به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي صبح شنبه (29 آبان‌ماه) با سخنراني علي‌اكبر اشعري،مشاور فرهنگي رئيس جمهور، غلامعلي حدادعادل و حضور مسوولان و كارشناسان فرهنگي كشورمان برگزار شد.

در دهمين آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي كه در مركز همايش‌هاي كتابخانه ملي برگزار ‌شد، از برگزيدگان و اساتيد در رشته‌هاي مرتبط با نسخ خطي همچون فهرست‌نگاري، تصحيح متون، پايان‌نامه، مقاله، کتاب، احياء سند، کتابداري نسخ خطي، اهداي نسخ خطي به کتابخانه‌ها و ... قدرداني ‌شد.

حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمود مرعشي نجفي، فرزند مرحوم شهاب‌الدين مرعشي نجفي گفت: بسياري از نسخه‌شناسان پيشكسوت 60 سال قلم زده‌اند و اكنون در خانه نشسته‌اند و معطل هزينه روزمره خود هستند. ما بايد براي آن‌ها تدبيري بينديشم.

وي افزود: آيت‌الله مرعشي نجفي در يك خانواده اهل علم پا به عرصه هستي گذاشت و غير از علوم حوزوي در علم رجال نيز سرآمد بود.  سال 1342 هجري قمري به ايران مي‌آيد و پس از زيارت مشهد به قم مي‌رود و به او تكليف مي‌كنند كه در قم بماند و تدريس كند. وي كتاب‌هايي كه موروثي بود و از پدرانشان به او رسيده بود و بخشي را كه در نجف تهيه كرده بود به كتابخانه مرعشي نجفي مي‌آورد.

مرعشي نجفي در خاطرات خود مي‌گويد كه تشديد انگيزه گردآوري نسخه‌هاي خطي زماني به اوج خود رسيد كه در نجف در بازار و كاروانسراي قيصريه كه اغلب روحانيون در آن تردد داشتند كتاب‌هاي خطي مي‌آوردند و حراج مي‌كردند و بيشتر مسيحيان اين كتاب‌ها را خريداري مي‌كردند. با اين كه وضعيت مالي مناسبي نداشتم، يك وعده غذا را حذف كردم و در يك كارگاه برنج‌كوبي مشغول به كار شدم و نماز و روزه استيجاري گرفتم تا بتوانم نسخه‌هاي خطي را خريداري كنم.

وي افزود: مرعشي نجفي تعداد 287 نسخه خطي به كتابخانه دانشگاه تهران، 300 نسخه خطي به كتابخانه آستان قدس رضوي، 400 نسخه خطي به كتابخانه عبدالعظيم و كتابخانه حضرت معصومه (س) و 200 نسخه خطي به كتابخانه شاهچراغ اهدا كرده‌اند.

سيدمحمود مرعشي نجفي خاطرنشان كرد: با عنايت امام راحل (ره) 21 هزار و 500 متر زمين در اختيار پدرم گذاشته شد و امروز كتابخانه مرعشي نجفي با 500 هزار جلد نسخه چاپي و 300 هزار نسخه خطي اسناد و مدارك ارزشمندي در خود جاي داده است و در حال حاضر مشغول تهيه يك مجموعه 100 جلدي از آثار شيعه هستيم.

وي افزود: كتابخانه مرعشي نجفي نظر به اعتباري كه دارد روزانه مورد توجه اساتيد و روحانيون است و از خارج از كشور نيز هر روز ميهماناني مي‌آيند و از منابع اين كتابخانه استفاده مي‌كنند. مرعشي نجفي در حرم حضرت معصومه (س) 70 سال نماز جماعت اول وقت اقامه مي‌كرد و به كبوتر حرم شهرت يافته بود.

فرزند مرعشي نجفي يادآور شد: پدرم مي‌گفت مرا در راهروي عمومي كتابخانه دفن كنيد. مي‌خواهم زير پاي افرادي باشم كه به اين كتابخانه مي‌آيند و مطالعه مي‌كنند. من اين كتاب‌ها را در طبق اخلاص مي‌گذارم و تقديم ايران اسلامي مي‌كنم.

وي افزود: سيدمحمد مشكوة، بديع‌الزمان فروزانفر، جلال همايي و... روزهاي جمعه مي‌آمدند و از كتاب‌هاي كتابخانه مرعشي نجفي استفاده مي‌كردند. در اين كتابخانه آثار چاپي بسيار نفيسي وجود دارد. آثار بسياري از ايشان چاپ شده و برخي از آثارشان هنوز چاپ نشده و در مرحله انتشار قرار دارد.

وي افزود: در قم پژوهشكده‌اي براي علم كتابداري، مأخذشناسي و نسخه‌شناسي پديد آورده‌ايم و 130 هزار متر به آن اختصاص داده‌ايم. اين يك طرح ملي است كه براي آينده در نظر گرفته‌ايم. در كتابخانه بخشي را به علم انساب اختصاص داده‌ايم كه در علم نسب آن را براي نخستين‌بار چاپ كرده‌ايم. 


سرافرازي شيعه با كتاب شيخ آقا بزرگ تهراني
حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمود فاطمي‌نيا سخنران بعدي دهمين آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي بود. وي گفت: مرعشي نجفي غير از مرجعيت يكي از كتاب‌شناسان بزرگ جهان اسلام بود. امروز نيز سالروز وفات شيخ آقا بزرگ تهراني است؛ كسي كه شيعه را با كتاب «الذريعه الی تصانيف الشيعه» سرافراز كرد.

وي افزود: كتاب‌شناسي مرعشي نجفي نشان مي‌دهد وي در چندين علم صاحب نظر بوده است. مرعشي نجفي صاحب كرامات باهره بوده است. امروز از دو كتاب‌شناس بزرگ جهان اسلام ياد كرده‌ايم؛ سيد شهاب‌الدين مرعشي نجفي و شيخ آقا بزرگ تهراني.

اين نسخه‌شناس يادآور شد: امروزه چند نسخه‌پيچ داريم كه نام 100 كتاب را حفظ كرده‌اند، ولي نمي‌دانند كه محتواي آن چيست؟ موضوع‌شناسي و مرجع‌شناسي بسيار مهم است. مرعشي نجفي موضوع‌شناس است و بر موضوعات احاطه دارد. مرعشي نجفي حافظه قوي و سرعت انتقال خوبي داشت. وي بر تمام رشته‌هاي علوم اسلامي آگاهي داشت. كتابخانه مرعشي نجفي از لحاظ كيفيت يكي از كم‌نظيرترين كتابخانه‌هاي عالم اسلام است. 

سپس دكتر حبيب‌الله عظيمي، معاون كتابخانه ملي و دبير علمي دهمين آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي به ارايه گزارش پرداخت و گفت: فراخوان ارسال آثار علمي، پژوهشي براي شركت در دهمين همايش بزرگداشت حاميان نسخ خطي توسط سازمان اسناد و كتابخانه ملي اعلام شد.

بر اساس اين فراخوان از استادان، پژوهشگران، دانشجويان، دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي دعوت شد دو نسخه از آثار پژوهشي خود را كه در حوزه نسخه‌هاي خطي اعم از كتاب، پايان‌نامه، مقاله، فهرست، نقد و تصحيح متون در سال 1388 منتشر شده، براي ارزيابي و انتخاب آثار برتر به دبيرخانه دهمين همايش بزرگداشت حاميان نسخ خطي ارسال كنند.

وي افزود: امسال اين مراسم دو ويژگي داشت كه اين آيين را از آيين‌هاي سال قبل متمايز مي‌كرد. ويژگي اين آيين به بزرگ مرجع عالم تشيع و فرزند دانشمند آن اختصاص داشت.

عظيمي در پايان سخنانش به ارايه آثار رسيده به دبيرخانه دهمين آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي و داوري‌ها پرداخت. سپس سيدكاظم حافظيان ‌رضوي پيام انجمن كتابداري را براي حاضران در جلسه قرائت كرد.

قدرداني سازمان‌‌ها و موسسات از حجت‌الاسلام والمسلمين سيد محمد مرعشي نجفي، قدرداني از پيشكسوتان حوزه نسخ خطي، اهداي جايزه به حجت‌الاسلام والمسلمين دكتر رسول جعفريان، رئيس كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي به عنوان فعال‌ترين مركز در زمينه توليد آثار علمي مرتبط با نسخه‌هاي خطي و اهدا جايزه به پديدآورندگان آثار برگزيده در حوزه نسخ خطي پايان‌بخش دهمين آيين بزرگداشت حاميان نسخ خطي بود.