به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اهواز، مهدی مرادی شامگاه شنبه در نشست «شعر معاصر ایران و عراق» که به کوشش جمعی از دانشگاهیان و علاقه‌مندان خوزستانی، در خانه سازمان‌های مردم‌نهاد خوزستان با حضور عامر الطیب، شاعر عراقی برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به پیوندهای ادبی- فرهنگی ایران و جهان عرب، میل و رغبت زبان فارسی برای گفت‌وگو با زبان‌های دیگر از جمله عربی زیاد است و شاعران پیشاهنگان این گفت‌وگو هستند که تجلی این دیالوگ را باید در ملمعات شعر فارسی پیدا کرد.
مرادی با اشاره به نمونه‌های ملمع در شعر فارسی، ملمعات سعدی را درخشان‌ترین نوع ملمع دانست و افزود: حضور سعدی در نظامیه‌ی بغداد در زمینه آشنایی با زبان عربی بی‌تاثیر نبود.
او ضمن بررسی شرایط شکل‌گیری جریان‌های ادبی معاصر در دو کشور همسایه، نوگرایی در شعر بدر «شاکر السیاب» و «نازک الملائکه»، به عنوان دو تن از آغازگران شعر جدید در عراق، موازی جریان شعر نیما یوشیج و شاعران هم‌عصر نیما در ایران تلقی کرد و به تحلیل زمینه ها و بسترهای این همانندی پرداخت.
مرادی در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: عراق، کانون پرتپش شعر در جهان عرب است و بدر شاکر السیاب و نازک الملائکه هر دو اهل عراق‌اند و این نشان دهنده خروش و جوشش در شعر این کشور است و به پتانسیل این سرزمین در زمینه‌ی ادبیات به ویژه شعر برمی گردد.
شاعر مجموعه شعر «پوست دیگر نمی تواند مخفی‌ام کند» افزود: بصره و بغداد، در عراق دو گرانی‌گاه مهم ادبی و زبان شناسی است و فضای دو قطبی در این دو شهر به چالش مدام فرهنگی، تداوم حیات ادبی و استمرار شعری در این کشور انجامیده است.
مرادی در ادامه با اشاره به تلاش مترجمان خوزستانی برای ترجمه شعر معاصر ایران به زبان عربی و انتقاد از رویکرد تجویزی و جانبدارانه در کار پاره‌ای از مترجمان اضافه کرد: تلاش‌های مترجمان خوزستانی از جمله «حمزه کوتی»، «احمد حیدری»، «مریم حیدری» و «حسین طرفی علیوی» در این زمینه ستودنی است.
این پژوهشگر با انتقاد از نگاه واپس‌گرا در ترجمه گفت: شعر نزار قبانی شعری تاثیرگذار بود که سال‌ها پیش به ثمر نشست و توانست مخاطبانی برای خود گرد آورد، از شعر نزار سال‌ها می‌گذرد و جهان عرب این شعر را پشت سرگذاشته و چهره های تازه به خود دیده است اما مترجمان ایران هنوز از مزار نزار برنخاسته‌اند.
این شاعر و مترجم خوزستانی با اشاره به کتاب «هذه المره سجاده فارسیه» این کتاب را کتابی ارزنده برشمرد و با این توضیح که ۷۷ شاعر معاصر ایرانی در این کتاب معرفی شده، آن را حرکتی خطیر و شجاعانه در راستای معرفی جریان‌های معاصر شعر فارسی به عربی‌زبانان قلمداد کرد.
مرادی همسایگی خوزستان با عراق را یک فرصت برای برقراری دیالوگ شعری با عراق و جهان عرب ذکر کرد و گفت: می‌توانیم از این مرز بگذریم و صدای شعر امروز فارسی را به گوش جهان عرب برسانیم. همچنان که از این لبه می‌توانیم با سیر تطور و گونه‌گونی شعر عرب آشنا شویم.
در ادامه این نشست، پژوهشگر خوزستانی به بررسی ویژگی های شعر عامر الطیب شاعر مهمان پرداخت و نوع نگرش او به زن را نگاهی عاری از هنجار شکنی دانست و گفت: عامرالطیب زن را «مادر» و بخش مهم خانواده می‌داند و همچون محمود درویش، شاعر فلسطینی، که مادر را این‌گونه سروده است: السلام علی أمی؛ أول الأوطان وآخر المنافی ("درود بر مادرم، اولین پناهگاه و آخرین تبعیدگاه) برای زن جایگاه ارزشمند قائل است.
محسن عباسی با خوانش دو شعر از این شاعر عراقی او را شاعری دانست که فرهنگ سرزمین خود را به خوبی می شناسد و می‌تواند صدای این فرهنگ باشد.
دیگر شاعر و مترجم خوزستانی در این نشست به تشریح فضای حاکم بر ترجمه در خوزستان پرداخت و گفت: ترجمه در خوزستان به ویژه شهر اهواز نقش مهمی ایفا می‌کند و مترجمانی در این استان از بسیاری مترجمان پایتخت پیشی گرفته‌اند مانند: محمد حزبایی، کریم اسدی، امل نبهانی، محمد حمادی، معانی شعبانی، کاظم قریشی، ابراهیم رحیم و چهره‌های جدیدی همچون سکینه خسرجی، معصومه تمیمی، مریم لطیفی، خدیجه باجی و زهرا لطیفی.
حسین طرفی علیوی با اشاره به اینکه در زمینه ترجمه از فارسی به عربی نیز کارهای مطلوبی انجام شده، بیان کرد: این ترجمه‌ها به منزله پل‌هایی می‌توانند به رفت و آمد فرهنگی میان دو کشور ایران و عراق کمک کنند.
این شاعر و مترجم خوزستانی نقش دانشگاه را در زمینه ترجمه پراهمیت دانست و افزود: به ویژه کارکرد رشته‌های زبان و ادبیات عربی و مترجمی عربی با توجه به ترجمه بسیاری از رمان‌ها و داستان های کوتاه و دفترهای شعر از فارسی به عربی و بالعکس ارزنده هستند.
در این نشست عامر الطیب شاعر مهما، عراقی چند شعر از تازه‌ترین شعرهایش را برای مدعوین سرود.
هادی سالمی، عبدالعزیز حمادی و مریم بهنام فر دیگر شاعرانی بودند که به دو زبان عربی و فارسی در این محفل ادبی به شعرخوانی پرداختند.
عامر الطیب شاعر عراقی متولد سال ۱۹۹۰ در شهر الصویره استان واسط است. وی عضو اتحادیه عمومی نویسندگان عراق است. و اولین مجموعه خود را با عنوان «أکثر من موت بإصبع واحدة» توسط اداره‌ی عمومی کتاب مصر منتشر کرد. سپس مجموعه‌ی دوم او «یقف وحیداً کشجرتین» را منتشر کرد که برنده مسابقه ادبی اتحادیه عمومی نویسندگان عراق در سال ۲۰۱۸ برای نویسندگان زیر ۳۵ سال شد. سومین مجموعه‌ی او توسط مؤسسه انتشارات و توزیع الامینه در تونس منتشر شد که عنوان آن «کریات الدم الخضراء» بود. چهارمین مجموعه شعر عامر الطیب با عنوان «البقیة فی حیاة شخص آخر» توسط انتشارات خطوط و ظلال در اردن منتشر شد. عامر الطیب مجموعه شعرهای دیگری نیز دارد: «لیس من أجل تشواتغ تسو فقط» منتشر شده توسط انتشارات العون. «الأفعال الماضیة إلی الأبد» منتشر شده توسط اداره عمومی کتاب مصر، «سماء بعیدة کقبر (مفتوح)» منتشر شده توسط انتشارات النهضه. شعرها و نوشته‌های دیگر این شاعر عراقی در روزنامه‌های محلی و عربی منتشر شده و برخی از آن‌ها به انگلیسی فرانسوی، اسپانیایی، کردی و فارسی برگردانده شده‌اند.
نظر شما