به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در هفته‌ای که گذشت در حوزه تاریخ و سیاست برنامه‌هایی با محوریت کتاب‌های تاریخی برگزار شد و برخی از پژوهشگران و محققان و منتقدان را گرد هم آورد تا درباره یک کتاب یا یک موضوع تاریخی بررسی و بحث کنند. در این گزارش مروری داریم به برنامه‌هایی که در هفته گذشته برگزار شد.

«مقتل ابومخنف» حاصل بررسی سه هزار روایت است

حجت‌الله جودکی، پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: چاره‌ای نداریم جز اینکه معرفت واقعی را کسب کنیم و راه کسب معرفت واقعی، تحقیق و مطالعه است. سه هزار روایت مربوط به کربلا را بررسی کردم و در نهایت «مقتل ابومخنف» را انتخاب کردم. برای اینکه بسیاری از روایت‌ها عقل و علم را نفی می‌کنند و من با تحقیق و تفحص سالم‌ترین‌ها را برگزیدم.

«مورس؛ شکنجه به روایت مبارزین انقلاب»  منتشر شد

انتشارات رای نو کتاب «مورس؛ شکنجه به روایت مبارزین انقلاب» با تحقیق و پژوهش زهره السادات فرقانی را به چاپ رساند. کتاب «مورس؛ شکنجه به روایت مبارزین انقلاب» پژوهشی خاطره‌محور از شکنجه به روایت مبارزین انقلاب درصدد است بخشی از زوایای تاریخ معاصر ایران را روشن کند و ایثار مردم این کهن بوم‌وبر را بر لوح تاریخ و ادبیات این مرز و بوم ماندگار سازد.

  ترجمه فارسی کتاب «قرقیزها» در راه است

غلامحسین یادگاری، سفیر و ابوذر طوقانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیشکک به دعوت قانی بیک ایمان علی یف، وزیر آموزش و علوم قرقیزستان در مراسم رونمایی از ترجمه کره‌ای کتاب ایشان با عنوان «قرقیزها» در محل کتابخانه ملی قرقیزستان شرکت کردند. رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیشکک در مراسم رونمایی از ترجمه کره‌ای کتاب وزیر آموزش و علوم قرقیزستان با عنوان «قرقیزها» گفت: ترجمه فارسی این اثر در دست تهیه و اقدام است.

پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و دانشگاه شیراز تفاهم‌نامه امضاء کردند

این تفاهم‌نامه به منظور تقویت مناسبات و ارتباطات علمی، همفکری و همکاری‌های آموزشی و پژوهشی به امضاء مصطفی ده‌پهلوان رئیس پژوهشگاه و ستار خالدیان رئیس دانشگاه هنر شیراز رسید.

عزاداری ایرانیان در رثای امام حسین(ع)یکی از مؤلفه‌های بسیار مهم فرهنگ آئینی در ایران است

سیدهادی موسوی، پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: قیام کربلا به وجود آورنده و ایجادکننده فرهنگ آئینی در ایران بوده به طوری که برخی از ارزش‌های اخلاقی و انسانی و دینی با تمسک به عاشورا در جامعه ایران شکل گرفته‌اند و معنی پیدا کرده‌اند.

آرمان جنبش عاشورا در فرایند زیست سیاسی امام حسین(ع) واکاوی شد

محمدرضا بارانی، عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا(س) گفت: امام تا پایان به قول خود پایبند است. واگرایی و پیمان‌شکنی آشکار شیعیان و روشنگری درباره چرایی آمدن از نتایج گام آخر است. آرمان کلیدی جنبش عاشورا فرهنگ‌سازی اندیشه راستین در بین مردم بود. منطق زیست سیاسی را روشن کردند و در همه جا شاخص ارائه دادند.

احیا شدن میراث شیخ فضل‌الله نوری در تاریخ معاصر ایران موثر است

حجت‌الاسلام محمدهادی رحیمی صادق، رئیس حوزه‌های علمیه تهران در پیش همایش ملی شیخ شهید؛ بزرگداشت آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری که یکشنبه 8 مردادماه 1402 با حضور نمایندگانی از اصحاب رسانه برگزار شد، گفت:‌ شیخ فضل‌الله نوری عالمی فقیه و سکاندار علم و اجتهاد و مبارزه با طاغوت بوده است.

موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در سطح جهان ارزیابی شد

موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بر اساس ارزیابی Museum World Ranking در رتبه 322 موزه‌های جهان قرار گرفت. پایگاه بین‌المللی رتبه‌بندی موزه‌های جهان یک نهاد پژوهشی مستقل اروپایی است كه موزه‌های مختلف دنیا را بر اساس معیارهای مختلف كمی و كیفی مانند اثربخشی، فرهنگ مدیریتی و سازمانی، سودآوری، رقابت پذیری، نوآوری، و بنا بر اطلاعاتی كه هم نماینده‌های موزه‌ها در اختیار این نهاد قرار می‌دهند، ارزیابی می‌کند.

کتاب «رفیق بروجردی» رونمایی شد

اکبر براتی در رونمایی کتاب «رفیق بروجردی» نوشته مرتضی فتح‌الله‌زاده گفت: برای نوشتن این اثر بحث‌های مفصلی در رابطه با تاریخ شفاهی شکل گرفت و ما باتوجه به گذشت چهار دهه می‌توانستیم موارد بیشتری را بیان کنیم و به این واسطه بحث‌های بعد از انقلاب مفصل‌تر مطرح شد. ما در این بحث‌ها تا سال ۸۸ را مطرح کردیم، ولی چیزی که در کتاب چاپ شده مسائل تا سال ۶۳ است و صرفا اشاراتی هم به سال‌های بعد دارد. دلایلی هم داشت اعم از اینکه مباحث مطرح شده در یک جلد نمی‌گنجید، یا بعضی از مسئولین اجازه انتشار ندادند.

کرمی‌پور: فراز و فرود زندگی روحانیون به درستی منعکس شده است

حمید کرمی‌پور، عضو هیات علمی دانشگاه تهران در میزگرد بررسی و نقد«فقیه اصلاح‌گر» گفت: نکته جالبی که در کتاب دیدم این‌که همیشه شبکه اجتماعی علما بسیار قوی بوده است. به طوری که سؤال پیش می‌آمد که در زمان مبارزه چگونه ارتزاق می‌کردند و چگونه راه‌های ممر معاش‌شان قطع نمی‌شد؟ واقعیت این است که در کتاب «فقیه اصلاحگر» خیلی خوب می‌توانیم به این نتیجه برسیم که علمای بانفوذ زندگی عادی‌شان حتی زمانی که مخالف وضع موجود بودند، تأمین می‌شد. در کتاب به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در جاهای مختلف در ذیل خاطرات توضیح داده می‌شود که چه کسی به او کمک می‌کرد و منابع مالی‌اش چگونه تأمین می‌شد.

نشست نقد کتاب «کشف حجاب: بازخوانی یک مداخله مدرن» برگزار شد

نشست نقد کتاب «کشف حجاب: بازخوانی یک مداخله مدرن» دوشنبه 9 مرداد در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. این کتاب نوشته فاطمه صادقی گیوی است و انتشارات نگاه معاصر آن را منتشر کرده است.

کتاب «جنگ‌ها چگونه ما را تغییر دادند؟» بررسی شد

بیستمین نشست از سلسله نشست‌های عصر دوشنبه‌های بخارا به مناسبت انتشار کتاب «جنگ‌ها چگونه ما را تغییر دادند؟» دوشنبه نهم مردادماه 1402 برگزار شد. سودابه قیصری، مترجم گفت: صحبت مرزنشینان از تجربه جنگ برای ما نوعی شوخی تلخ است. مایه تأسف این است که ما کسانی را که تجربه جنگ دارند، یکی‌یکی از دست می‌دهیم بدون اینکه خاطره‌های جنگ به نسل بعد منتقل شود.

شیخ فضل‌الله نوری، نماد استقلال ایران

حجت‌الاسلام علی‌اکبر رشاد گفت: زبان فارسی را علما حفظ کردند در دقاقین علما زبان فارسی حفظ شده و معمولا علمای حوزه دیوان داشتند و زبان فارسی را در اشعار به کار گرفتند که این زبان بخشی از هویت و استقلال ماست و این زبان فارسی را در اشعار علامه سبزواری دیدیم.

شیخ شهید درصدد برآمد به مشروطه هویت انقلابی دهد

موسی نجفی، رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: شیخ فضل‌الله نوری به عنوان یک عالم در مشروطه مشروعه به نقص مشروطه پی برد و درصدد اصلاح آن برآمد نه براندازی آن برخلاف آنچه که دشمنانش می‌گویند.

دشمنی بابیان با شیخ شهید در تاریخ‌نگاری مشروطه رسوخ کرده است

سید مقداد نبوی، پژوهشگر تاریخ گفت: همه تصور می‌کنند که مقابله شیخ با بابیت و بهاییه منحصر به سال‌های مشروطه بوده در حالی که به سال‌ها قبل برمی‌گردد. اما در دوره مشروطه این مواجه علنی می‌شود و شیخ به دلیل همین انحرافات نسبت به رویکرد روشنفکران در مشروطه بدبین شد.

کتاب «جزیره سرگردانی» رونمایی شد

محمد عطریانفر، فعال سیاسی با اشاره به این‌که چرا سازمان مجاهدین خلق اینقدر مهم است؟ گفت: باید بدانیم چه چیزی آن را زنده نگه داشته است؟ در این زمینه گام‌های خوبی برداشته شده است و نهاد مطبوعاتی ایران بسیار جذاب کار کرده است. به نوعی حاشیه از متن دارد بزرگتر می‌شود.

«تارکد» به شبکه مستند رسید

به نقل از روابط عمومی شبکه مستند، مجموعه مستند «تارکد» به کارگردانی محمد صالح نیکنام تولید جدید شبکه مستند با موضوع پرونده‌های امنیتی انقلاب اسلامی به روایت اسناد لانه جاسوسی و ... از پنجشنبه ۱۲ مرداد ساعت ۲۲ پخش می‌شود. مجموعه مستند ۱۰ قسمتی «تارکد»، ۱۰ پرونده مهم در تاریخ انقلاب را به روایت اسناد لانه جاسوسی، ساواک، سیا، وزارت خارجه آمریکا و اسناد محرمانه داخلی بیان می‌کند.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران مطرح کرد

حمید احمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: قرارداد بستن به معنای آن نیست که چین و روسیه واقعا بپذیرند که جزایر برای عرب‌هاست هر چند شاید به دلیل منافع‌شان بی‌طرفی اختیار کنند و بگویند بین خودتان حل کنید، اما ما ایرانی‌ها گاهی بیش از حد انتظار داریم در حالی که سیاستمداران کشور ما باید دریابند که چین و روسیه پسرخاله ما نیستند و در جهان امروز منافع‌شان را دنبال می‌کنند.

باور شیخ شهید به مشروطه مشروعه

مازندران - پژوهشگر مازندرانی با اشاره به پیشگامی شیخ فضل‌الله در حرکت‌های اجتماعی و سیاسی ایران، گفت: همراهی شیخ فضل‌الله نوری با انقلاب مشروطه، سپس مخالفت با آن و پذیرش بخشی از آرا و اندیشه مشروطه با قید «مشروعه» دانستنی و خواندنی است.

در رونمایی از کتاب «جزیره سرگردانی» مطرح شد

عباس سلیمی‌نمین، تاریخ‌پژوه گفت: نکته مغفول این است که چرا مجاهدین خلق هنوز زنده است. شناخت پدیده‌ای به اسم مجاهدین خلق بسیار مهم است. مجاهدین خلق پدیده‌ای است در جهت مسخ کردن انسان‌ها. مسخ کردن انسان‌ها و خالی کردن آنها از عواطف انسانی پدیده‌ای منحصربه‌فرد در مجاهدین خلق است.

آیت‌الله سبحانی: شیخ فضل‌الله با قلمش اسلام را روشن کرد

آیت‌الله جعفر سبحانی در پیامی به کنگره ملی «شیخ شهید؛ فقیه تهران، دیده بان ایران» که عصر چهارشنبه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد، گفت: سخن ما درباره شهید بزرگوار آیت‌الله  مرحوم حاج شیخ فضل‌الله نوری اعلی‌الله مقامه است. ایشان هم دارای شهادت و هم دارای علم بود.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع): زیربنای اصلی تاریخ مشروطه بحث نگاه یک فقیه به دین است

قم- رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با بیان اینکه زیربنای اصلی تاریخ بسیار مهمی که ما به عنوان تاریخ مشروطه داریم و در نهایت به انقلاب اسلامی منتهی می‌شود، بحث دین و حکومت است، تصریح کرد: زیربنای اصلی تاریخ مشروطه بحث نگاه یک فقیه به دین است.

مراسم یادبود کاظم فیروزمند در خانه هنرمندان ایران برگزار شد

مسعود جعفری جزی، عضو فرهنگستان زبان فارسی گفت: شیوه کار فیروزمند برای ما می‌تواند بسیار آموزنده باشد؛ او راهی را انتخاب کرد که در اصطلاح جامعه‌شناسی به آن پاسخ فرهنگی می‌گویند. فرهنگ همیشه پناهگاه اهل اندیشه است. او انگیزه‌هایی فرهنگی و آرمانی قوی داشته و به دلیل نام یا نان به این کارها نپرداخته است.