سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - محمدرضا توکلی صابری: در یک روز سپتامبر سال ١۵٨١ یک پسر ١٧ ساله ایتالیایی در شهر پیزا در ایالت مرکزیتوسکان در دانشگاه ثبت نام کرد. او از فلورانس، در پنجاه کیلومتری شرق این شهر آمده بود تا به تحصیل پزشکی بپردازد، تنها شغلی که در آن زمان یک جوان امیدوار بود تا با آن زندگی آبرومندی را بگذراند. بر طبق رسم جاری نام او در دفتر دانشگاه به لاتین این چنین ضبط شد: «گالیله پسر وینچنزیو گالیلئی، اهل فلورانس، دانشجوی هنرها»

گالیله ئی در ١۵ فوریه ١۵۶۴ به دنیا آمد. اما یک تاریخ هیچ معنایی پیدا نمی‌کند مگر آنکه به وقایع شناخته شده‌ای مرتبط شود، و برای ساختن چارچوبی در اطراف آن روز فوریه دوردست بعضی از حقایق تاریخی را مرور کنیم.

هنگامی که گالیله به دنیا آمد، فقط ٧٢ سال از کشف آمریکا توسط کلمبوس گذشته بود. سال بعد بود که اروپایی ها موفق شدند در سرزمینی که اکنون ایالات متحده آمریکا نام دارد در سنت اگوستین، فلوریدا، سکنی گزینند. اولین مستعمره موفق در ویرجینیا در سال ١۶٠٧ آغاز شد، به هنگامی که گالیله ۴٣ سال داشت. وقتی گالیله ۵۶ ساله بود کشتی می فلاور در بندر پلیموث لنگر انداخت. هنگامی که شکسپیر در زمان ملکه الیزابت در انگلستان متولد شد گالیله یک نوزاد دو ماهه بود.

دوران هنری رنسانس داشت به پایان می‌رسید. فقط سه روز پس از آنکه گالیله به دنیا آمد، مایکل آنژ، بزرگترین هنرمند فلورانس، در رم درگذشت. تمدن غربی پس از یک دوره طولانی نمایش مسرت انگیز رنگ ها و شکل ها، داشت برای تفکر درونی، انتقاد و دانشورزی، آماده می‌شد.

نخست قرار بود گالیله در کلیسا کشیش شود، اما پدرش وی را به تحصیل پزشکی در دانشگاه پیزا فرستاد. گالیله پزشکی نیاموخت، اما به ریاضیات پرداخت و به آن علاقه مند شد، به طوری که ١۵٨٨، استاد ریاضیات در همان دانشگاه شد. سه سال بعد به دانشگاه پادوا رفت و به تدریس هندسه، مکانیک و نجوم پرداخت. او تا ١۶١٠، آموزش و پژوهش را در این دانشگاه ادامه داد و بیشترین دستاوردهای علمی و تحقیقاتی اش در همین دوره بود.

شهرت گالیله، به خاطر دفاعش از از مدل کوپرنیکی منظومه شمسی نیست. کوپرنیک، پیش از گالیله گفته بود که خورشید به گرد زمین نمی چرخد. بلکه اهمیت گالیله در ابداع روش علمی، یعنی استفاده از ریاضیات و تجربه در علم بود. او پایه گذار علم جدید یا دانشورزی است. گالیله با تلسکوپی که خود ساخته بود به رصد آسمان ها می پرداخت و جزئیات سطح ماه را می دید و بررسی می کرد.. او حرکت پاندول و گلوله سربی را سر سطح شیبدار مطالعه کرد و انقلابی در علم مکانیک ایجاد کرد.

رد مدل زمین مرکزی کلیسا، که صدها سال همچون سخنی آسمانی تلقی می‌شد، به محکوم شدن گالیله در دادگاه تفتیش عقاید انجامید، و اگر توبه نکرده بود، ممکن بود زنده در آتش سوزانده شود.

کلیسا چنان با افکار او مخالفت کرد او مجبور شد در دادگاه این متن را بخواند، در حالی که هیچ اعتقادی به آن نداشت: «در هفتادمین سال زندگی‌ام، در برابر شما اربابان دین و دنیا زانو زده‌ام و درحالیکه کتاب مقدس را در آغوش می‌فشارم اعلام می‌کنم که ادعایم در مور چرخش زمین به گرد خورشید، از مستی بوده و سراسر اشتباه و دروغ است.»

گالیله در پیدایش شیوه علمی سنجش و بررسی نقش مهمی داشت. به باور گالیله، یکی از برجسته‌ترین دانشمندان رنسانس در آغاز قرن ١۶، بدون ابزار شناخت علمی نمی توان به علم دست یافت. او معتقد بود که «برای شناخت علمی، به جای گمانه زدن باید اندازه گرفت و سنجید. نیز باید کوشید آنچه را که نمی توان اندازه گرفت، قابل اندازه گیری کرد» او همچنین نوشت که «قانون طبیعت به زبان ریاضیات نوشته شده است» روش علمی تازه، نخستین گام اساسی بشر به سوی کشف یک دنیای تازه بود و راه را برای انقلاب علمی و فنی و اختراعات تازه و دگرگون‌ساز گشود.

کتاب «گالیله و انقلاب علمی» توسط رییس پیشین موسسه فیزیک هسته‌ای ایتالیا (همسر انریکو فرمی فیزیکدان نابغه و برنده جایزه نوبل) نوشته شده است. کتاب از جوانی گالیله و بازگشت به شهر زادگاهش پیزا برای آموزش پزشکی آغاز می‌شود. این دانشجو، شیفته قدرت استدلال ریاضی می شود. علاقه ای که او را به کاربرد منطق ریاضی، به رخدادهای طبیعی و در نهایت ابداع مفهوم آزمایش کردن می کشاند. پیشرفت گالیله از دانشجویی تا آموزگاری تا مبتکر علمی دنبال می‌شود، با تاکید ویژه بر ازمایش هایش، با ساخت تلسکوپ و دقیق کردن آن و مشاهدات بی سابقه او از ماه و سیارات. نتایج چشمگیر یافته‌های او، از جمله رد نظریه ارسطویی و حمایت او از اموزه های کپرنیکی، به طور کامل بازگویی شده است، همراه با برخورد با دستگاه پاپ و مرگ غم انگیز او در حبس خانگی.

این کتاب نبوغ گالیله را در تغییر روش دانشمندان جهان برای مطالعه طبیعت نشان می‌دهد و توضیح روشنی از اکتشافات، روش‌ها و آزمایش‌های گالیله ارائه می‌کند. گزارش جذابی از سرچشمه های دانش جدید و نیز زندگینامه یک متفکر انقلابی است. خواندن آن به همه کسانی که به تاریخ علم علاقه دارند و می‌خواهند بدانند علم چگونه تولید می‌شود، توصیه می‌شود.

گالیله و انقلاب علمی از جوانی گالیله و بازگشت به شهر زادگاهش پیزا آغاز می‌شود تا به عنوان پزشک در آنجا آموزش ببیند. این دانشجو، شیفته قدرت استدلال ریاضی می‌شود. علاقه‌ای که او را به کاربرد منطق ریاضی، به رخدادهای طبیعی و در نهایت ابداع مفهوم آزمایش کردن می‌کشاند. پیشرفت گالیله از دانشجویی تا آموزگاری تا مبتکر علمی دنبال می‌شود، با تاکید ویژه بر آزمایش‌هایش، با ساخت تلسکوپ و دقیق کردن آن و مشاهدات بی سابقه او از ماه و سیارات.

این‌کتاب توسط رئیس پیشین مؤسسه فیزیک هسته‌ای ایتالیا و تاریخ‌نویس دانشورزی (که همسر انریکو فرمی فیزیکدان نابغه است) نوشته شده است. در این‌کتاب نتایج یافته‌های گالیله از جمله رد نظریه ارسطویی و حمایت او از آموزه‌های کپرنیکی، همراه با برخورد با دستگاه پاپ و مرگ غم‌انگیز او در حبس خانگی روایت شده‌اند.

گالیله، ٨ ژانویه ١۶۴٢، در ٧٧سالگی درگذشت. او در فیزیک، نجوم، ریاضیات و فلسفه انقلابی ایجاد کرد.