ذوالفقاری در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، گفت: «هفت‌پیکر» نظامی گنجوی نظیره‌های متعددی داشته است. اما یکی از قدیمی‌ترین و نزدیک‌ترین نظیره‌ها به «هفت‌پیکر» اثر امیرخسرو دهلوی با عنوان «هشت بهشت» است. حدود 20 نظیره از نظیره‌های «هفت پیکر» در مقدمه «هشت بهشت» معرفی شده‌اند.

وی درباره داستان اصلی این اثر توضیح داد: داستان اصلی این اثر همان پادشاهی بهرام‌گور است که در «هفت‌پیکر» نیز آمده اما داستان‌هایی که هفت شاهزاده از هفت کشور در «هفت‌پیکر» نقل می‌کنند در «هشت بهشت» متفاوت است. همچنین امیرخسرو داستان کنیز بهرام گور را نیز به صورت داستانی مستقل شرح می‌دهد. به‌طور کلی می‌توان گفت در این اثر تنها یک یا دو داستان به اثر نظامی نزدیکند.

این مصحح درباره نسخه‌ای که تصحیح براساس آن صورت گرفته است اظهار داشت: در این تصحیح از قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی ایران که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود و نزدیک به زمان مولف است، بهره گرفته‌ایم. همچنین مقابله‌ای میان این نسخه با چاپ سنگی مسکو نیز داشته‌ایم.

وی ادامه داد: البته نسخه‌های خطی ایران تفاوت‌های اساسی با نسخه چاپ مسکو دارند. در چاپ مسکو نسخه‌های قدیمی ایران مدنظر قرار نگرفته است.

ذوالفقاری افزود: این اثر هشتمین منظومه از مجموعه منظومه‌های عاشقانه فارسی است. تصحیح این اثر با همکاری پرویز ارسطو به پایان رسیده است و مراحل اداری نشر را طی می‌کند.

حکیم ابوالحسن یمین‌الدین امیر خسرو دهلوی از شاعران پارسی‌گوی هندوستان است. او در سال ۶۵۱ هجری قمری در پتیالی هند زاده شد و به سال ۷۲۵ هجری قمری در دهلی درگذشت. امیرخسرو دهلوی ملقب به سعدی هند و تخلص او «طوطی» است. امیرخسرو بر زبان‌های فارسی، عربی، ترکی و سانسکریت تسلط داشت.

دیوان اشعار امیرخسرو مشتمل بر پنج قسمت «تحفةالصغر»، «وسط ‌الحیوة»، «غرةالکمال»، «بقیه نقیه» و «نهایةالکمال» است. او به نظامی گنجوی اعتقادی تام داشت و به تقلید او خمسه‌ای ساخته ‌است. «مطلع‌الانوار» (بر وزن و شیوه مخزن‌الاسرار)، «خسرو و شیرین»، «مجنون و لیلی»، «آیینه اسکندری» (بر وزن و شیوه اسکندرنامه) و «هشت بهشت» خمسه امیرخسرو دهلوی است. «قران‌السعدین»، «نه سپهر»، «مفتاح‌الفتوح» و «مثنوی خضرخان و دولرانی» عنوان دیگر منظومه‌های او هستند.

وی در ادامه از تصحیح منظومه «خرم و زیبا» خبر داد و گفت: این منظومه متعلق به اواخر دوره صفویه و اوایل دوره قاجار است. حدود 80 سال پیش چاپ سنگی این اثر منتشر شد. اما در حال حاضر تصحیح آن‌ براساس نسخه‌های خطی موجود در دانشگاه تهران صورت می‌گیرد.

این مدرس دانشگاه در پایان توضیح داد: شاعر این منظومه مشخص نیست اما اخیرا در نسخه‌های خطی به نام «وفایی» به عنوان شاعر این منظومه برخورد کرده‌ایم و تحقیقی درباره نام شاعر در دست انجام است.

به‌طور کلی هدف از انتشار مجموعه «منظومه‌های عاشقانه ادب فارسی» احیای یكی از میراث‌های معنوی ایرانیان است. سنت داستان‌پردازی و نوع خاص آن (داستان‌های عاشقانه)، از دیرباز دل‌مشغولی بسیاری از شاعران و نویسندگان ایرانی بوده و به دلیل رغبت مردم به چنین داستان‌هایی، این نوع از ادبیات رواج گسترده‌ای یافت؛ چنان‌كه تعداد زیادی از این منظومه‌ها طی قرون متمادی بر جای مانده است. اما از این تعداد انبوه، تنها شمار اندکی از آثار مشهور و مهم چاپ شده و بخش عظیمی از آن‌ها همچنان در گنجینه‌های نفایس خطی كتابخانه‌های ایران و جهان حفظ می‌شوند.

این مجموعه آثار بخش‌هایی چون «درآمدی بر منظومه‌های عاشقانه فارسی»، «معرفی منظومه»، «معرفی سراینده»، «نگاهی به داستان»، «گزارش داستان»، «نسخه‌ها و تصویر نسخه‌‌ها» و در پایان «نمایه واژگان، تركیبات و كنایات» را شامل می‌شود.

حسن ذوالفقاری متولد ۱۳۴۵ دامغان، دكترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، به عنوان مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس مشغول به كار است. اجرای طرح «دایرة‌المعارف داستان‌های فارسی» با همكاری محمد غلام و با سرپرستی تقی پورنامداریان برای معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی» در سه جلد از کارهای ذوالفقاری است. ذوالفقاری تالیف ۲۵ عنوان كتاب درسی و ۲۰ عنوان اثر پژوهشی را در كارنامه‌ کاری خود ثبت کرده است.