به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، علی لطیفی، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نشست خبری یکشنبه  (19شهریورماه) با اصحباب رسانه به تشریح عملکرد و اقدامات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی پرداخت.

لطیفی در این نشست اظهار کرد: سال گذشته با استفاده از یافته‌های مجموعه‌های مختلف کشور یک نیازسنجی منسجم انجام دادیم. براساس این سنجش، ۱۰۰ یافته پژوهشی به دست رسید که با تحلیل این یافته‌ها مجموعه‌ای از شایستگی‌ها احصاء شد و این نظام‌واره شایستگی، براساس همین دستاوردها تدوین شد.
 
رئیس سازمان پژوهش برنامه درسی با بیان اینکه این نظام‌واره اکنون تدوین و در مرحله پایانی تامین اعتبار قرار دارد، گفت: این نظام‌واره بر پایه چهار شایستگی هویت، تفکر، تعقل و ارتباط مسئولانه استوار است و در طراحی کتاب‌‌های جدید و موقعیت‌های یادگیری جدید، یکی از نقاط تمرکز آموزش و پرورش توجه بر تامین این شایستگی‌ها استوار است.
 
وی با اشاره به تدوین بیانیه هویت در دوره‌های تحصیلی گفت: بر این اساس ماموریت اساسی را هر دوره تحصیلی  مشخص کنیم و راهنمای برنامه درسی  اصلاح خواهد شد؛ همچنین بازطراحی جدول عناوین دروس و زمان آموزش نیز در دستور کار  است، زیرا جدول عناوین دروس از دهه هشتاد تاکنون تغییری نکرده است.

معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: این سازمان امیدوار است؛ بتواند برای دوره ابتدایی اول و دوم، پیش‌نویس کارشناسی را در 6ماهه دوم امسال به شورای عالی آموزش و پرورش ارائه کند.
 
لطیفی عنوان کرد: درحال حاضر چهار رشته نظری در متوسطه دوم و دو رشته فنی حرفه‌ای و کاردانش داریم، بررسی این مساله که متوسطه دوم نیز باید همین طراحی را داشته باشد یا یک تلفیقی رخ دهد. این موضوع در کارگروه مربوطه در سازمان در حال بررسی است؛ راهنمای تفصیلی را نیز برای عناوین درسی تولید خواهیم کرد.
 
رئیس سازمان پژوهش برنامه درسی از برگزاری دوره آموزشی چند‌روزه برای معلمان ابتدایی درباره بسته‌های تربیت و یادگیری، خبر داد و اظهار کرد: دوره آموزشی محدود برای توجیه همکاران دوره ابتدایی نسبت به تغییر تحول برنامه درسی با همکاری معاونت ابتدایی برگزار شد. در این دوره معلمان با تجربه مقطع ابتدایی در دوره آموزشی چند روزه شرکت کردند.
 
وی درباره تولید کتاب با کاغذ داخلی گفت: سال گذشته ۶۷ درصد کتاب‌های درسی و ۱۰۰ درصد جلد کتاب‌ها با مقوای تولید داخل تامین شد. فرآیند چاپ کتاب‌ها از سال گذشته آغاز شده بود؛ به‌طوری‌ که در مهرماه ۱۴۰۲حدود ۶۷ درصد کتاب‌های درسی با کاغذ تولید داخل و ۱۰۰ درصد جلد کتاب‌ها با مقوای تولید داخل چاپ شدند.

معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: امسال کل فرآیند تهیه کاغذ را از طریق شرکت‌های داخلی تامین کردیم و سال آینده یعنی مهرماه ۱۴۰۳ همه کتاب‌های درسی را با کاغذ داخلی تولید می‌کنیم.
 
لطیفی با بیان اینکه سال‌های ۹۱ تا ۹۷ کتاب‌هایی داشتیم که بدون اجرای آزمایشی و بعضا بدون برگزاری دوره آموزشی برای معلمان وارد مدرسه می‌شدند، عنوان کرد: بر همین اساس بود که کتاب‌های تازه‌تالیف بدون برگزاری دوره آموزشی برای معلمان وارد مدارس می‌شد و همین مساله موجب می‌شد، معلمان هیچ فهمی از این کتاب‌ها نداشته باشند. 
 
 وی با اشاره به اینکه سال ۹۰ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و سند برنامه درسی ملی تصویب شد و در آن زمان سازمان مکلف بود بخشی از آنچه در این اسناد برعهده او گذاشته بودند را انجام دهد، گفت: اجرای نظام آموزشی 6،‌سه،سه آموزش و پرورش را در یک فرآیند بسیار فوری و بدون زمان کافی قرار داد؛ به‌طوری که درگیر این مساله شد که برای پایه ششم ابتدایی بتواند معلم تامین کند. بر همین اساس؛ آموزش و پرورش و سازمان پژوهش برنامه درسی مکلف شدند در بازه محدود زمانی برخی کتاب‌های درسی را برای پایه ششم تولید کنند و این کار بدون اینکه طراحی کافی برای این تولید داشته باشند؛ انجام شد. 
 
 رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، با بیان اینکه این سازمان در آن سال و چند سال بعد از آن ناگهان درگیر فرایند تولید کتاب درسی بدون پیش‌نیاز مفهومی و برنامه درسی لازم شد، اظهار کرد: سازمان در برخی زمینه‌ها در سال‌های ۹۱ تا ۹۸ عملا کاری نتوانست بکند به‌جز تعدیل و اصلاح کتاب‌های سال‌های قبل و ارائه آن‌ها به‌عنوان کتاب‌های جدید و این امر به سازمان تحمیل شد. سازمان عنوان این کار را همسو کردن کتاب‌های درسی با اسناد تحول گذاشت و این یعنی خود سازمان معتقد بود این کار صرفا همسو‌سازی است و کتاب‌ها مبتنی بر اسناد تحول نیست.

وی با بیان اینکه در همه جای دنیا اینگونه است که کتاب درسی بعد از اینکه آزمایش را پشت سر می‌گذارند، وارد مدارس می‌شوند، گفت: در سال‌های  ۹۱ تا ۹۷ کتاب‌های آموزشی بدون اجرای آزمایشی، سراسری اجرا شد اما با این حال در سال‌های ۹۷ و ۹۸ این فرآیند پایان یافت و سازمان در موقعیت تامل قرار گرفت و ابتدای سال ۱۴۰۱ نقشه راهی را طراحی کردیم که برای تحول در محتوای آموزشی و برنامه درسی در سطح مدرسه چه باید کرد؟. در این راه ۱۲ پرسش مهم وجود داشت که سازمان به آن‌ها پاسخ داد.
 
لطیفی اظهار کرد: ارائه تصویری از برنامه درسی به مدرسه و معلم، تنوع‌بخشی به مواد و منابع آموزشی و ارائه نظام خدمات پشتیبانی علمی به مدرسه را سه ماموریت اصلی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی  درسی خواند.

وی افزود: برای تحقق این سه ماموریت، نقشه ماموریتی با هشت گام طراحی شد که از این هشت گام حداقل با پنج گام به‌طور جدی درگیر شدیم. گام نخست این فرآیند تدوین چارچوب انسجام‌بخشی به برنامه درسی است و گام دوم تدوین نظام‌واره شایستگی محتوای درسی است.
 
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی درباره ایجاد تحول در کتاب‌های درسی گفت: اصلاح کل محتوای درسی ۱۲ پایه، ۱۲ سال طول نمی‌کشد. در حال حاضر نمی‌توان زمان دقیقی اعلام کرد که تا پایان آن سال اصلاح به‌طور کامل انجام شده باشد اما به‌طور کلی دو تا سه سال اول، معطوف به‌اصلاح محتوای درسی پایه‌های اول تا سوم ابتدایی است و پس از آن همزمان اصلاحات متوسطه اول و دوم انجام می‌شود و همزمان کار تولید محتوا و بسته‌های جدید را شروع می‌کنیم.
 
لطیفی  با بیان اینکه برای سال آینده در حال تدارک هستیم که اگر مهر ۱۴۰۳ بخواهیم برای پایه اول ابتدایی بسته آموزشی جدید تولید کنیم، باید چه گام‌هایی را پشت سر بگذاریم، عنوان کرد: این امر در حال انجام است؛ همچنین اصلاحات متناسب با چهار شایستگی در نظام‌واره شایستگی انجام می‌شود و تغییر در جدول عناوین دروس نیز بر همین مبنا انجام می‌شود.
 
 
لطیفی با یبان اینکه سامانه ثبت سفارش کتاب‌های درسی تا پایان شهریور باز است و این سامانه را نمی‌بندیم، اظهار کرد: ثبت سفارش کتاب درسی وابسته به ثبت‌نام دانش‌آموز در مدرسه است؛ بنابراین ابتدا باید ثبت‌نام دانش‌آموز در مدرسه قطعی شود چون کتاب‌های درسی را به مدرسه می‌فرستیم.

وی افزود: درحال حاضر نیز چاپ سپاری کتاب‌های درسی سال ۱۴۰۳ـ۱۴۰۲ به پایان رسیده و از یکی دو هفته آینده چاپ‌سپاری کتاب‌های درسی برای مهر ۱۴۰۳ را آغاز می‌کنیم. توزیع کتاب‌های درسی از چاپخانه به استان‌ها و از استان‌ها به مدارس در حال انجام است. امسال بالغ بر ۱۵۳ میلیون جلد کتاب در قالب ۹۹۰ عنوان کتاب را چاپ‌سپاری کردیم.
 
وی درباره اقدامات انجام شده در طول یک‌سال گذشته این سازمان نیز گفت: سال گذشته سامانه دریافت نظرات دانش‌آموزان را طراحی کردیم؛ همچنین بهسازی کتاب‌های درسی را در دستور کار داشتیم که بر این اساس ۵۶ کتاب تقویت بهسازی شد؛ علاوه‌براین در پایه ابتدایی محتوای کتاب‌های درسی متناسب با آزمون «پرلز» برای تعمیق یادگیری دانش‌آموزان و در برخی تمرین‌ها ریاضی، علوم و فارسی اصلاح شد.
 
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی عنوان کرد: 6کتاب در مقطع متوسطه دوم ناظر بر جمعیت و خانواده، بازبینی شد. امسال سه کتاب «نونگاشت» برای اجرای آزمایشی داریم. یکی از این کتاب‌های نونگاشت «پیام‌های آسمانی» پایه هفتم است که به‌طور آزمایشی امسال در چند مدرسه اجرا می‌شود و اگر تایید اجرا را از دبیر و دانش‌آموز بگیریم، از سال آینده این کتاب، موازی با کتاب «هدیه‌های آسمانی» قبلی قرار می‌گیرد و دانش‌آموزان می‌توانند انتخاب کنند که کدام کتاب را آموزش ببینند.
 
 وی افزود: دو کتاب نونگاشت دیگر کتاب «کار و فناوری ۶ و ۷ » است که این دو کتاب هم در اجرای آزمایشی قرار دارند. چارچوب این دو کتاب تغییر عمده نکرده است اما با توجه به گذر ۱۰ ساله از تالیف آن، نیازمند به‌روزرسانی بودیم‌. بخش قابل‌توجه محتوای این کتاب به صورت چند رسانه‌ای آماده شده است؛ البته دوره آموزشی این سه کتاب نونگاشت برگزار شده است اما هر سه اجرای آزمایشی دارند. 
 
وی در پاسخ به سوالی در باره افزایش قیمت کتاب‌های درسی، گفت: امسال در حدود ۳۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش قیمت کتاب‌های درسی داشتیم که این درصد در مجموع طبیعی است؛ علاوه‌براین درصد قابل توجهی از هزینه کتاب‌های درسی در قالب یارانه تامین می‌شود.
 
لطیفی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اقدامات این سازمان در زمینه بهبود برنامه درسی برای کسب نتایج بهتر در آزمون تیمز و پرلز، عنوان کرد: یکی از اقدامات به اصلاحات برنامه درسی باز می‌گردد و دیگری مربوط به واقعی کردن زمان آموزش؛ البته ایران کمترین زمان آموزش نسبت به سایر کشورها را دارد؛ بنابراین قطعا  یکی از مداخلات لازم اصلاح بخش‌هایی از کتاب‌های درسی و برنامه درسی است.