محمدحسین کریمی‌پور؛ عضو مجمع ناشران دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پاسخ به این سوال که چرا برای برخی از شهدای مدافع حرم چندین کتاب تولید می‌شود و در مقابل، دیگر شهدا حتی یک کتاب هم ندارند گفت: شاید لازم باشد از یک منظر دیگر به مسئله نگاه کنیم. اولین مطلب این است که ما شناخت جامعی نسبت به مساله مدافعان حرم نداریم. یعنی مرکزی نداریم که بررسی مطالعاتی را انجام دهد و بگوید ابعاد مختلف مدافعان حرم و مقاومت چیست. بلکه ناشران به صورت داوطلبانه و سازماندهی نشده ورود می‌کنند. کسی بررسی نمی کند که شهدایی که کتاب هایشان منتشر شده بر چه اساس انتخاب شده اند و حالا باید بر چه اساس به سراغ شهدایی که کتابی ندارد رفت؟ پس اولین مساله عدم اشرافیت ما در مباحث و مقاطع مختلف است. ما باید بررسی کنیم که یک جوان ایرانی چطور به این نقطه شناختی رسید تا برای دفاع به خارج از مرزهای ایران برود.
وی افزود: چه در قضیه مدافعان حرم و چه در دفاع مقدس یک سری قهرمان ملی داریم اما هیچ کدام با هم یکسان نیستند. بعضی قهرمان ها قابلیت طرح شدن در سطح یک استان دارند. بعضی دیگر قابلیت طرح شدن در سطح ملی دارند و بعضی دیگر قهرمان های فراملی اند. وقتی می خواهیم قهرمانی در سطح یک استان را ارائه دهیم قطعا ساز و کار آن با ارائه یک قهرمان ملی متفاوت است. اما لازم تشخیص این مساله شناخت کامل نسبت به آدم ها و شرایط پیرامون آن ها است. ضمن اینکه یک وقت می‌بینید در یک مجلد، می‌توانید هفت شهید را معرفی کنید چون محتوای زیادی درباره آن شهدا نداریم اما درباره یک شهید دیگر دو یا سه کتاب لازم است نوشته شود.
وی افزود: مساله دیگری که وجود دارد این است که ما درباره موضوعی مثل مقاومت و شهدای مدافع حرم با محدودیت های امنیتی و نظامی رو به رو هستیم. یعنی چون می‌دانیم که کار کردن روی این موضوع نیازمند آن است که به کشور ثالثی وارد شویم که مسائل امنیتی و نظامی دست و پا گیری دارد پس ترجیح می دهیم که اصلا یا به موضوع نزدیک نشویم یا فقط با ابعاد داخلی به آن بپردازیم. وقتی شناختی نسبت مقتضیات رخداد مورد نظر در کشور مذکور نداشته باشیم طبیعی است که نمی دانیم ماجرا چه بوده و عملکرد شهید چه بوده که بخواهیم ابعاد مختلف آن را ترسیم کنیم.
برای روایت زندگی شهدای مقاومت لازم است شناخت فرهنگی کشور مورد نظر حاصل شود. اصلا کشور مورد نظر چه خصوصیاتی دارد؟ از نظر فرهنگی و جمعیتی چه خصوصیاتی دارد؟ باید بدانیم که این رفتار شهید در آن جامعه خوب است یا نه؟ مثلا اگر ما الان درخیابان اذان بگوییم، شاید کسی به ما خرده نگیرد اما اگر برویم در یک جامعه‌ای که ایزدی‌اند یا سنی‌اند، یک اتفاقاتی به اقتضای فرهنگشان رخ خواهد داد. پس اگر می‌خواهیم خصوصیات یک اتفاق یا واقعه را بگوییم، باید قبل از آن، فرهنگ آن جا را بشناسیم.
وی در پایان گفت: ما معمولا کتاب ها را برای مخاطب ایرانی تولید می‌کنیم. شناخت ما از مخاطب ایرانی چیست؟ شاید یک اثر در کشور دیگری ترجمه شود اما چون نگاه ما به سمت فرهنگ و ادبیات آن منطقه نبوده است نتیجه این می شود که کتاب مخاطب خود را پیدا نمی‌کند. چون قبلا بررسی نکردیم که اقتضائات کار بین‌المللی خوب چیست و تعریفی در مبادی فرهنگی و سیاسی نداریم.
پنجشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۸:۴۰
نظر شما