به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، در فرهنگ تشيع كه سراسر الهام و حركت و شور و آموزش و جهت‌دادن و جهت‌گيري است، «زيارت» جايگاه خاصي دارد. زيارت نوعي تولي و تبري در عمل است. نوعي اعلام مواضع و مشخص كردن خط فكري و موضع‌گيري اجتماعي ـ سياسي است. زيارت تجليل از شهادت‌ها و تكريم ارزش‌هاي متعالي و سپاس رهبري است. به زيارت امام و شهدا رفتن و خواندن زيارت‌نامه بر سر مزارشان، احياي هدف و تجديد پيمان با راه سرخ و خط خون‌بارشان است.
به همين دليل، آن همه ثواب و پاداش كه بر زيارت‌ها نقش شده و آن همه اهتمام كه ائمه شيعه و پيروان راستين آن به زيارت مي‌داده‌اند در اين رابطه بوده است.
امام صادق(ع) براي زيارت امام حسين(ع) ثوابي همچون پاداش نبرد در ركاب پيغمبر(ص) و امام عادل(ع) بيان مي‌كند و در سخن ديگر، پاداشي مانند پاداش شهداي بدر را نويد مي‌دهد. البته اين همه ثواب، بيشتر با توجه به فشارها و محدوديت‌هاي خاص آن روز، و زحمت‌ها و ترس‌هاي راه زيارت بوده و خطراتي كه متوجه زائران مي‌شده است.
در حديثي طولاني، مردي از امام صادق(ع) در ضمن سوالاتي از زيارت حسين(ع) مي‌پرسد:
- پاداش كسي كه به هنگام زيارت آن حضرت، دچار ستم سلطاني شود كه او را در آن جا بكشد، چيست؟
- امام(ع) فرمود: با اولين قطره خونش، همه لغزش‌هايش بخشوده مي‌شود.
- پاداش كسي كه در راه زيارت رفتن، به زندان بيفتد چيست؟
- امام(ع) فرمود: در مقابل هر روزي كه محبوس شود و اندوهگين شود، در قيامت، يك شادي است.
- اگر در راه زيارت آن حضرت، پس از حبس، كتك بخورد چه پاداشي دارد؟
- امام(ع) فرمود: در برابر هر دردي كه بر اندامش وارد بشود «حسنه»اي براي اوست.
به‌راستي، چرا بايد در راه زيارت كربلاي حسين(ع)، خوف و خطر در پيش باشد و ظالمان و حاكمان عياش و قدرت‌طلب، از تجمع شيعه بر خاك شهيدان كربلا، وحشت داشته باشند؟! اين نيست مگر به سبب الهام‌بخشي زيارت حسين(ع) و خون شهيد و تربت شهيد و نام و ياد و خاطره شهيد، ذكر مصيبت براي شهيد و اقامه مجلس به ياد شهيد.
مگر مي‌شود شيعه، مرقد سالار شهيدان را خلوت بگذارد؟ شيعه، با خون و اشك، با گريه و زيارت، با حماسه و جهاد، از مكتب كربلا و كلاس عاشورا و آموزش‌هاي حسيني نگهداري مي‌كند. اين كار امروز و ديروز و امسال و اين قرن و اين روزگار نيست. تا بوده چنين بوده و تا هست چنين است.
مرحوم شيخ عباس قمي(ره) صاحب «مفاتيح‌الجنان» مي‌نويسد: «در زمان هارون‌الرشيد، زيارت حسين(ع)، چنان رايج بود و چنان استقبالي از سوي شيعه و سني، زن و مرد، دور و نزديك نسبت به قبر حسين(ع) مي‌شد كه حرم آن حضرت از جمعيت موج مي‌زد و ازدحام عجيبي مي‌شد؛ چندان كه اين امر باعث ترس هارون‌الرشيد شد. ترسش از اين بود كه مبادا مردم در اثر اين اجتماع و ازدحام و زيارت، به اولاد اميرالمومنين(ع) رغبت و علاقه نشان بدهند و دور آنان را بگيرند و بدين وسيله حكومت و خلافت از عباسيان به علويان منتقل شود. از اين جهت به والي كوفه، موسي‌بن عسيي فرمان فرستاد. والي كوفه طبق نامه هارون، قبر امام حسين(ع) را خراب كرد و اطراف آن عمارت‌ها ساخت و زمين‌هايش را زير كشت و زراعت برد». ولي همچنان شيعيان آن حضرت به زيارتش رهسپار مي‌شدند! از اين نمونه‌ها در تاريخ، فراوان ياد شده كه اين جا فرصت طرح آنها نيست.
براساس مطالب كتاب، هدف اصلي اين نوشته، توضيحي درباره پيام‌ها و درس‌هاي يك «زيارت‌نامه» است. ولي آن چه كه نمي‌توان از آن غفلت كرد، همان جنبه الهام‌بخشي عاشورا و كربلاست. اين سخن را زينب كبري(س) هم در عصر عاشورا، به برادرزاده‌اش امام سجاد(ع) عرض كرد كه: «در همين سرزمين كربلا! براي قبر پدرت سيدالشهدا(ع) علامتي و نشاني نصب مي‌كنند كه اثرش هرگز كهنه و فرسوده نمي‌شود و با گذشت روز و شب محو نمي‌گردد و مردم از هر سوي به زيارتش خواهند آمد و سران كفر و زمامداران ستم و پيروان گمراهي هرچند در زدودن و محو كردن و از بين بردن و خاموش كردن آن بكوشند، آثارش آشكارتر و كارش بلندمرتبه‌تر خواهد شد».
لذا آنچه به عنوان متن زيارتي خوانده مي‌شود، حساسيت فوق‌العاده‌اي از نظر خط و محتوا و جهت دارد و به همين جهت امامان شيعه(ع) با بيان و آموختن زيارت‌نامه‌هايي به شاگردان و اصحاب و پيروان خود، به اين عمل مقدس و موضع‌دار و انقلابي و سازنده، جهت و غناي بيشتري مي‌بخشيدند.
زيارت‌نامه‌هاي ما، مجموعه‌اي از فرهنگ شيعه و تعاليم ائمه، اخلاقيات، ارزش‌هاي متعالي، تاريخ صحيح، روش خوب نيايش و راز و نياز، افشاي چهره ستمگران، آشنايي با شوون نبوت و امامت و ده‌ها مساله مهم ديگر است.
«زيارت عاشورا» كه در كتاب‌هاي دعا و زيارت نقل شده است، تعليم و آموزش امام محمدباقر(ع) است به «علقمةبن محمد حضرمي» براي كساني كه بخواهند از دور، سيدالشهدا(ع) را زيارت كنند. اين زيارت، ثواب بسياري دارد و از جمله زيارت‌هايي است كه صالحان و علما و شيعه بر خواندن آن مواظبت و مداومت مي‌كرده‌اند.
نويسنده متذكر مي‌شود كه مقصود از اين نوشتار، ترجمه يا شرح مبسوط اين زيارت‌نامه نيست، بلكه تكيه روي چند عنصر و محور حساس است كه در اين متن مقدس و مبارك، مطرح شده است و مي‌تواند به عنوان «درس» مورد تامل قرار گيرد. به اميد آن كه در خواندن زيارت‌نامه‌ها، بيش از لفظ، به معنا بينديشيم و بيش از ثواب به اثر تربيتي و سازنده زيارت، فكر كنيم و از حيات و آموزش‌ها و سخنان امامي كه زيارتش مي‌كنيم، در زندگي فردي و اجتماعي‌مان، بهره‌برداري كنيم.
كتاب‌هاي نهج‌البلاغه، كامل‌الزيارات، وسائل‌الشيعه، تفسير نورالثقلين، ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال، امالي صدوق، شفاءالصدور في شرح زيارةالعاشور، مفاتيح‌الجنان، تتمةالمنتهي، حياةالامام الحسن‌بن علي(ع) و بحارالانوار، از منابع و مآخذ نويسنده در تدوين و شرح اين اثرند.
چاپ پنجم كتاب «درس‌هايي از زيارت عاشورا» در شمارگان 3000 نسخه، 68 صفحه و بهاي 9800 ريال راهي بازار نشر شد.
پنجشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۸۹ - ۱۶:۰۰
نظر شما