چاپ اول کتاب «تاریخ حدیث شیعه(1)(عصرحضور)» تألیف سید محمدکاظم طباطبایی از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت) منتشر و روانه بازار نشر شد.\
بر اساس مطالب كتاب، سنت پیامبر(ص) و امامان(ع) دومین مرجع مهم و تأثیرگذار در شناخت آموزههای دینی است. اعتبار و جاودانگی این ذخیره بزرگ همانند قرآن کریم، حقیقتی محوری و بنیادین در شناخت و دستیابی به معارف اسلامی تلقی میشود.
این نکته پذیرفته است که حدیث -به عنوان بستر دستیابی به سنت- از آغاز صدور آن تا زمانی که در اختیار ما قرار گرفته، تاریخ پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده و با حوادث و دورانهای تلخ و شیرینی مواجه بوده است. بررسی این وقایع و کاوش در اسباب و آثار آن، همچنین آشنایی با دورههای متفاوت و فراز و فرودها، ما را در شناسائی دقیقتر آموزههای اسلامی یاری میرساند.
سوالاتي كه مطرح است اين كه آیا میتوان برای «حدیث شیعه» موجودیتی متمایز از «حدیث» با گرایش دیگر فرقههای اسلامی تصور کرد؟ حدیث شیعه از چه زمان و از کجا آغاز شد؟ این میراث حدیثی سترگ، چگونه در اختیار ما قرار گرفته و چه مراحلی را پشت سر نهاده است؟ اکنون در چه مرحلهای قرار دارد؟ گرایشها و نگرشهای حدیثی متفاوت در چه دوران و به چه سبب پدید آمد؟ شناخت ادوار متفاوت در تاریخ حدیثی چه آثار و فوایدی دارد؟ به چه سبب میراث حدیثی ما بر گرفته از احادیث صادقین(ع) است؟ چرا میراث حدیثی امام حسن مجتبی(ع) و امام حسن عسکری(ع) اندک است؟ پرسشهای بالا و بسیاری از پرسشهای دیگر، لزوم آشنایی ما را با تاریخ حدیث شیعه روشن میسازد.
بر اساس مطالب كتاب، مجموعه گزارشهای حاکی از سنت نبوی و معصومین(ع)، که از طریق راویان و محدثان شیعه گزارش و تدوین شده است، «حدیث شیعه» نامیده میشود. این اصطلاح در مقابل حدیث اهل سنت قرار میگیرد که گزارش سنت نبوی را از طریق صحابه و تابعین پیگیری میکند و برای اهلبیت پیامبر(ص) خصوصیت و ویژگی قائل نیست. ابانبن تغلب، راوی بزرگ شیعه و شاگرد خاص امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به ظرافت، شیعه را از منظر حدیث شیعی معرفی کرده و گفته است: «شیعیان کسانیاند که آنگاه که مردمان در اوامر رسول الله(ص) اختلاف کردند به قول امام علی(ع) استناد کردند و آنگاه که پس از ایشان نیز اختلاف پدید آمد به سخن امام صادق(ع) تمسک ميكنند.»
علماي اسلامي در تعريف تاريخ حديث آوردهاند: «آشنایی با سیر تولد، رشد، دوران گوناگون، نگرشهای متفاوت و حوادث پدید آمده بر حدیث و محدثان را تاریخ حدیث میگويند.»
مولف اين اثر، در بخشي از «درآمد» كتاب حاضر آورده است: «در این مجموعه، در پی آنیم تا اثبات کنیم که حدیث شیعه، هویتی مستقل و متمایز از حدیث اهل سنت دارد و از زمان پیامبر اکرم(ص) تا زمان حاضر، استمرار و ادامه داشته است. بنابر این، شناخت این رشته علمی، شایسته تحقیق و پژوهشی متمایز از حدیث اهل سنت است. ممانعت صد ساله نگارش و تدوین حدیثی در حوزه اهل سنت، هر چند دورانی سخت و طاقتفرسا برای محدثان و محققان فرهیخته و غیر متعصب بود، ولی به حوزه حدیثی شیعه آسیبی وارد نساخت. دانشمندان و راویان بزرگوار شیعه، با پنهان کاری و رازداری، توصیه معصومان را به نشر و گسترش حدیث، آویزه گوش ساختند و میراث حدیثی اهلبیت(ع) را به یکدیگر منتقل کردند. از این رو میراث ماندگار حدیثی شیعه، همواره پیوستگی و استمرار خود را حفظ کرده است. آنچه میراث حدیثی را استوار و قوام میبخشد؛ ویژگیها و امتیازات منحصر به فرد آن است که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
دسترسی به معصومان، عدم نیاز به غیر معصوم، راویان دانشمند، طرح پرسشها و پاسخهای جدید، آموزش قواعد کلی، روشن شدن جزئیات معارف و ترویج فرهنگ نوشتاری.»
کتابهای اثباتالهداة، الاحتیاج علی اهلاللجاج، اختصاص، ارشادالقلوب، اعیانالشیعه، امالی صدوق، امالی طوسی، امالی مفید، الامامالصادق؛ حیاته و عصره، الامامة والتبصرة منالحیرة، بحارالانوار، البرهان فی تفسیرالقرآن، بصائرالدرجات، بلاغاتالنساء، تاجالعروس، تاریخ خلفاء، تاریخ طبری، تاریخ مدینه دمشق، تحفالعقول عن آلالرسول(ص)، تحقیقات ادبی، تذکرةالحفاظ، تصحیحالاعتقادات، تفسیر عیاشی، تفسیر المنسوب الی الامامالعسکری(ع)، تفسیر مجاهد، تقییدالعلم، التوحید، التهذیب، جامعالرواة، جوامع حدیثی اهل سنت، حلیةالاولیاء و طبقاتالاصفیاء، حیاة الامام زینالعابدین دراسة و تحلیل، الحیاةالسیاسیة للامامالرضا(ع)، الحیوان، الخصال، دفاع عن الکافی، دلائلالامامة، الذریعة الی تصانیفالشیعه، الذکری، راویان امام رضا(ع) در مسندالرضا(ع)، رجال طوسی و دهها عنوان کتاب دیگر، از منابع مورد استناد مؤلف در تدوین کتاب حاضرند.
چاپ اول کتاب «تاریخ حدیث شیعه(1)(عصر حضور)» در شمارگان 2000 نسخه، 357 صفحه و بهای 39000 ریال راهی بازار نشر شد.
نظر شما