به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست هفتگی شهر کتاب به نقد و بررسی کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» اختصاص داشت. این نشست با حضور دکتر قاسم کاکایی، دکتر غلامرضا خاکی و دکتر حسین محمودی امروز(19 شهریورماه) در مرکز فرهنگی شهر کتاب برپا شد.
در ابتدای این نشست علی‌اصغر محمدخانی، دبیر نشست، به معرفی کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» و محتوای آن پرداخت. وی همچنین درباره تفاوت نیایش با دعا، جایگاه دعا در مسیحیت و فرهنگ اسلامی و رابطه دعا میان قضا و قدر در سرنوشت ایراد سخن کرد.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر قاسم کاکایی به عنوان ویراستار کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» عنوان کرد: دعای روح دین است و موضوعی که امروز با آن مواجهیم، غفلت در روح و باطن دین است. در حقیقت، روح دین زیر سلطه جنبه‌های دیگر قرار گرفته است و اگر به این جنبه دین توجه نشود، دین و دیانت ما آسیب خواهد دید.
وی گفت: «ونسان برومر» یکی از مطرح‌ترین فیلسوفان دین در عصر معاصر است و با نگارش کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» توانسته چندین جایزه بین‌المللی دریافت کند. او در سال 1379 هجری شمسی با سفر به ایران توانست اسلام را بشناسد، چرا که پیش از این اسلام را اسلام طالبانی دریافته بود. این فیلسوف بزرگ اروپایی تفاوت در مضامین دین اسلام با مسیحیت را کمتر از تفاوت مضامین دو فرقه مسیحیت دانسته است.
این مدرس دانشگاه شیراز افزود: برومر در سومین سفر خود به ایران به مناسبت روز جهانی فلسفه، کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» را هم آورده بود که اشکان بحرانی و مسعود رهبری با دیدن این اثر تصمیم به ترجمه آن را گرفتند. برومر نیز ترجمه این اثر را منوط به نظارت و ویراستاری من بر اثر و اسلامی کردن مصداق‌های مسیحی کتاب پذیرفت. اساس کار برومر بر پایه دیدگاه «الهیات وحیانی گشوده» است. وی معتقد است در الهیات سنتی، خداوند مطلق معرفی شده و خدا دریافت کننده صفات سلبی است، در حالی که خدای کتاب‌های مقدس و ادیان ابراهیمی با چنین نگرشی فاصله بسیار دارد.
وی افزود: برومر در این اثر دعا را کالبد شکافی و تاثیر دعا بر خداوند را از ابعاد گوناگون واکاوی می‌کند. او در این اثر نشان می‌دهد که دعا بر شخص نیایشگر چه میزان تاثیر دارد. برومر پاسخ می‌دهد که دعا یک نوع روان‌درمانی به شمار می‌آید. همچنین در کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» تغییرناپذیری خداوند، رابطه دعا و چشم ایمان و رابطه دعا با باورهای دینی بررسی می‌شوند. این فیلسوف نشان می‌دهد که دعا یک راز و نیاز میان عاشق و معشوق است. همچنین از یک سو نیاز و از سوی دیگر ناز مطرح می‌شود.
در بخشی از این نشست، دکتر غلامرضا خاکی، استاد دانشگاه تهران، به عنوان یکی از منتقدان کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» گفت: نیایش با دعا تفاوت دارد و این واژه در زبان پارسی پهلوی «نیایشن» خوانده می‌شده و به معنای جای فرود آمدن بوده است. معنای دعا، خواستن است که با معنای نیایش ناهمگون به نظر می‌رسید اما نیایش عملیاتی است که حمد و سپاس در آن می‌گذاریم.
وی درباره ساختار، ترجمه، معادل‌سازی و چگونگی تعلیقات کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» عنوان کرد: در ویرایش دوم این اثر، بخش دیگری به عنوان ایمان و اعتقاد دینی اضافه شده است. اصولا دعا کار فرد ایمان‌دار است و فرد با ایمان به نیایش می‌پردازد اما در کتاب حاضر ابتدا نیایش مورد بررسی قرار گرفته شده و سپس مخاطب وارد مبحث ایمان می‌شود. بهتر بود به این موضوع توجه می‌شد.
این مدرس دانشگاه با بیان این‌که برخی عرفا دعا را دخالت در کار خداوند می‌دانند و این کتاب فرصتی بود که به این موضوع هم پرداخته شود، گفت: در کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» می‌توانستید عقیده روشنفکران دینی را نیز درباره نزل قرآن کریم مبنی بر کلام مطلق خدا یا تجربیات حضرت رسول(ص) واکاوی کنید. همچنین در کتاب نام دکتر کاکایی به عنوان ویراستار درج شده است اما معین نیست که ویراستار ادبی یا فنی که البته شخصیت و دانش استاد کاکایی هر دو مقوله را شامل می‌شود.
مولف کتاب «روش تحقیق در مدیریت» یادآور شد: برخی واژگان در کتاب به شکل ایتالیک نوشته شده‌اند که احتمالا مترجمان دقیقا معادل کلماتی را که در متن اصلی با معنی خاصی آورده شده‌اند، این‌گونه نوشته‌اند. این در حالی است که برخی از این واژگان ایتالیک، معادل انگلیسی دارند و بعضی دیگر ندارند. من رابطه مشخصی در این‌باره در کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» نیافتم. همچنین متون کتاب به یکسان‌سازی نیاز دارند، زیرا برخی واژگان به شکلی پارسی و برخی به شکل عربی بیان شده‌اند. اگر یکسان‌سازی شوند، متن کتاب دلنشین‌تر و چشم‌نوازتر خواهد شد و سطح مخاطب با این نوع نگارش تغییر نمی‌کند.
دکتر حسین محمودی، یکی دیگر از منتقدان ،در این نشست گفت: میان فلسفه دین و علم کلام موضوعات مشترکی وجود دارند اما هدف و روش برخورد با آن کاملا متفاوت است. در فلسفه دین، سخن گفتن از خدا و سخن گفتن با خدا مطرح می‌شود. در حقیقت، سخن گفتن با خدا اصل اساسی در سخن گفتن است و شامل دو بخش سخن گفتن خداوند با ما و سخن گفتن ما با خداوند می‌شود.
وی اضافه کرد: پیش از این شاهد نگارش و ترجمه آثار متعددی در حوزه سخن گفتن خداوند با ما بوده‌ایم اما درباره سخن گفتن ما با خداوند از داشتن کتاب با نگرشی چالشی و فلسفی بی‌بهره بوده‌ایم که به نظر می‌رسد با نگارش و ترجمه کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» این بخش از فلسفه دین جان تازه‌ای گرفت و خلاء آن پوشش یافت.
محمودی با بیان این‌که کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» نخستین کتاب در قالبی مستقل در حوزه سخن گفتن ما با خداوند به شمار می‌آید، گفت: ترجمه این کتاب از متنی روان و خوش‌خوان برخوردار است و نشان می‌دهد که مزه فلسفه دین را از طریق کتاب خوب، می‌توان چشید.
وی افزود: محتوای این کتاب نشان می‌دهد که اگر در دعا خواستار چیزی یا واقع نشدن آن از خداوندیم، تاثیر آن بر دنیای با حکمت خداوند چگونه است. مضامین کتاب به مخاطب می‌فهماند که دعا کردن امری بیهوده نیست و خدای متعال عالم را با بی‌نهایت خیر آفریده است و دعا کردن ما، این عالم را با بی‌نهایت خیر به اضافه یک ذره کوچک خیر همراه می‌شود که خداوند آن را بیشتر دوست دارد. دعای ما منافاتی با خیرخواهی خداوند بر عالم ندارد.
در بخش پایانی این نشست دکتر کاکایی، ویراستار کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» به سوالات و نقدهای منتقدان پاسخ گفت و بخش پایانی این نشست به پرسش و پاسخ حضار از منتقدان و ویراستار کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» گذشت.
نشست نقد و بررسی کتاب «هنگام نیایش چه می‌کنیم؟» امروز(19 شهریورماه) در مرکز فرهنگی شهر کتاب برپا شد.
سه‌شنبه ۱۹ شهریور ۱۳۹۲ - ۲۰:۱۶
نظر شما