به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دبیرخانه جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و گروه مطالعات فلسفه اسلامی و قرون وسطی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادین دومین دوره جایزه ابن‌سینا پژوهی را دوشنبه دوم دی‌ماه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار کرد.

در ابتدای نشست دکتر ایوب دهقانکار، مدیر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: ابن سینا نماد خرد و خردورزی و عقلانیت در سرزمین ماست و نه تنها در ایران بلکه در جامعه علمی جهان نماد پژوهشی و میل به سمت خرد و بیداری و خردورزی است و آثار ایشان در محافل علمی مورد استناد قرار گرفته است.

وی افزود: در محافل گوناگون کشور ما را با نمادهای گوناگون می‌شناسند و در محافل علمی نیز با آثار سترگی مانند «قانون» و «شفای ابن‌سینا» به جهانیان شناسانده شده‌ایم و ما باید به خود ببالیم که خاستگاه چنین دانشمندی سرزمین ایران بوده است و دانشمند پرآوازه‌ای را به جهان علم معرفی کرده است.

دهقانکار ادامه داد: پروفسور دیمیتری گوتاس، ابن‌‌سینا پژوه برجسته و استاد دانشگاه ییل که در سال ۲۰۱۵ برنده جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است، در اقدامی خردمندانه جایزه نقدی خود را به بهترین پژوهش‌های دانشگاهی یا حوزوی فارسی درباره ابن‌سینا اهدا کرده است و پژوهشگرانی که در حوزه زبان فارسی درباره ابن سینا و آرای او تحقیق می‌کنند می‌توانند پایان‌نامه‌ها، رساله‌های دانشگاهی و مقاله‌های فارسی رساله‌های سطح ۳ یا ۴ علوم حوزوی و مقاله‌های فارسی که در زمینه فلسفه و منطق ابن سینا و به زبان فارسی نگاشته شده باشد در این جشنواره شرکت دهند.

وی همچنین گفت: یک تحقیق عینی بیشتر از آن‌که سوال‌ها را پاسخ بدهد سوال جدید طرح می‌کند و این جایزه این نوید را می‌دهد که بر شاخصه‌های علمی جزئی‌تر بنگرد و در آثار علمی که با موضوع ابن‌سینا پژوهی منتشر می‌شود شاهد خلق آثار جدی‌تر در این زمینه باشیم.

دهقانکار سخنرانی خود را به زبان انگلیسی نیز ارائه داد تا غیر فارسی‌زبانان نیز با دومین دوره جایزه ابن‌سینا پژوهی بیشتر آشنا شوند.



سپس نصرالله موسویان، دبیر علمی دومین دوره جایزه ابن‌سینا پژوهی گفت: در این دوره کوشیدیم که به پژوهش‌هایی که در زمینه ابن‌سینا پژوهی منتشر می‌شود توجه کنیم و دانشجویانی که تازه فارغ‌التحصیل شده‌اند و نگاه جدیدی به ابن‌سینا در حوزه تاریخ، جامعه، فلسفه و... داشته‌اند از نظر دور نمانند.

وی با اشاره به این‌که بیش از این جای بررسی پژوهش‌های جدید درباره ابن سینا خالی بود ادامه داد: شاید بیش از 30 اثر دریافتی و رساله دکتری به دومین دوره جایزه ابن‌سینا پژوهی ارسال شد و همچنین تعداد قابل توجهی مقاله به جشنواره رسید و کار داوری در چند دوره انجام شد و بیش از 10 داور با صبوری در گروه‌های مختلف ما را یاوری کردند.

موسویان افزود: از نظر گستره پژوهشی هم در حوزه و دانشگاه سعی کردیم تیم پژوهشی را بیشتر گسترش دهیم. گروه مطالعات فلسفه اسلامی و قرون وسطی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادین از حمایت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهره گرفت و ورکشاپ‌های گوناگونی را در سال‌های 2017 و 2018 در این زمینه برگزار کرد که اگر حمایت‌های دکتر جوادی نبود این امر امکان‌پذیر نمی‌شد.

سپس منتخبان دومین جایزه ابن‌سینا‌پژوهی (به‌افتخار دیمیتری گوتاس) اعلام شدند. در بخش رساله دکتر امیرحسین زاد یوسفی، مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس برای رساله‌ «بازخوانی تحلیلی نظریه‌ ابن‌سینا درباره‌ی علم خداوند به جزئیات»، در بخش رساله دکتر اکرم صفر نورالله، مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس برای رساله «آگاهی مرتبه‌ بالاتر در فلسفه‌ ابن‌سینا» و در بخش مقاله دکتر اسدالله فلاحی برای مقاله‌ «استنتاج از دو ممکن نزد ابن‌سینا و رابطه‌ آن با دو تعریف از قضایای حقیقیه و خارجیه» انتخاب شدند.



امیرحسین زاد یوسفی که برای رساله‌ «بازخوانی تحلیلی نظریه‌ ابن‌سینا درباره‌ علم خداوند به جزئیات» لوح تقدیر و جایزه نقدی دریافت کرد، گفت: در این رساله بازخوانی جدیدی که قابل فهم همگان باشد ارائه داده‌ام و نظریه ابن‌سینا درباره علم خداوند به جزئیات را بررسی کرده‌ام.

اکرم صفر نورالله نیز برای رساله «آگاهی مرتبه‌ بالاتر در فلسفه‌ ابن‌سینا» لوح تقدیر و جایزه نقدی دریافت کرد، وی گفت: این رساله شاید گامی کوچک در فلسفه ابن‌سینا پژوهی بوده است و من کوشیدم از نظریات جدید در معرفت‌شناسی استفاده کنم.

وی افزود: فلسفه ابن‌سینا در بخش هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی این قابلیت را دارد که به زبان‌های جدید و با بهره‌گیری از طرح‌های جدید به آن نگریسته شود. در این رساله با استفاده از نظریات غربی تا اندازه‌ای این کار را انجام داده‌ام و این شروع راهی است که در این زمینه گام‌های جدی‌تری برداشته شود.



سپس اسدالله فلاحی برای مقاله‌ «استنتاج از دو ممکن نزد ابن‌سینا و رابطه‌ آن با دو تعریف از قضایای حقیقیه و خارجیه» لوح تقدیر و جایزه نقدی خود را دریافت کرد و گفت: همواره نزاعی بین قدما و متاخرین وجود داشته است. استنتاج قضیه ممکنه از دو قضیه ممکنه یکی از نزاع‌های پردامنه در منطق قدیم است که ارسطو، ابن سینا، فخر رازی، خواجه نصیر و قطب رازی بر آن مهر تأیید زده‌اند، در حالی که خونَجی، ابهری، ارموی و کاتبی آن را مردود شمرده‌اند. شگفت این است که منطق جدید در این نزاع جانب گروه دوم را می‌گیرد.

وی افزود: از سوی دیگر منطق‌دانان قدیم هر یک از قضیه حقیقیه و خارجیه را به اشتراک لفظ در دو معنا به کار برده‌اند بدون اینکه از این اشتراک لفظ آگاه باشند. ملاک تقسیم، در یک معنا، رابطه عقدالوضع و عقدالحمل است و در دیگری، ظرف وجود موضوع. در ملاک نخست، قضایای حقیقیه به صورت موجهاتی و با ادات‌های ضرورت و امکان تفسیر می‌شوند در حالی که بنا به ملاک دوم، این قضایا فاقد هر گونه جهتی هستند و در برابر، قضایای خارجیه با محمول وجود تحلیل می‌شوند. در این مقاله نشان داده‌ام که می‌توان بین قدما و متاخرین آشتی صورت گیرد و این مساله با پژوهش‌های نوین در این زمینه امکان‌پذیر است.



در پایان دومین دوره جایزه ابن‌سینا پژوهی نیز محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در سخنانی کوتاه گفت: ابن‌سینا پژوهی بهانه نمی‌خواهد شاید در این سال‌ها ما در این زمینه کوتاهی کرده‌ایم. این جایزه گامی بود که پروفسور دیمیتری گوتاس، ابن‌‌سینا پژوه برجسته و استاد دانشگاه ییل که در سال ۲۰۱۵ برنده جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده، برداشت و ما باید بتوانیم آن را گسترش بدهیم.

وی افزود: حوزه ابن‌سینا پژوهی در جهان بسیار گسترده است اما ایران به انتساب حضور ابن‌سینا در کشورش باید بیشتر در این زمینه گام بردارد. ابن سینا در چنین تراز بالایی است و می‌تواند تحولات بسیاری را در هزاره‌ها ایجاد کند.

معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: اگر پژوهشگران حوزه ابن سیناپژوهی خواستند رساله‌هایشان را نشر بدهند می‌توانیم در این فرایند سهیم باشیم و حتی مراحل انتشار رساله‌های آن‌ها را به زبان‌های دیگر فراهم کنیم.