسند و از این نظر، داستان کوتاه برایشان جذابتر است. مگر رمانی خیلی جذاب باشد که کار را تا اخرش بخوانند و وسط کار آن را رها نکنند. البته کار نویسنده هم در داستانکوتاه راحتتر و در رمان خیلی دشوارتر است چون نویسنده در زمان نوشتن رمان باید مدام به جذابیت کار توجه کند و تعلیق و کشش داستان باید آنقدر گیرا باشد که مخاطب را تا پایان نگه دارد.
جعفری در پایان میگوید: دوست دارم باز هم رمان بنویسم البته زمانی که بتوانم فراغ بال داشته باشم و مشغولیت کاری نداشته باشم و فضای ذهنیام خلوت باشد.
لاله جعفری، داستان نويس، مترجم و كارگردان در سال 1345 در اصفهان متولد شد. وی دارای مدرك كارشناسي هنرهای دراماتيك از دانشگاه تهران است. از جمله فعاليت او نوشتن فيلم نامه سريالهای تلويزيونی كودك و نوجوان، مسئول جلسات قصه نويسندگان در سروش كودكان 1384، مسئول جلسات قصه نويسندگان در انجمن نويسندگان 1386 و مسئول جلسات قصه نويسندگان در كانون پرورش كودكان و نوجوانان 1387 بوده است.
او اكثر آثار خود را برای مخاطبین كودك و نوجوان نوشته. آثار جعفری بالغ بر 24 اثر تاليفی، 3 اثر ترجمه و 6 اثر بازنويسي داستان پيامبران در مجموعههای گروهی قصه خردسال در ده جلد است. جوايزی نيز به آثار او تعلق گرفتهاند شامل پيام برگزيده يكصدمين سالگرد هانس كريستين اندرسن، مجموعه قصه يازدهمين جشنواره مطبوعات، كتاب سال سلام بچهها، پوپك 1385 ، كانديد كتاب سال ارشاد 1385، ده جايزه جهانی برای كتاب نگهبان خورشيد و چندين بار هم كانديد دریافت جایزه كتاب فصل شده.
برخی آثار دیگرش عبارتنداز: «بوی خوشمزه»، «آن روز، هشت صبح»، «قشنگترين جا»، «عمه نارنجی»، «لنگه جوراب قرمز»، «نقلی و گلی»، مجموعه «قصههای ساندويچی»، «بزکوهی»، «شلپ شلپ» و مجموعه هفت قصه از «قصههای جن و پری».
نشر لوپهتو، کتاب «نینانه» را در 56 صفحه مصور با شمارگان هزار و 500 نسخه و قیمت 25 هزار تومان منتشر کرده است.
نظر شما