سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بحث قیمت‌گذاری کتاب، با توجه به افزایش بهای مواد اولیه، طی چند سال اخیر زمینه‌ساز شکل‌گیری پدیدهایی در بازار نشر شده است؛ ازجمله درج نشدن قیمت، بعد از دریافت مجوز یا قیمت‌گذاری مجدد از سوی ناشر.
محمد عزیزی، مدیر نشر روزگار، دلیل اصلی تغییر قیمت کتاب از سوی ناشر را بهای مواد اولیه تولید می‌داند و معتقد است، ناشر مانند دیگر تولیدکنندگان باید هزینه‌های تامین مواد اولیه و زندگی خود را مطابق بهای روز کالاها تنظیم کند؛ بنابراین برای تغییر قیمت و به‌روزرسانی آن محقق است. درج نکردن قیمت و یا چسباندن برچسب با قیمت جدید راهکاری است که عمدتاً ناشران آن را دنبال می‌کنند اما این فرایند چندان خوشایند مشتری نیست و حتی موجب قهر مخاطبان برای کتابفروشی می‌شود.
_ بررسی بازار کتاب نشان می‌دهد، بسیاری از کتابها قیمت پشت جلد ندارند و ناشران به چسباندن برچسب با قیمت جدید اقدام می‌کنند؛ چه عواملی زمینه‌ساز این رفتار است؟
هرهفته که سهل است، گاهی هر ۳ روز، قیمت‌های تولید تغییر می‌کند؛ بنابراین ناشر هم مثل هر فروشنده دیگری، از فروش کتاب خود با قیمت قبلی هراسان می‌شود و از خود می‌پرسد، اگر این کتاب را به قیمت قبلی بفروشم، چه‌طور می‌توانم دوباره همین کتاب را تولید کنم؟ پس مجبور می‌شود کتاب را با برچسپ و به قیمت روز بفروشد، مگر او نباید با همین قیمت روز زندگی کند؟
_ در حال حاضر، درج نشدن قیمت پشت جلد، درخواست برخی ناشران و کتابفروشان است اما آیا ناشران ملزم به درج قیمت هستند؟
اگر در صفحه شناسنامه کتاب، قیمت نوشته نشده باشد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هنگام اعلام وصول، ناشر را وادار به درج قیمت می‌کند.
_ مرجع قیمت کتاب چه کسی است و آیا می‌توان به جای درج قیمت از بارکد بر روی کتاب استفاده کرد تا کتاب به نوعی با قیمت روز به فروش برسد؟
مرجع قیمت‌گذاری حتماً خود ناشر است که هزینه می‌کند و حق دارد که کتابش را در هر شکل و به هرصورتی بهروز بفروشد.
_ در حال حاضر بسیاری از ناشران، یک کتاب را با قیمت پشت جلد برای اخذ مجوز انتشار به وزارت فرهنگ و ارشاد ارسال می‌کنند و در نهایت کتاب بدون قیمت را به بازار عرضه می‌کنند. چطور می‌توان جلوی این مسئله را گرفت و نهاد مسئول در این زمینه اتحادیه ناشران و کتابفروشان است یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؟
هرکسی که بخواهد جلوی این حرکت ناگزیر را بگیرد، اشتباه می‌کند. آنها که هیچ کمکی به ناشر نمی‌کنند، به چه دلیل باید در چرخه بازار او، دخالت کنند؟
_ با توجه به افزایش قیمت ارز و ملزومات تولید کتاب، کتابها هم طبیعتاً افزایش قیمت دارند با این تفاسیر، آیا قانون لزوم درج قیمت بر روی کتابها باید برداشته شود یا خیر؟
بله باید برداشته شود. وقتی کاغذ بندی ۶هزار تومانی سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ یعنی در عرض ۱۹ سال، به بندی حدود ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان می‌رسد، یعنی حدود ۳۰۰ برابر می‌شود، کتاب با چه قیمتی باید فروخته شود؟ و چه کسی می‌تواند کتاب با قیمت‌های صدها هزار تومانی بخرد؟
خبرنگار: فاطمه میرزاجعفری
نظر شما