به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم رونمایی از دومین استند (دستگاه ایستاده) سامانه چاپ بر اساس تقاضا (pod) با عنوان «می‌خوانم» چهارشنبه ۱۲ دی‌ماه با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و کتاب در کتابفروشی چشمه کارگر برگزار شد.
در این مراسم، بابک ندرخانی، مدیرعامل شرکت رهپویان دانش و اندیشه به معرفی طرح «می‌خوانم» پرداخت و طبق آمار صنعت نشر کشور گفت: نگاهی به آمار نشر کشور نشان می‌دهد که شمارگان کتاب طی یک‌دهه اخیر به شکل چشمگیری کاهش داشته است، به‌طوری که از ابتدای امسال تا پنجم آذرماه میانگین شمارگان کتاب‌ها از ۲۳۰۰ نسخه به ۸۷۰ نسخه رسیده است.
وی با تشریح این اعداد و ارقام، توضیح داد: حدود ۷۰۰ هزار عنوان کتاب چاپ نخست از ابتدای سال ۱۳۹۱ تا آذر سال ۱۴۰۳ در کشور تولید شده و میانگین شمارگان اکنون به ۸۴۰ جلد رسیده است، از میان همه این عناوین در بهترین حالت کمتر از ۲۵۰ هزار عنوان موجود و قابل استفاده است.
ندرخانی با بیان اینکه بیش از ۶۰ درصد کتاب‌ها به دلایل متعددی از چرخه صنعت نشر خارج شده‌اند، افزود: در چاپ سنتی کتاب، اول تولید و بعد فروخته می‌شود؛ درحالی که در این روش اول کتاب فروخته و بعد تولید می‌شود.
وی افزود: این پلفترم سه جانبه است و چاپ کتاب براساس تقاضا از یک سو با ناشر، از سوی دیگر با چاپخانه و از سمت دیگر با بازار مرتبط است و در ارتباط و تعامل مستقیم با آن‌ها برنامه‌ریزی می‌کند.
ندرخانی با بیان اینکه گام نخست، اجرایی شدن این ایده و طرح تاسیس چاپخانه بود، گفت: همه می‌گفتند محال است در این طرح بتوانید کتاب را با شمارگان یک جلد آن‌هم با چاپ دیجیتال تولید کنید و بتوانید به قیمت کتابی که با چاپ افست چاپ شده است، بفروشید اما امروز این موضوع بعد از ۲ سال‌ونیم محقق شده است؛ چاپخانه دیجیتال، برای شیوه چاپ براساس تقاضا طراحی و مهندسی شده است، یک کتاب از صفر تا صد در ۱۲ دقیقه تولید می‌شود و هزینه تولید آن ۳۰ تا ۳۲ درصد قیمت پشت جلد کتاب است.
وی در ادامه صحبت‌های خود گفت: مطالعه سال ۲۰۲۲ در همین زمینه نشان می‌دهد، کتاب‌های کاغذی یا چاپی ۷۰ درصد، کتاب‌های الکترونیکی ۱۳ تا ۱۵ درصد و کتاب‌های صوتی پنج‌درصد بازار را در اختیار دارند، همچین مطالعه دیگری درباره پیش‌بینی حجم بازار چاپ مبتنی بر تقاضا حاکی از این است که حجم بازار این شیوه در دنیا به سرعت در حال افزایش است، به‌طوری که سالانه رشد ۲۶ درصدی خواهد داشت که این سهم در آسیا بیشتر و حدود ۲۸ درصد است.
به‌گفته وی، همچنین این بررسی نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۳ میلیارد دلار درآمد صنعت چاپ براساس تقاضا باشد.
ندرخانی با طرح این موضوع که ۸۳ درصد تولیدات نشر کشور در کتابفروشی‌ها فروخته می‌شود، تاکید کرد: به سراغ ابزاری رفتیم که عناوین ناموجود در کتابفروشی‌ها را عرضه کند، یک‌پنل به کتابفروشان دادیم تا مشتری با جستجوی کتاب مورد نظر خود، سفارش داده و بعد از سه روز از کتابفروش یا در منزل خود دریافت کند، با توجه به محدودیت فضای کتابفروشی‌ها برخی استندها پایه‌ای و و برخی دیگر به شکل قابل نصب در قفسه‌ها هستند و به نوعی تلاش شده تا به راحتی در کتابفروشی‌های بزرگ یا کوچک نصب شود.
وی افزود: همچنین شرایطی پیش‌بینی شده است که پس از سفارش کتاب در سامانه «می‌خوانم» گزارش همه اقدامات از مرحله ثبت سفارش تا ارسال به کتابفروشی یا سفارش‌دهنده، کامل برای ناشر ارسال می‌شود، در این میان ناشرانی که نشر خود را تعطیل کرده‌اند هم می‌توانند به راحتی همه کتاب‌های خود را در قالب چاپ براساس تقاضا بار دیگر به چرخه نشر برگردانند.
ندرخانی با طرح این موضوع که ناشر می‌تواند پس از ارزیابی بازار و در فاصله دو چاپ از کتاب، از این شیوه استفاده کند، گفت: با اجرای این طرح دیگر هیچ مشتری در کتابفروشی‌ها کلمه «موجود نیست» را نمی‌شنوند، مخاطبان با ورود به سامانه یا مراجعه به استند کتابفروشی‌ها می‌توانند کتاب‌ها را جستجو کنند، پُرفروش‌ها را ببینند؛ علاوه براین دسته‌بندی‌های مختلف در نظر گرفته شده است و امکان جستجوی آثار با کلیدواژه‌های مختلف نیز فراهم شده است.
وی افزود: برای قیمت‌گذاری حتماً با ناشر هماهنگ می‌کنیم، این طرح یک کار صد در صد اقتصادی است که در آن نفع مصرف‌کننده، نفع ناشر و هم نفع کتابفروش در نظر گرفته می‌شود؛ همچنین تمهیدی اندیشیده شده است که در سال‌های آینده کتابفروشی‌های محلی نیز در این طرح برای دریافت کتاب به مخاطبان معرفی شود.
وی ادامه داد: طی دو سه هفته آینده بر روی سامانه، گونه‌های مختلف کتاب در اختیار مشتری قرار می‌گیرد، گونه‌هایی که قبل از آن ازسوی ناشر تایید شده و شامل انتخاب نوع کاغذ و جلد و سایر ویژگی‌های شخصی‌سازی کتاب‌ها است.
ندرخانی بعد از رونمایی از استند، از برنامه‌های آینده این طرح خبر داد و گفت: برای انتشار کتاب‌های سنگی، سربی و خطی با نهادها و موسسه‌های مختلف مثل مجلس شورای اسلامی، موزه تخت جمشید و موزه قرآن شیراز توافق شده است و تلاش این است که در مجموع هر کتابی که قبل و بعد از انقلاب مجوز داشته باشد، در این سامانه موجود باشد.
به گزارش ایبنا؛ در بخش پایانی، ناشران، نویسندگان و کتابفروشان حاضر در نشست به طرح سوالات خود درباره این طرح پرداختند.
چاپ براساس تقاضا یک شیوه چاپی است که در آن کتاب به میزان درخواست و نیاز مشتریان و بازار با استفاده از فناوری چاپ دیجیتال منتشر می‌شود. این شیوه چاپی به ناشران کمک می‌کند، علاوه بر ارزیابی از بازار و سلیقه مخاطب، کتاب را در نسخه‌هایی به تعداد نیاز بازار تولید کنند.
نظر شما