به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، چهارمین آیین بزرگداشت حکیم نظامی، شاعر بلندآوازه پارسی گو، در آغازین روزهای ماه مبارک رمضان با حضور وزیر فرهنگ، سخنگوی دولت و جمع پر شماری از استادان زبان وادب فارسی، سفرای کشورهای خارجی و هنرمندان کشور همراه با قرائت پیام رییس جمهور، سه شنبه ۲۱ اسفندماه در تالار وحدت تهران برگزار شد.
سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم حکیم نظامی را شاعری دانست که در سراسر ایران زمین و کشورهایی که به زبان «فارسی» و «پارسی» سخن می‌گویند، رد و نشانش به سترگی و مانایی باقی مانده است.
وی تاکید کرد: این شاعر بزرگ توانست با زبان شعر و هنر و داستان‌سرایی منظومه‌هایش، گامی به‌غایت ماندگار در غنای ادبیات فارسی و تثبیت هویت ایرانی بردارد.
صالحی با اشاره به اشعار حکیم نظامی درباره عشق زمینی و ارتباط آن با عشق ازلی و آسمانی، گفت: حکیم نظامی از معدود افرادی است که توانسته از عشق زمینی به‌گونه‌ای سخن بگوید که در تمام این مسیر پرخطر تا رسیدن به عشق الهی، هیچگاه گام‌هایش دچار لغزش نشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه حکیم نظامی همواره به ایران تعلق خاطر داشته و خمسه او در ادبیات غنایی نقطه عطف به شمار می‌رود، افزود: در تمام اشعار حکیم نظامی می‌توان علقه، نگاه و عشق او را به ایران دید؛ همواره روایت‌های او طرح و نقشی از ایران، فرهنگ و تمدنش دارد؛ از همین روست که باید حکیم نظامی را شاعری بدانیم که در تمام سرزمین ایران و میان فارسی‌زبانان جهان، جای خود را باز کرده و این مهم را به نام ایران با ادبیات فارسی و زبان شعر ماندگار کرده است.
فعالیت‌های ۲۷ استان کشور با موضوع حکیم نظامی
محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در این آیین طی سخنانی به تبیین جایگاه والای حکیم نظامی پرداخت و از تلاش‌های ستاد ملی بزرگداشت این حکیم در پاسداشت میراث فرهنگی و هنری این شاعر بزرگ پارسی سخن گفت.
وی عنوان کرد: حکیم نظامی، با سروده‌های عاشقانه و بزمی خود، همواره تقوا، فضیلت و دیانت را مدنظر داشته و عشق عفیفانه را در حکایت های خود بیان کرده است. نظامی، فردوسی، عطار و حافظ، هر یک در مسیر تعالی فرهنگ و ادب فارسی گام برداشته و مکمل یکدیگر بوده‌اند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با اشاره به برگزاری چهار دوره بزرگداشت حکیم نظامی، از انتشار چندین عنوان کتاب به‌ویژه دو جلد کتاب «نظام سخن» که شامل مقالاتی وزین درباره حکیم نظامی است، به عنوان یکی از دستاوردهای علمی و تحقیقی ماندگار ستاد ملی بزرگداشت با همکاری استادان و پژوهشگران برجسته کشور یاد کرد.
شالویی همچنین به تلاش‌های انجام شده در مزین کردن فضای شهری پایتخت به اشعار نظامی اشاره و بیان کرد: با همکاری شهرداری تهران، تندیس حکیم نظامی که به همت استاد نادر قشقایی طراحی و ساخته شده است، در میدان ونک تهران نصب شد. این اقدام، گامی مؤثر در شناساندن هرچه بیشتر این شاعر بزرگ به شهروندان، رهگذران و علاقه‌مندان است.
وی در ادامه به فعالیت‌های ۲۷ استان کشور با موضوع حکیم نظامی پرداخت و افزود: استان‌های مختلف با برگزاری برنامه‌های متنوع فرهنگی و هنری، سهم بسزایی در ترویج اندیشه‌ها و آثار حکیم نظامی داشته‌اند.
شالویی از همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها، آموزش و پرورش، کتابخانه‌های عمومی و دانشگاه‌ها در بزرگداشت نظامی قدردانی و ابراز امیدواری کرد که این تلاش‌ها به آشنایی هرچه بیشتر نسل جوان با مفاخر فرهنگی کشور منجر شود.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی همچنین از نامگذاری بسیاری از میادین و خیابان‌ها به نام نظامی خبر داد و بیان کرد: این اقدامات با همکاری شوراهای شهر، فرهنگ عمومی و شهرداری‌ها انجام شده است.
وی این نامگذاری‌ها را نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه والای حکیم نظامی در فرهنگ و ادب فارسی دانست و تأکید کرد: چنین اقداماتی می‌تواند به تقویت هویت ملی و فرهنگی جامعه کمک کند.
شالویی در بخش دیگری از سخنان خود به برنامه‌های آینده ستاد ملی بزرگداشت اشاره کرد و از ساخت فیلم سینمایی درباره حکیم نظامی با همکاری بنیاد فارابی خبر داد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با تأکید بر اهمیت معرفی مفاخر ایرانی به جهانیان، بیان کرد: مهم‌ترین راه برای نگهبانی از اندیشه و آثار مفاخر، معرفی آنان به جهانیان است تا اصالت ایرانی و فارسی آنها حفظ شود.
وی ابراز امیدواری کرد که با تلاش‌های مستمر ستادملی بزرگداشت حکیم نظامی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با همکاری نهادهای مختلف فرهنگی و هنری، شاهد ترویج هرچه بیشتر شعر و اندیشه حکیم نظامی و دیگر مفاخر ایران در میان اقشار مختلف جامعه، خاصه جوانان و نسل های جدید باشیم.
نظامی سنت خمسه‌نگاری را جاودانه کرد
نظام‌الدین زاهدی، سفیر جمهوری تاجیکستان در ایران، نیز در این آیین با تأکید بر جایگاه والای نظامی در عرصه ادب و فرهنگ، بیان کرد: حقیقت مسلم این است که نظامی یکی از بزرگترین شاعران فارسی‌زبان بوده و در منطقه و جهان علم و ادب جایگاهی بی‌نظیر دارد.
وی با اشاره به وجه حکمی و اندیشمندانه آثار نظامی گفت: همان‌گونه که فردوسی و ناصرخسرو به عنوان «حکیم» شناخته می‌شوند، این عنوان به نظامی نیز به‌درستی تعلق گرفته است، چراکه شعر او آمیزه‌ای از ادب، دانش و خرد است که ارزش والایی دارد.
سفیر تاجیکستان در ادامه افزود: آثار نام‌آوران ادب فارسی که در حوزه‌های حکمت، عرفان، ریاضیات، نجوم، تاریخ و دین تسلط داشته‌اند، نشان از جامعیت فکری آنان دارد و بدون شک، حکیم نظامی یکی از این شخصیت‌های جامع است.
زاهدی با اشاره به تأثیرگذاری نظامی بر ادبیات فارسی تأکید کرد: نظامی زیباترین داستان‌های غنایی و عارفانه را در ادبیات فارسی خلق کرده و پس از شاهنامه فردوسی، جایگاهی ویژه در جهان ادب دارد. او با سرایش خمسه خویش، این سبک را به اوج رساند و سنت خمسه‌نگاری را جاودانه کرد.
وی در پایان بیان کرد: نظامی موجب رشد و تعالی زبان فارسی شد، چرا که شاعران پس از او با تأسی و اقتباس از سبک و شیوه وی، به سرودن شعر اهتمام ورزیدند.
در بخش دیگری از این رویداد نیز مهدی محبتی، استاد زبان و ادب فارسی دانشگاه زنجان توضیحاتی درباره اندیش‌های اجتماعی و سیاسی حکیم نظامی و نحوه مواجهه او با حاکمان عصر خویش ارائه کرد.
وی همچنین به تحلیل آثار حکیم نظامی پرداخت و بر جایگاه بی‌نظیر او در تاریخ ادبیات فارسی تأکید کرد.
این پژوهشگر به ویژگی‌های برجسته شعر نظامی مانند دقت در زبان، عمق فلسفی و انسانی، و پیوندهای فرهنگی میان شرق و غرب نیز اشاره کرد، به اهمیت سه گانه «خودشناسی، عشق و حکمت» در آثار نظامی پرداخت و آنها را راهی برای درک بهتر جهان‌بینی و فلسفه زندگی دانست.
محبتی تاکید کرد: حکیم نظامی با استفاده از زبان شیرین فارسی توانسته پیامی جهانی را به نسل‌های مختلف بشر منتقل کند.
در پایان، محمود اکرامی، شاعر و نویسنده کشورمان اشعاری را برای حاضران قرائت کرد. اجرای میان برنامه های مختلف نمایشی، موسیقایی، نقالی و خنیاگری با هنرمند رسول نجفیان از دیگر بخش‌های این آئین ملی بود.
نظر شما