مدير دفتر تاريخ شفاهي حوزه هنري معتقداست: خاطرات، روایتهای ثبت شده روي كاغذند كه كمتر درباره آنها راست آزمايي انجام ميگيرد و نمیتوان آنها را تاریخ شفاهی قلمداد کرد. در حالی که مولف تاریخ شفاهی باید تمام موضوعها را براي نگارش كتاب مورد چالش قرار دهد.-
مولف این اثر درباره جايگاه تاريخ شفاهي در ادبيات پايداري امروز ایران، به ایبنا، گفت: خاطرات، روایتهای ثبت شده راويان روي كاغذند كه كمتر درباره آنها راست آزمايي انجام ميگيرد و در واقع این خاطرات را نمیتوان تاریخ شفاهی قلمداد کرد.
وي با بيان اين مطلب كه مولف باید با استفاده از اسناد مکتوب و تکرار حوادث در روایتهای دیگران به راست آزمایی اثر بپردازد تا اطلاعات ذهنی راوی تایید شود و قابلیت تبدیل به سند را داشته باشد، افزود: به دلیل اعتمادی که به گفتههای راويان در جامعه وجود دارد بسیاری از مولفان به محض دریافت اطلاعات آنها را در حکم یک روایت موثق قلمداد میکنند و کمتر تحقیقی درباره صحت و سقم آنها انجام میدهند، این اتفاق به صورت عام در بيشتر کتابهای خاطرات وجود دارد.
فخرزاده ادامه داد: سختی کار، زمان و هزينهبر بودن نگارش کتاب با موضوع تاریخ شفاهی باعث شده تا بیشتر مولفان به نگارش روایتی از هر خاطره اکتفا کنند. نهایت تحقیق اين نويسندگان تکیه بر اطلاعات شخصی خودشان است که آنها را از کتابهای چاپ شده خارج و براساس آنها سوالهایي را از راويان میپرسند. در حالی که مولف تاریخ شفاهی باید تمام موضوعها را براي نگارش كتاب مورد چالش قرار دهد.
وي افزود: تعداد کتابهای منتشر شده در حوزه تاریخ شفاهی اندك است و از بين حدود 500 عنوان كتابهای منتشر شده دفاع مقدس در هر سال تعداد آنها به 10 تا 20 عنوان اثر ميرسد. در حال حاضر بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش، سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه و حوزه هنری به سمت آموزش افراد براي نگارش كتاب در قالب تاریخ شفاهی گام برمیدارند. اين اتفاق باعث ميشود تا در آينده کمتر شاهد نشر خاطراتي باشيم كه بدون صحت سنجی به عنوان تاریخ شفاهی وارد بازار نشر ميشوند.
فخرزاده درباره آسيبشناسی انتشار خاطرات در قالب تاريخشفاهي گفت: وقتي تاریخنگاران کار خود را در حوزه تاريخ شفاهي انجام دهند شبهه شدید در بازگويي وقايع برای مخاطب ایجاد و صحت تمام خاطرات زیر سوال میرود زيرا پس از گذشت زمان امكان دستبايي به صاحب خاطرهاي كه از بین رفته ممكن نيست و اين اتفاق باعث ميشود آثار بسیاری از حوزه علم كنار بروند، بنابراين بهتر است تاريخشفاهي در ثبت خاطرات جديتر گرفته شود.
نظر شما