رشيدي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، با بيان اينكه تمام كتاب‌هایی كه درباره تعزيه نوشته شده درباره تاريخ اين هنر است، اظهار داشت: تمامي اين آثار تاريخ شكل‌گيري تعزيه را بررسي كرده‌اند و همه يك حرف مي‌زنند.

وي مدعي است: هيچ كدام از اين آثار پژوهشي نيست چون پاسخي را در طرح پرسشي به عنوان نكته پژوهش مطرح نكرده‌اند. اين كتاب‌ها به نوعي گردآوري و مرور تحول و تاريخ تعزيه است. فقط در ميان رساله‌هاي دانشگاهي گاهي مشخصا برخي از عناصر تعزيه مورد بررسي قرار گرفته‌اند.

رشيدي تعزيه را يك مرثيه‌سرايي دانست كه ركن اصلي آن موسيقي است و توضيح داد: تعزيه بدون موسيقي معنا ندارد. تعزيه يكي از عوامل موثر در حفظ موسيقي ايراني است؛ اين موسيقي مورد استفاده موسيقي سنتي ايران است. 

وي ادامه داد: اين كتاب با رويكرد نشانه‌شناسي موسيقي تعزيه نوشته شده و در تحليل‌هاي نشانه‌شناسي يك نظريه را مبناي كار قرار داده‌ام. اين نظريه نشانه‌شناسي لايه‌اي به طور گسترده‌تر توسط «فرزان سجودي» مطرح شده. اين رويكرد در تحليل آثار هنري نوعي نشناسه‌شناسي كاربردي محسوب مي‌شود.

رشيدي افزود: اساس و بنيان اين نظريه بازنگري مفاهيم نشانه‌شناسي پيش از خودش يعني (نشانه‌شناسي ساختارگرا) است. بنابراين در اين نظريه نشانه‌شناسي «پساسوسوري» در نظام نشانه‌اي متون هنري با لايه‌هاي متعددي روبروايم كه در يك نظام همنشينی، متن را تشكيل مي‌دهند. 

وي تعزيه را يك نظام نشانه‌اي چند فرهنگي به شمار آورد كه حاوي لايه‌هاي متعددي است و اظهار داشت: هر كدام از اين لايه‌ها (عناصر) باز خودش در جايگاه خود يك متن مستقل محسوب مي‌شود. يعني در موسيقي ايراني يك متن شنيداري در نظر گرفته شده كه باز حاوي لايه‌هاي متعددي است؛ چون خواننده، نوازنده، آواها، ملودي‌ها يا معناي دستگاه در موسيقي ايراني، لايه‌هايي‌اند كه وقتي كنار هم قرار مي‌گيرند فرم كلي موسيقي را تشكيل مي‌دهند كه به آن متن موسيقي گفته مي‌شود.

رشيدي ادامه داد: در نظريه نشانه‌شناسي لايه‌اي متن يك پديده فيزيكي و در عين حال نامحدودي به شمار مي‌رود. هر متني براساس لايه‌هاي متعدد باز و بي‌پايان است. از اين لايه‌هاي متعدد متن، برخي اصلي‌اند و برخي فرعي؛ ولي در نهايت اعتبار و موجوديت متن مثل تعزيه يا موسيقي وابسته به همنشيني يا كنار هم قرار گرفتن لايه‌هاي متعدد است.

وي گفت: در چارچوب موسيقي ايراني اگر معناي دستگاه را حذف كنيم و يا يكي از دستگاه‌ها را در نظر نياوريم اعتبار آن متن به هم مي‌ريزد. در تحليل متون هنري هم به اين شكل است. به طور نمونه، «جان كيج» موسيقي‌دان قرن ۲۰ اثري دارد به نام «چهار دقيقه سي و سه ثانيه سكوت». كيج در هنگام اجراي كنسرت پشت پيانو مي‌نشيند در پيانو را باز مي‌كند و بدون اينكه به شستي‌هاي پيانو دست ببرد چهار دقيقه و سي و سه ثانيه سكوت مي‌كند و بعد اجرا تمام مي‌شود. سوال اين است آيا اينجا موسيقي شكل گرفته است؟

رشيدي توضيح داد: خوب اين لايه‌هاي متعدد كه باعث مي‌شود كه اين سكوت اعتبار موسيقايي پيدا كند چيست؟ طبعا لايه‌هاي خارج از متن است مثل حضور خود نوازنده، ساز، مخاطبان و از همه مهمتر مفسران و منتقدان كه اين اثر را اثري كاملا موسيقيايي و هنري محسوب كرده‌اند. 

وي گفت: اين رويكرد نشانه‌شناسي لايه‌اي امروزه در تحليل متون مختلف سمعي و بصري مي‌تواند كاربردهاي متفاوتي داشته باشد. در تعزيه حضور لايه‌هاي همنشين متعدد است كه موجب مي‌شود نظام نشانه‌اي تعزيه موجوديت و اعتبار يك متن قابل تحليل را به‌دست آورد.

رشيدي ادامه داد: «شكلوفسكي» به عنوان يكي از پژوهشگران علوم تعزيه سه عنصر اساسي «داستان»،‌ «شخصيت‌ها» و «ابزار و سايل» را براي تعزيه در نظر گرفته است. به اعتقاد من به عنوان يك نشانه‌شناس مواردي كه او گفته و نام برده در حقيقت لايه‌ها يك متن به شمار مي‌رود.

وي در كتاب «نشانه‌شناسي موسيقي تعزيه» به لايه اصلي ديگري اشاره كرده كه موسيقي نام دارد يعني به نوعي با افزودن اين عنصر يا لايه اصلي به مواردي كه «شكلوفسكي» نام مي‌برد به دامنه متن افزوده‌ و حتي اگر بخواهيم لايه‌هاي ديگري به آن اضافه كنيم اين امكان وجود دارد.

رشيدي توضيح داد: در اين كتاب به بسياري از مفاهيم اصلي مانند بافت‌، بافت‌سازي، بافت‌زدايي، ساختار، سلسله مراتب متن محورهاي جانشيني و هم‌نشيني پايه و مبناي نظري اشاره كرده‌ام. اين كتاب از پنج فصل تشكيل شده و ساختار و فصل‌بندي كتاب اندكي متفاوت از ساير كتاب‌ها است يعني فصل‌بندي كتاب به روش APA كه نوعي سيستم دانشگاهي است شكل گرفته.

وي گفت: در فصلي از كتاب پيشينه مطالعات بسياري از آثار پژوهشي در حوزه نشانه‌شناسي موسيقي و موسيقي تعزيه مورد بررسي قرار گرفته است كه برخي از آنها جزو منابع اصلي اين كتاب به شمار مي‌رود.

رشيدي درباره منابع مورد استفاده خود توضيح داد: براي نوشتن اين اثر كتاب‌هاي حوزه نشانه‌شناسي و نشانه‌شناسي موسيقي كه تماما منابع انگليسي‌اند را مورد استفاده قرار داده‌ام البته به همت «فرزان سجودي» مجموعه كتاب‌هاي در حوزه نشانه‌شناسي به فارسي ترجمه شده‌اند كه جاي خرسندي دارد.

يكي از انگيزه‌هاي رشيدي براي نوشتن اين كتاب تجربه او در حوزه موسيقي ايراني است. وي توضيح داد: آشناي من با رديف‌هاي موسيقي ايراني باعث شد تحليل دقيق‌تري نسبت به موسيقي تعزيه داشته باشم. هرچند كه از دوران كودكي با مداحي كاملا آشنا بوده‌ام.

به گفته وي، كتاب «نشانه‌شناسي موسيقي تعزيه» از سوي جهاد دانشگاهي منتشر مي‌شود.