به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، محمد محبوبی، مولف کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» به مناسبت ۱۳ آبان و تقریظ رهبری روی کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» در جشن امضاء این کتاب که از سوی کافه کتاب حافظه تاریخی ایرانی یکشنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۳ برگزار شد، گفت: من در دوران تحصیل مقطع متوسطه درسخوان بودم اما تنها درسی که از آن نمره نیاوردم و تجدید شدم، تاریخ بود اما فضای تاریخ معاصر ایران از کتاب درسی متفاوت است.

وی افزود: برای من هم حیطه کاری و هم رویداد از علوم سیاسی شروع و در ادامه گرایش مطالعاتی من مسائل و پایه جدی آن تاریخ ایران شد. البته فقط علاقه نیست و بیش از علاقه، احساس نیاز است. یکی از استادان من که ساکن لندن است، خاطره‌ای نقل و به آن استناد می‌کرد که تسخیر لانه جاسوسی یک مسئله زنده است، البته در جامعه ایران «کودتای ۲۸ مرداد» هم یک مسئله زنده و با مسائل روزمره ما عجین است.

محبوبی با بیان اینکه «ایستگاه خیابان روزولت» با آثار دیگر من متفاوت است، گفت: در آثاری که در این زمینه کار شده‌اند، ۷۵ درصد ترجمه از کشورهای دیگر است. بیشتر این آثار از منظر منافع ملی آمریکایی به موضوع نگاه کرده‌اند. احساس نیاز می‌شد که از زاویه دید ایرانی به موضوع نگاه شود. تلاش کردیم در این کار از دو مجموعه اسناد رقیب و اسناد ناظر بی‌طرف استفاده کنیم.

وی در ادامه افزود: در این کتاب از اسناد بریتانیا، سازمان ملل و اسناد ایرانی استفاده شده است. این اسناد اغلب اسنادی هستند که تا امروز کسی به آنها نپرداخته و مورد توجه قرار نگرفته است. برای دسترسی به این اسناد به سازمان اسناد، مرکز اسناد وزارت امور خارجه، نیروی هوایی ارتش مراجعه کردم. برخلاف دیگر کشورها که این اسناد در بایگانی‌های دولتی متمرکز شده است، در ایران اسناد در مراکز مختلف پخش هستند و برای گردآوری اسناد این کتاب به هفت مرکز بایگانی ایرانی مراجعه و از آنها استفاده کردم که کار آسانی نبود.

محبوبی افزود: به اسناد برخی از نهادها دسترسی پیدا نکردم؛ که اگر به این اسناد دسترسی پیدا می‌کردم، یقیناً کار متفاوت می‌شد. اسناد دولت موقت در اختیار من قرار نگرفت. عمده مطالب کتاب بحث مذاکرات طرف ایرانی با طرف آمریکایی است و به روابط دو جانبه ایران و آمریکا در این کتاب پرداخته شده است.

وی بیان کرد: یک سیر تطور تاریخی از آن زمان تا امروز شکل گرفته است که موضوعات سیاسی روز بر روی این سیر تطور تاثیرگذار بوده است. فصلی از کتاب به بازنمایی رسانه‌ای پرداخته است، این مسئله جزو نخستین جدال‌هایی است که شکل می‌گیرد و یک نگاه مطبوعاتی است اما در کل کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» به عنوان یک اثر مکتوب خیلی به این موضوع نپرداخته است و محور کلی این کتاب انقلاب ایران و تسخیر سفارت آمریکا است.

محبوبی گفت: از جاذبه‌های ژورنالیستی کتاب می‌توان به قسمت‌های مربوط به شهید بهشتی اشاره کرد که این قسمت جذابیت خاصی دارد. اسناد سفارت آمریکا گونه‌های مختلفی دارد که یکی از این تمایزها در مورد شهید بهشتی است. این کتاب یک اثر مستندنگاری است و من سواد اینکه چگونه می‌توان از این کتاب فیلم سینمایی تهیه کرد، ندارم و کسانی که در این زمینه علمی دارند، باید اثر را مطالعه و از مطالب آن در این راستا استفاده کنند.

وی افزود: از روایت مخالفان و موافقان داخلی سعی کردم تا زمان آزادی گروگان‌ها را دنبال کنم اما پیامدهای فوری و مقطعی تا مقطع بعد از آزادی گروگان‌ها در این کتاب دنبال شده است. از مخالفان تسخیر سفارت آمریکا یک دسته در درون دولت موقت و گروهی دیگر در گروه‌های سیاسی حضور داشتند، یکی از این گروه‌ها سازمان مجاهدین خلق و دیگری گروه فرقان بود. نگاه این گروه‌ها به پدیده امپریالیسم نگاه منحصر به فرد است.

اطلاعاتی جامع از روابط ایران و آمریکا در «ایستگاه خیابان روزولت»

همچنین محمدرضا شهبازی، روزنامه‌نگار که در این جشن امضاء حضور داشت به خبرنگار ایبنا گفت: خیلی ناراحتم که بعد از تقریظ مقام معظم رهبری من به این کتاب جدی‌تر نگاه کردم، در حالیکه نزدیک به یک سال از انتشار آن می‌گذرد. البته ورقی زده بودم اما بعد از تقریظ مقام معظم رهبری آن را خواندم. کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» فقط مخصوص تسخیر لانه جاسوسی نیست، بلکه سیر کامل و اطلاعات جامع و خیلی خوبی از فضا و روابط ایران و آمریکا در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

وی افزود: یعنی با خواندن این کتاب می‌توان فهمید که آمریکا در ایران چه می‌کرده و تا امروز در سفارتخانه‌های خود چه کرده است. در کل با خواندن «ایستگاه خیابان روزولت» درمی‌یابیم که در سفارتخانه‌های آمریکا در دنیا چه خبر است. یکی از جذابیت‌های این کتاب شرح همین موضوع است که سفارتخانه‌های آمریکا دارای چه بخش‌هایی است و چه نقش‌هایی ایفا می‌کنند، این کتاب از این زاویه به نظر من کتاب جذابی است.