روزشمار انقلاب اسلامی، 17 بهمن 1357 به روایت کتابها و خاطرات
به رسمیتشناختن دولت بازرگان در کتابها چگونه روایت شد؟/ برپایی تظاهرات در حمایت از نخستوزیر دولت موقت
بعد از تشکیل دولت موقت به نخستوزیری مهندس مهدی بازرگان، امام خواستند که مردم با تظاهرات نظر خود را درباره دولت بازرگان اعلام کنند. به دنبال درخواست امام، از صبح سهشنبه 17 بهمنماه تظاهرات مردمي در حمايت از مهندس بازرگان تهران و شهرستانها در گرفت.
روایت مقام معظم رهبری در کتاب «شرح اسم» و حمایت مردم از دولت بازرگان
شعارهای فراوانی در حمایت از نخستوزیری آقای بازرگان به گوش میرسید
مقام معظم رهبری در خاطراتشان میفرمایند: «هفدهم بهمن، حمایت مردم از دولت موقت به نخستوزیری مهندس بازرگان، با تظاهراتی که در تهران و دیگر شهرها برپا شد، آغاز گردید. امام گفته بود: «مردم همه جا در ایران، در همه شهرهای ایران، در تهران، در همه محلات تهران، نظر خودشان را راجع به این دولتی که ما تعیین کردهایم، اعلام کنند. تظاهرات کنند. نظر خودشان را بگویند.» ص 660
«هرچند جامعه روحانیت، روز نوزدهم بهمن را برای حمایت از خواست امام تعیین کرد، اما تظاهرات کوچک و بزرگ در تهران برپا شد و شعارهای فراوانی در حمایت از نخستوزیری آقای بازرگان به گوش رسید: درود بر خمینی، ناجی خلق ایران/درود بر بازرگان مجری حفظ قرآن؛ نخستوزیر ایران، منتخب امام است/ بر او ز جانب ما، از جان و دل سلام است...» ص 661، («شرح اسم»، هدایتالله بهبودی،موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1392)
روایت آیتالله هاشمی رفسنجانی در کتاب «انقلاب و پیروزی» در حمایت از نخست وزیر دولت موقت
اعلام حمایت مردم از بازرگان با شعار «درود بر خمینی، سلام بر بازرگان»
آیتالله هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطراتش حمایت مردم از بازرگان را این طور بیان میکند: «طبیعی بود که معرفی نخستوزیر دولت انقلاب، با اعلام حمایت و پشتیبانی گسترده مردم، بیش از پیش اثرگذار میشد. به همین دلیل امام قبل و بعد از قرائت حکم نخستوزیری مهندس بازرگان، دلایل تعیین نخستوزیر را در آن شرایط، مطرح کردند و از مردم خواستند که نظراتشان را در مورد نخستوزیری مهندس بازرگان اعلام کنند.» ص 175
«به هرحال مردم به خواسته امام گردن نهادند و طی چند روز در روزهای 17، 18، 19 بهمن 1357، میلیونها نفر در سراسر کشور به راهپیمایی پرداختند و با شعار«درود بر خمینی، سلام بر بازرگان» حمایت و پشتیبانی خود را از دولت انقلاب، اعلام داشتند و با صدور قطعنامهای، به همه دولتهای جهان، اعلام کردند که از نظر ملت ایران، تنها قراردادهایی اعتبار قانونی دارد که به تصویب دولت مورد تایید ملت رسیده باشد.» ص 176 ( کارنامه و خاطرات سالهای 1357 و 1358: انقلاب و پیروزی، اکبر هاشمی رفسنجانی، دفتر نشر معارف انقلاب، 1383)
روایت محمد هاشمی در کتاب «خاطرات محمد هاشمی» و حمایت از دولت بازرگان
مصر و کشورهای متحد و تابع آمریکا در مقابل انقلاب موضع گرفتند
محمد هاشمی نیز در کتاب خاطراتش به حمایت مردم به دولت بازرگان اشاره کرده و مینویسد: «بسیاری اسناد مهم نیز در 17 بهمن توسط اردشیر زاهدی از طریق سفارتخانهها به آمریکا و انگلیس فرستاده شد. شرکتهای حمل و نقل نیز به دلیل ناامن بودن قلمرو ایران پروازهای خود را به کشور قطع کردند. اگرچه مصر و کشورهای متحد و تابع آمریکا در مقابل انقلاب موضع میگرفت و امام و دولتِ موقت را قبول نداشتند، اما لیبی اولین کشوری بود که دولت مهندس بازرگان را به رسمیت شناخت.» ص 259، («خاطرات محمد هاشمی»، فاطمه یابنده، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1392)
روایت کتاب «تاریخ شفاهی کمیته استقبال از امام خمینی» و حمایت از دولت بازرگان
کمیته استقبال وظیفه حفاظت از نخستوزیر را در رفت و آمدها بر عهده داشت
اکبر قاسملو و معصومه آقاجانپور در کتاب «تاریخ شفاهی کمیته استقبال از امام خمینی» میگویند: «اقدامات کمیته استقبال در جهت همکاری با نخستوزیر در همان روز (16 بهمن) پایان نیافت بلکه بخش حفاظت کمیته ، وظیفه حفاظت از نخستوزیر را در رفت و آمدها و سخنرانیها بر عهده داشتند.» ص187 («تاریخ شفاهی کمیته استقبال از امام خمینی»، اکبر قاسملو و معصومه آقاجانپور، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1393)
روایت عبدالله جاسبی در کتاب «از غبار تا باران» و حمایت مردم از دولت بازرگان
مردم ایران در یک راهپیمایی بزرگ حمایت خود را از بازرگان اعلام کردند
عبدالله جاسبی نیز در خاطراتش مینویسد: «ژنرال هایزر مامور سرکوب کردن مردم ایران به آمریکا برمیگردد و آنطور که رادیو مسکو اعلام کرد 500 تن از مزدوران و ساواکیهای سابق را برای کشتن اعضای جمهوری اسلامی و یا خود امام خمینی اجیر کردهاند. مردم ایران خود را برای یک راهپیمایی بزرگ آماده میکنند. فردا ایران فریاد خواهد زد و مهندس بازرگان را به عنوان رئیس دولت به رسمیت خواهد شناخت. به نظامیان دستور آماده باش میدهند. مانور هوایی تعدادی فانتوم و بمبافکن و جتهای مجهز به مسلسل و حرکت آنها بر فراز آسمان تهران، مخصوصا حوالی خیابان ژاله و بهارستان توهماتی را برای مردم به وجود میآورد. ستاد بزرگ ارتشتاران پرواز دیرور فانتومها را که در دستههای نهتایی، بمبافکنها در دستههای سهتایی و جتها در دستههای دوتایی، بر فراز تهران انجام دادند، یک تمرین عادی خواند.» ص 171، («از غبار تا باران»، عبدالله جاسبی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382)
روایت کتاب «دهه سرنوشتساز» و حمایت از دولت بازرگان
بازرگان، بازرگان، حکومتت مبارک
داود قاسمپور در کتاب «دهه سرنوشتساز» این رویداد تاریخی را این چنین بیان میکند: «در هفدهم بهمنماه در تهران، مردم از مناطق مختلف تهران به طرف مقر حضرت امام در مدرسه رفاه و علوی راه افتادند و شعارهایی چون «بازرگان، بازرگان، حکومتت مبارک»، «مهندس بازرگان، نخستوزیر ایران»، «بازرگان، بازرگان، مجری حکم قرآن»، «فرموده خمینی، برای ما چوجان است، نخستوزیر محبوب، مهدی بازرگان است، نخستوزیر محبوب، منتخب امام است... حرکت کردند و سپس در طول خیابان شاهرضا به راهپیمایی خود ادامه دادند.» ص 188، (کتاب «دهه سرنوشتساز»، داود قاسم پور، مرکز اسناد انقلاب اسلامی،1388 به نقل از روزنامه اطلاعات، شماره 157780، 17 بهمن 1357، ص 2)
«در دیگر شهرستانها نیز مردم با حضور در تظاهرات و راهپیماییها شعارهایی در حمایت از وزیران دولت مهدی بازرگان سر دادند و از تصمیم حضرت امام پشتیبانی کردند. در شهر قم، راهپیمای عظیمی با شرکت بیش از 500 هزار نفر برگزار شد و در آبادان، 300 هزار نفر با شعارهای کوبنده خود از تصمیم امام قدردانی کردند. کارکنان اعتصاب کننده شرکت نفت نیز با صدور اطلاعیهای، پشتیبانی خود را از مهندس بازرگان اعلام کردند. در اهواز هزاران نفر از مردم انقلابی در حسینیه اعظم شهر اجتماع کردند و از تصمیم امام در انتصاب مهدی بازرگان به نخستوزیری قدردانی کردند. سخنران این مراسم نیز آیتالله ابوالقاسم خزعلی بود. در اردبیل 120 هزار نفر از مردم به خیابانها ریختند و در حالی که روحانیت شهر چون آیات عظام مسائلی مسائلی و غنی اردبیلی، پیشاپیش مردم حرکت میکردند، مردم با شعارهای کوبندهشان ضمن محکوم کردن دولت بختیار، از مهندس بازرگان پشتیبانی کردند.» ص 188
کتاب «خاطرات و مبارزات حجةالاسلام و المسلمین دری نجفآبادی» و حمایت از انتصاب بازرگان
شعارهای کوبنده در حمایت از دولت بازرگان و مقابله با بختیار
دری نجفآبادی در کتاب خاطراتش میگوید: «امام خمینی چند روز پس از بازگشت پیروزمندانه خویش به وطن، آقای مهندس بازرگان را به عنوان نخست وزیر موقت منصوب کرد. به دنبال این ماجرا و با توجه به رهنمودهای حضرت امام (ره)، تظاهرات باشکوهی از طرف مردم به پشتیبانی از بازرگان صورت گرفت. این تظاهرات که در حقیقت به نشانه اعتراض و مقابله با دولت بختیار صورت گرفت، نه تنها در تهران بلکه در سراسر کشور انجام شد و همه با شعارهای کوبنده خود حمایت خود را از بازرگان اعلام نمودند. حتی در آن زمان، جامعه روحانیت اعلام کرد که برای تایید مهندس بازرگان راهپیمایی عمومی صورت گیرد.» ص 212 («خاطرات و مبارزات حجةالاسلام والمسلمین دری نجفآبادی»، حیدر نظری، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1390)
نظر شما