حسين صبري با اشاره به ویژگی‌های کتاب «جانور باستانشناسي» به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: مباحث اين كتاب مرجعي است درباره بازيابي، مستندسازي و داده‌هاي حاصل از اكتشافات باستانشناسي كه پيش از آن سابقه نشر در ايران به اين صورت نداشته است. اصل اين كتاب از انتشارات دانشگاه كمبريج است كه به عنوان يك كتاب درسي و مرجع تدريس مي‌شود و نويسندگان اين اثر، «اليزابت جي. ريتز» و «اليزابت س. وينگ» هر دو از متخصصان و صاحب‌نظران حوزه باستان‌شناسی هستند.
وی ادامه داد: در ترجمه اين اثر، مشكلات بسياري وجود داشت، از جمله اين‌كه هنوز واژه‌هايي در رابطه با اين شاخه از باستانشناسي در ايران وجود نداشت و ما در برخي از جاها با كمك متخصصان اين رشته، فرهنگستان و خود استاد كمال‌الدين نيكنامي (مترجم اول اين كتاب) كه در اين زمينه فعاليت داشتند، مجبور به ابداع برخي واژه‌ها در اين حوزه شديم.
اين دانشجوي دكتراي باستانشناسي دانشگاه مازندران، درباره اهميت اين كتاب گفت: اين كتاب اهميت فراواني در تحقيقات باستانشناسي دارد؛ چراكه با استفاده از اطلاعات مستقيم و دست اول با رويكردهاي مختلف، اطلاعات متنوعي را در ابعاد سياسي، مذهبي، معيشتي و غيره يك جامعه ارایه مي‌دهد و از آن‌جا كه ما در جامعه علمي خودمان نياز به ترجمه چنين كتابي داشتيم، خود را ملزم به ترجمه آن ديديم. هرچند كه اين كتاب، به طور كامل داده‌هاي جانوري ایران را در برنمي‌گيرد و بيشتر بحث آن جانوراني هستند كه در حوزه آمريكاي شمالي وجود دارند اما با توجه به اين‌كه نمونه مشابهي از اين كتاب وجود نداشت، ضرورت ترجمه آن احساس شد اگرچه ممكن است انتخاب ما در اين راستا كامل نبوده نباشد.
مترجم كتاب «جانور باستانشناسي» افزود: با اين حال، ما اميدواريم ترجمه اين كتاب فتح بابي براي ادامه مطالعات اين عرصه در آينده از سوي محققان باشد تا با بيان مباحث تازه‌اي در اين حوزه، خلاهاي داده‌هاي جانوري كشور خودمان پر شود.
مباحث این کتاب تاکنون در باستان‌شناسی مطرح نشده است
وی درباره علت برگزيده شدن اين اثر به زعم خود گفت: نوپردازي اين كتاب در ايران و واژه‌هاي ابداعي حوزه باستان‌شناسی شايد از عوامل برگزيده‌شدن اين كتاب از سوي داوران بوده است؛ چراكه مباحثي كه در اين كتاب مطرح مي‌شود تاكنون در باستانشناسي به آن پرداخته نشده است و اغلب كاوش‌هايي كه تاكنون شده در بهترين حالت، بايگاني مي‌شود تا يك متخصص بيايد و آن را تفسير كند.
وي با اشاره به بازخورد اين اثر در محافل علمي گفت: با توجه به مباحث تخصصي مطرح‌شده در كتاب، اين اثر با استقبال بسيار خوبي از سوي باستان‌شناسان چه پيش از تاريخ و چه پس از تاريخ برخوردار بوده است.
صبري، همچنين درباره تاثير اين كتاب در آثار بعدي نويسندگان مشترك اين اثر گفت: از آن‌جا كه رويكردمان در اين كتاب، مبني بر پيگيري نيازهاي جامعه باستانشناسي بوده است و با توجه به اين‌كه اين رشته، رشته نويي در ايران محسوب مي‌شود و با كوهي از اطلاعات دست به گريبان اين رشته روبه رو هستيم، سعي مي‌كنيم در آينده براي پركردن خلاهاي مذكور در ايران، اين مباحث را به طور جدي مورد پيگيري قرار دهيم.
اين پژوهشگر باستان‌شناس، نظر خود را درباره جايزه كتاب فصل و ضرورت برگزاري آن چنين تصريح كرد: اين‌گونه جوايز واقعا مشوق‌هاي خوب و ارزشمندي هستند؛ چراكه افرادي مثل ما متوجه مي‌شوند كه نگاهي خارج از مجموعه تخصصي به اين‌گونه كتاب‌هاست و براي آن ارج گذاشته مي‌شود و اين موضوع خيلي اميدوار كننده است.
نگاهی به كتاب «جانورباستان‌شناسي»
اين كتاب براي تمام كساني آماده شده است كه به كشف، شناسايي و تحليل بقاياي جانوري از محوطه‌هاي باستان‌شناختي علاقه‌مند هستند. مرور روش‌هاي جانورشناختي و پيشنهاد شرايطي كه به وسيله آن شرايط، داده‌ها هرچه موفقيت‌آميزتر به كار برده شوند، هدف نويسندگان اين كتاب بوده است. تبادل بين پژوهش‌هاي باستان‌شناختي، زيستي، قوم‌نگاري و ديرينه‌شناسي ويژگي تبيين‌كننده مهمي از بقاياي جانوري است كه پيونددهنده مطالب اين كتاب است.
در این کتاب آمده است: «واژه جانورشناسي به شكل‌هاي ديگري مانند باستان جانورشناسي، قوم جانورشناسي و يا استخوان‌باستان‌شناسي نيز استفاده مي‌شود و جدا از تغييرات اندك ظاهري آن‌ها با همديگر، همگي بر يك دانش ميان‌رشته‌اي دلالت مي‌كنند كه پژوهش درباره بقاياي حيواناتي را كه از محوطه‌هاي باستان‌شناختي به دست مي‌آيند، به عهده دارد.»
تاكيد اين كتاب بر جانوراني است كه بقاياي آن‌ها اطلاعاتي درباره جنبه‌هاي پيوندهاي بين انسان‌ها و محيط هاي طبيعي و اجتماعي آن به‌ویژه فرايندهاي شكل‌گيري محوطه‌ها، راهكارهاي معيشتي و محيط‌هاي كهن گذشته به ما مي‌دهد. از بين اين جانوران، آن‌هايي كه غذا، پناهگاه، حمل و نقل، سوخت، ابزار، زيورآلات، لباس و هويت اجتماعي مي‌بخشند، توجه خاصي را به خود جلب مي‌كنند. همچنين مواد فرهنگي را بررسي مي‌كند كه با تهيه و تدارك و پرورش جانوران ارتباط دارند.
سه‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ - ۱۸:۴۴
نظر شما