چهارشنبه ۱ خرداد ۱۳۹۲ - ۱۵:۴۰
مروری بر زندگی و آثار سنتور ساز ایرانی

امروز، یکم خرداد سالروز درگذشت مهدی ناظمی، نوازنده و سازنده ساز سنتور است، کتاب «ناظمی و سنتور» نوشته ارفع اطرایی، حاوی آثار این نوازنده قدیمی است که برای نخستین بار در سال 1364 منتشر شد._

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مهدی ناظمی، نوازنده و سازنده سنتور، متولد 1284 است. وی شاگرد حبیب سماعی بوده و به اعتقاد برخی بزرگترین سنتور ساز شناخته شده موسیقی ایرانی به شمار می‌رود. او سازنده سازهای فراوان برای استادان بزرگ بوده است. از او آثاری از قبیل تعدادی صفحه‌های گرامافون همراه آواز «سعادتمند قمی» به جای مانده است.

او از کودکی با سنتور آشنا شد. برای آموختن آن به تهران و نزد حبیب سماعی آمد. وی در آن هنگام که ساخت سنتور روی اصول و قواعد درستی نبود، شروع به ساختن این ساز کرد و در فن خود مهارت بسزایی داشت. سنتورهای ساخت این استاد علاوه بر ایران، در بسیاری از کشورهای دیگر رایج است و مشتاقان فراوانی دارد. ناظمی در نوازندگی سنتور نیز پنجه‌ای شیرین داشت و نوار و صفحاتی با تاج اصفهانی و جلیل شهناز، در دستگاه‌‌های «بیات ترک»، «ابوعطا»، «شور»، «سه‌گاه»، و «دشتی» پر کرده است.

مهدى ناظمى، فرزند حسین ناظم‏التجار و نوه حاج محمدصادق ناظم‏التجار یزدى، بود. او نوازندگى و ساخت ساز سنتور را علاوه‌ بر حبیب سماعى، نزد ابوالحسن صبا فراگرفت. وى یکى از مشهورترین سازندگان سنتور در تاریخ یکصد و پنجاه ساله معاصر بود.

نقل است: روزى ناظمی صداى آواز تاج همراه با ویولن استاد صبا و سنتور حبیب سماعى را از رادیو در اصفهان مى‏شنود و تصمیم مى‏گیرد به تهران برود و از نزدیک حبیب سماعى را ملاقات کند.

در تهران، مهدى ناظمى با زحمات فراوان موفق به دیدار با سماعى و آشنایی با او مى‏شود و نزد وى به مشق سنتور می پردازد، باید یادآور شد که حبیب سماعى حوصله تعلیم شاگرد را نداشت و پس از چند جلسه که به شاگردى تعلیم مى‏داد، او را رها مى‏کرد. در کلاس او پیش از آن که محل تعلیم و تعلم باشد، محفل انس و دوستى بود زیرا بیشتر مواقع هنرمندانى چون ابوالحسن‏خان صبا، نورعلى‏خان برومند، ابراهیم‏خان منصورى، حسین یاحقى، مرتضى عبدالرسولى، قباد ظفر دور هم جمع مى‏شدند و صحبت‏ها داشتند دیگر وقتى براى حبیب جهت تدریس به شاگردان باقى نمى‏ماند. به همین دلیل هم از شاگردان شاخص حبیب سماعى بیشتر از مهندس قباد ظفر و مرتضى عبدالرسولى نام برده مى‏شود.

امیرحمزه رضایی، شاگردش ناظمی در وصف خصوصیات او چنین می گوید: «... من او را در شبی از شب‌های زندگی‌ام ملاقات کردم. بعد از سلام و مراسم احوالپرسی از من خواست که با سنتور آهنگی بنوازم و سپس گفت: «شنیده‌ام که سنتور هم می‌سازی.» گفتم: «آری». گفت:« می خواهم سنتوری را که ساخته‌ای ببینم.» 

کتاب «ناظمی و سنتور» نوشته ارفع اطرایی، حاوی آثار این نوازنده قدیمی است که برای نخستین بار در سال 1364  از سوی انتشارات چنگ منتشر شد. این کتاب در سال 1370 از سوی انتشارات پارت به چاپ دوم رسید. 


مهدی ناظمی در یکم خرداد 1376 در تهران درگذشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها