به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «عملیات سیا پس از انقلاب» تالیف محمد کفاش که از سوی نشر بین‌الملل راهی چاپ و نشر شده است، پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سی و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نقد و بررسی شد. جواد منصوری، اولین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این نشست گفت: در ابتدا از پژوهشگر این کتاب به دلیل انتخاب عنوان کتاب تشکر می‌کنم. چون عنوان برای یک کتاب بسیار مهم است.

وی افزود: من هم مشغول نوشتن تاریخ تحولات بعد از انقلاب هستم. ۸ جلد تاریخ ایران پس از انقلاب چاپ شده است و در حال تکمیل مابقی هستم. حسن این کتاب این است که تمرکز آن بر روی سازمان سیا است. کتاب دارای نکات ارزشمندی است که ان‌شاء‌الله در آینده این کتاب تکمیل شود و زمینه‌های ارزشی این کتاب افزایش پیدا کند.

منصوری بیان کرد: مولف در کتاب «عملیات سیا پس از انقلاب» از کتاب «جنگ سرد فرهنگی» استفاده کرده است. در کتاب «جنگ سرد فرهنگی» یک آمریکایی با استفاده از اسناد خود سازمان سیا عملکرد این سازمان را نوشته است. نکته بسیار مهم این کتاب این است که سازمان سیا برای کار فرهنگی در دنیا به وجود آمده است.

وی در ادامه گفت: در اساسنامه سازمان سیا آمده است که ما در دنیا کار فرهنگی می‌کنیم ولی هیچگاه در مورد آن صحبت نمی‌کنیم. انتظار داشتم در این کتاب به این موضوع بیشتر پرداخته می‌شد. سازمان سیا ۲۵ سال در ایران فعالیت کرد تا به انقلاب اسلامی رسیدیم. سازمان سیا بعد از پیروزی انقلاب گفت؛ آنچه در انقلاب ایران اتفاق افتاد، یک واقعه مهم و فوق‌العاده نبود بلکه عجیب و باورنکردنی بود. ما ایرانی ساخته بودیم که همیشه برای ما باشد و نمی‌دانیم چگونه از دست ما خارج شد.

منصوری افزود: در ۴۵ سال گذشته هم سازمان سیا به اشکال مختلف مشغول کار است. مستنداتی وجود دارد که دارند کار فرهنگی می‌کنند در کتاب «چالش‌های ایران و آمریکا» سند را آورده‌ام. نکته دیگر اینکه تمام تاریخ‌هایی که در این کتاب نوشته شده به میلادی آورده شده است، بهتر بود در کنار آن معادل شمسی آن نیز ذکر می‌شد. نکته مهم دیگر این است که سازمان سیا از چه ابزارهایی استفاده کرده و می‌کند. سازمان سیا اعتراف کرد ما با تغییر سبک زندگی ایرانی جمعیت ایران را خشک می‌کنیم. مسئله مهم دیگر در این کتاب این است که شرحی بر نام اشخاص ذکر نشده است. در حالیکه باید به صورت پاورقی معرفی می‌شدند.

نجات تاریخ‌نگاری امنیتی ایران از دست غرب

در ادامه این نشست محمد کفاشُ نویسنده کتاب گفت: ما نوشته‌های ارزشمندی برای سیر شکل‌گیری انقلاب داریم؛ اما من تمرکزم را روی بعد از انقلاب گذاشتم. پیرامون عملیات سیا اکثر منابع با قبل از انقلاب مرتبط است و گویا بعد از انقلاب این سازمان وجود ندارد. اما به گفته امام، چنین تفکری درست نیست و جنایات این سازمان ادامه دارد. به همین دلیل در این کتاب تلاش کردیم این موضوع را بررسی کنیم.

به گفته این نویسنده بیش از چهارصد منبع در این کتاب استفاده شده و پژوهش چهار سال به طول انجامیده است. ماه‌ها زمان صرف شد تا سندهایی را که احتیاج داشتیم، تهیه کنیم.

کفاش به همکاری مرکز اسناد انقلاب اسلامی در تالیف این کتاب اشاره کرد و گفت: این کتاب سوزنی در مقابل خروارها اقدامات سازمان سیا در بعد از انقلاب نیست. بحث سبک زندگی و فضای خاصی که سیا در زندگی مردم ایران ایجاد کرده و نیز معرفی اشخاص ضروری است و باید به این مهم توجه شود. در پایان کتاب، لیست تمام افراد ایرانی و غیرایرانی مرتبط با سیا آمده است تا مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.

وی بیان کرد: هدف از نوشتن کتاب این بود که تاریخ‌نگاری امنیتی ما به دست غرب نیفتد. استعمار ترجمه در ایران برای ما مضر است. کتاب‌های خوبی داریم که اصلاً در ایران ترجمه نشده؛ اما کتاب‌هایی که بدون استناد و با دروغ نوشته شده، ترجمه شده است. تاریخ‌نگاری تاریخ معاصر ایران باید به دست پژوهشگر و نویسنده ایرانی باشد. رویه استکباری آمریکا تسلط بر تمامی نهادهای یک کشور است. این مسئله جدی است و باید با آن برخورد کرد.

این نویسنده چنین تسلطی را استکباری دانست و افزود: بی شک بعد از انقلاب هم دنبال تداوم این تسلط هستند. رویه ما در کتاب، نوشتن تاریخ معاصر و مقابله با این تسلط بود. تاریخ‌نگار ایرانی می‌تواند سیر فعالیت همین نهادها و کسانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، بررسی و استخراج کند تا فردا روزی اگر اتفاقی بیفتد، بتوانیم مقابله کنیم.

مستند بودن روایت از تاریخ گاهی فراموش می‌شود

همچنین در ادامه این نشست محمدحسین بدری، کارشناس کتاب گفت: برای این کتاب تلاش و تحقیق و پژوهش انجام شده است؛ اما تاریخ معاصر ایران بیشتر جنبه سیاسی امنیتی دارد تا فرهنگی و اجتماعی و باید توجه شود که پرداختن به جنبه فرهنگی ضروری است یا نه.

وی افزود: انحراف‌های بسیاری برای مثال در طرح جنگ سوریه و داعش گفته می‌شد که درست نبود؛ مثلاً شکل طرح جهاد نکاح یا پول گرفتن برای جهاد. کتاب محمد کفاش در چنین وضعیتی که مسائل غیرواقع زیاد مطرح می‌شود، اقدام قابل تحسینی است و از آفت‌های متداول مبراست.

وی بیان کرد: نظام سیاسی آمریکا وزارت فرهنگ نداشته و کنگره بخش فرهنگی ندارد؛ به این معنی که همه دستگاه‌ها در این خصوص فعالیت دارند و در یک دستگاه جدا مجزا نیستند.

وی با ذکر مثالی در خصوص طرح و تحلیل غیرواقع مسائل به انیمیشن «روح» اشاره و گفت: یک روزنامه انتقاد کرده بود که این انیمیشن با اعتقادات ما همخوان نیست که در واقع باید هم‌خوان نباشد. در طرح دعوای سیاسی هم پرداختن به مسائل و اعلام نظر به مراتب حساسیت بیشتری دارد. طرح بحران‌های بعد از انقلاب گاهی شکلی پیدا می‌کند که ما ناتوان در انجام کاریم و در واقع تهدید می‌شویم.

وی به کم‌کاری رسانه داخلی اشاره کرد و افزود: همین خاک‌بازی رسانه داخلی و فعالیت افراد غیررسانه‌ای در رسانه است که موجب می‌شود امر کوچک یک موضوع مهم جلوه کند. اقناع در رسانه‌های دنیا مشاهده می‌شود و این اقناع در طرح روایت‌های تاریخی هم اهمیت دارد.

نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلای امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.

اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.