تبيين تاريخي مباحث جانشيني پيامبر اكرم(ص) در چهارمين دفتر از كتاب «كلام وحي بر آستان ولايت» نوشته سيدعلي حسينی صدر با ترجمه محمد انصاري از سوي انتشارات دليلما منتشر شد.\
در طول تاريخ از سوي طليعهداران دين يا قدرت، در امور اخلاقي، مذهبي يا اجتماعي، گفتارها و سفارشها مشاهده ميشود، به ويژه سفارش به افراد برجسته نزد خود، در ارايه راهكارهاي علمي و عملي براي روزگار پس از خويش، مانند تعيين جانشين، كه از امور مسلم هر دين و ملت در هر عصر است. در اين زمينه در آياتي از قرآن كريم آمده است؛ «و وصي بها ابراهيم بنيه و يعقوب(بقره،132) و ابراهيم و يعقوب، پسران خود را به همان(آيين) سفارش كردند.»
همچنين از سوي حضرت رسول خدا(ص) و ديگر امامان(ع) احاديث فراواني درباره ضرورت وصيت صادر شده است؛ وصيت به اينكه هر فردي فرزندان، خانواده، دوستان و همكيشان خود را به اموري سفارش كند، ترغيب و تاكيد پيامبر(ص) به انجام وصيت، گوياي آن است كه او خود اولين و بهترين به جاي آورنده اين امر بوده است.
كتابهاي حديث، تاريخ و تفسير آكنده از وصايا و سفارشهاي خاتمالانبيا(ع) است؛ وصايايي كه هر يك راهگشاي دين و دنياي انسانها ـ حتي غير مسلمانان ـ است. چه زيبا است وصيت كسي كه خداوند درباره او فرمودهاند؛ «و ما ينطق عنالهوي(ع) ان هو الا وحي يوحي(نجم، 3 و 4) او از سر هوس سخن نميگويد و آنچه ميگويد جز وحي كه به سوي وي(الهام) شده است، نيست.»
مجامع علمي امروز جهان با همه پيشرفتهاي خود، در مقابل قرآن كريم، احاديث و گفتارهاي پيامبر اسلام(ص) و يكايك كلمات نهجالبلاغه و صحيفه سجاديه و جملات ديگر امامان(ع) سر تعظيم فرود آوردهاند و از آن جملات به اسرار آفرينش پي بردهاند. افسوس كه غير مسلمانان از كلام وحي بهره ميگيرند، اما اكثر مسلمانان از راه اهلبيت(ع) منحرف و پيرو بيگانه شدهاند. به عقيده اينان، پيامبر اسلام(ص) از دنيا رفت، اما درباره خلافت و جانشين خود هيچ وصيت و سفارشي نكرد؟!
شكي نيست درّ گرانبها را بايد در ظرفي لايق آن گذاشت و نزد اهل آن سپرد. پيامبر اسلام(ص) نيز به اين اصل عقلايي عمل كرده و اكثر وصيتها و سفارشهاي خود را به امام پس از خود و جانشين برحقش امير مومنان عليبن ابيطالب(ع) سپرد و اين درّ و مرجانهاي گرانبها را در صدفي چون سينه امام متقيان(ع) به وديعه گذاشت.
پدر دلسوز امت، رسول خدا(ص) ـ كه اين همه نگران امت خود بود ـ وصيتها و سفارشهاي علمي و عملي، ديني، اخلاقي و اجتماعي خود را به پدر ديگر امت يعني امير مومنان علي(ع) سپرد، تا قيامت فرزندان امت اسلام مديون اين دو پدر هستند. آن حضرت فرمودهاند؛ «انا و علي ابوا هذهالامة: من و علي دو پدر اين امت هستيم.» و چرا به ديگري بسپارد؟ كه خود فرمودند: «انا مدينةالعلم و علي بابها: من شهر علم هستم و علي درب آن است.»
كسي كه پيامبر(ص) هزار درگاه علم به وي آموخت كه از هر دري هزار در گشوده ميشد، گوشهاي از اين درياي علم را ميتوان در وصاياي رسولالله(ص) به آن حضرت(ع) و سفارشهاي انسانساز و آخرتآفرين او جستوجو كرد.
مترجم این اثر در بخشی از مقدمه کتاب آورده است: «كتابي كه در پيشرو داريد ترجمه موضوعي كتاب "وصاياالرسول لزوجالبتول(ع)" است كه طي سالياني جمعآوري و تدوين گرديده و در موضوع خود اولين كتاب و جامعترين اثر است. در كتاب مذكور، وصايا، سفارشها و رهنمودهاي پيامبر اسلام(ص) در قالب 150 حديث گرد آمده است. هركدام از احاديث با توضيحات علمي و فني؛ مانند توضيح لغوي، اعتقادي، تفسيري، حديثي، تاريخي، رجالي و بيان عبارات مشكل حديث ارايه شده و همراه با هشت فهرست ارزنده در 654 صفحه وزيري در دو نوبت به چاپ رسيده و با استقبال علاقهمندان در آستانه چاپ سوم است.
پس از چاپ اين كتاب و در پي درخواست عدهاي از علاقهمندان، كتاب به روشي جديد و به صورت موضوعي دستهبندي گرديد؛ به طوري كه هر قطعه حديث با موضوعي خاص جدا گرديد، به شكلي كه معني و مفهوم نيز ناقص نگردد و عبارت حديث در آن موضوع كامل باشد. در نتيجه موضوعات مختلفي از ميان اين 150 وصيت استخراج شد. سپس وصايا همراه با متن عربي آن آورده شد، زيرا كلام معصومين(ع) نور است.
هر موضوع ترجمه شده با زير عنوانهاي متعدد ارايه گرديده و موضوعات بر طبق حروف الفبا تنظيم گشته است. همچنين توضيحات ارزشمند مولف در حد نياز ترجمه شده و پس از هر حديث آمده است. كل كتاب به پنج بخش كلي تقسيم و هر بخش بهطور مجزا و به عنوان دفتري جداگانه آورده شده است كه از اين قرار است؛ دفتر اول: اعتقادات، دفتر دوم: اخلاق فردي و اجتماعي، دفتر سوم: آداب شرعي، دفتر چهارم: تاريخ، دفتر پنجم: احكام. اين دفتر، دفتر چهارم از پنج دفتر مذكور است كه موضوعات تاريخي را در بر دارد.»
دفتر چهارم از اين مجموعه، به مباحث تاریخي كلام وحي پرداخته است که در آن مباحثی چون اصحاب پیامبر(ص)، پادشاهان و سردمداران، پیامبران(ع) و تاریخ آنان، تاریخ معصومان(ع)، فتنههای پس از پیامبر(ص)، و مکانهای بامنزلت عنوان شدهاند.
چاپ اول دفتر چهارم از كتاب «كلام وحي بر آستان ولايت» از سوي انتشارات دليلما در شمارگان 2000 نسخه، 94 صفحه و بهاي 13000 ريال به بازار كتاب عرضه شده است.
نظر شما